Het bezoek van PVV-leider Geert Wilders aan Rusland doet veel stof opwaaien. Hij liet zich fotograferen in de Doema en droeg zelfs een vriendschapsspeld van het land. Sjoerd Sjoerdmsa, buitenlandwoordvoerder van regeringspartij D66, reageert in EenVandaag: "Poetin een vriend noemen in tweet in het Russisch, dat is een gotspe."

"Ik kan niet anders dan concluderen dan dat Wilders zich opstelt als Poetins nuttige naïeveling. Volgens mij vinden de meeste Nederlanders dit onacceptabel gedrag voor een Kamerlid", concludeert Sjoerdsma. Dat klopt in ieder geval voor nabestaanden van slachtoffers van de MH17-ramp. Zij voelen zich geschoffeerd en eisen excuses. Wilders zou als een olifant door de diplomatieke porseleinkast zijn gegaan. De PVV-leider weigert echter excuses te maken voor zijn bezoek.

VN-veiligheidsraad

Ook vertelde Sjoerdsma over de belangrijke rol die Nederland verder op het wereldtoneel kan spelen. Dit jaar is ons land lid van de VN-Veiligheidsraad, en komende maand is Nederland zelfs voorzitter. Ook is ons land voorzitter van het sanctie-comité Noord-Korea en bij kwesties over Afghanistan is ons land in de Veiligheidsraad nauw betrokken. 

Alle kwesties over Afghanistan die in de raad voorbij komen worden door ‘ons’ voorbereid. Een belangrijke bijeenkomst in Kabul over de toekomst van het land is net afgerond. Nederland was natuurlijk jarenlang militair aanwezig en vocht tegen de Taliban, die nu door de huidige Afghaanse president bij het politieke proces betrokken worden. Sjoerdsma werkte in een vorig leven als diplomaat in Afghanistan en zegt over de onderhandelingen met de Taliban: "Het voelt een beetje als een klap in het gezicht. Tegelijkertijd: je moet ook realistisch zijn, de Taliban heeft een heel groot deel van Afghanistan onder haar hoede. Je moet uiteindelijk vrede sluiten met je vijanden. Maar de Afghaanse president moet hier wel heel duidelijke voorwaarden aan moet verbinden. De Taliban kan alleen maar erkend worden als zij vervolgens ook de Afghaanse rechtstaat, de Afghaanse democratie, en de Afghaanse grondwet inclusief de bescherming van minderheden en vrouwen volledig onderschrijven."

Sigrid Kaag vervangt Halbe Zijlstra

Tot slot kwam de positie van minister Sigrid Kaag ter sprake. Want Nederland heeft momenteel, tijdelijk. een minister van Buitenlandse Zaken met veel ervaring bij de Verenigde Naties. Wellicht gaan er dan iets makkelijker deuren open op diplomatiek niveau? Sjoerdsma ziet Sigrid Kaag echter snel die post weer verlaten, zodat haar plaats weer kan worden overgenomen door een VVD’er: "Met Sigrid Kaag hebben we een prima vervanger in huis. Ze heeft ongekende VN-ervaring. Maar het is aan de VVD om te bepalen wie de opvolger van Zijlstra wordt."

Hulpverleners zijn hard bezig overlevenden te redden in Myanmar na de aardbeving. Ook een Nederlands team met reddingshonden staat klaar om het land, dat midden in een burgeroorlog zit, te helpen. "Ter plaatsen zullen we zien met wie we gaan samenwerken."

De eerste raket van de Duitse start-up Isar Aerospace wordt morgen in het noorden van Noorwegen gelanceerd. Als deze slaagt, is het de eerste keer dat een raket vanuit West-Europa in een baan om de aarde wordt geschoten. "Dit is belangrijk voor Europa."

Isar Aerospace is een van de eerste Europese commerciële bedrijven die zich bezighoudt met het bouwen van raketten, vertelt deputy director van het Netherlands Space Office (NSO), Joost Carpay. Europa loopt, vergeleken met Amerika, achter op dit gebied. "Maar nu lijkt er een gat in de markt te zijn waarin een paar commerciële bedrijven springen."

'Mooie ontwikkeling'

"Dit zijn mooie ontwikkelingen voor Europa", benadrukt Carpay. Volgens hem is het belangrijk dat we vanaf ons eigen grondgebied kunnen lanceren. Hij vindt het daarom goed dat het commerciële bedrijf Isar Aerospace, dat de intentie heeft om de Europese concurrent van het Amerikaanse SpaceX te worden, een risico neemt.

"Je ziet dat er op het moment minstens vier bedrijven bezig zijn met het ontwikkelen van raketten", vertelt hij. "En daar wordt dus ook in geïnvesteerd, soms door overheden maar dan zonder de ontwikkeling te sturen. Dus alleen met financiering." Ook zijn er private investeerders die steeds meer interesse tonen. En als de testlancering morgen succesvol blijkt, zal die belangstelling alleen maar groter worden, voorspelt Carpay.

Onafhankelijkheid voor Europa

Deze nieuwe ontwikkelingen zijn van groot belang voor Europa. Het is volgens de deputy director belangrijk om onafhankelijk te zijn, van wie dan ook: "Ruimtevaart is strategisch van groot belang. We willen zelf kunnen bepalen welke satellieten we wanneer waarnaartoe lanceren en dat moeten we in eigen hand hebben."

"Dit bedrijf ziet dus een markt naast SpaceX, ook omdat zij een kleine raket hebben. Die heeft SpaceX niet. Dus het is ook een kwestie van marktkansen zien."

Meer raketten en lanceerbases

Maar wat moet er eigenlijk nog gebeuren voordat we op grote schaal dit soort raketten kunnen lanceren, zodat we écht kunnen concurreren met SpaceX van Elon Musk? "Het belangrijkste is het ontwikkelen van de raketten en een lanceerbasis", antwoordt Carpay.

Hij vertelt dat in het ontwikkelen van zulke bases al grote stappen worden gezet. "Er zijn al een aantal in Europa die voor de wat kleinere raketten geschikt zijn. En onze Spaceport in Frans Guiana wordt ook voor die kleinere raketten klaargemaakt." Het is op dit moment een kwestie van de ontwikkelingen blijven stimuleren, stelt hij.

'Het blijft een uitdaging'

Maar wat als het morgen dan toch misgaat? "Het blijft een uitdaging", antwoordt Carpay. "Maar ik denk ook dat het bedrijf daar zelf rekening mee houdt. Het blijft altijd een risico, zeker omdat de raket nog nooit gevlogen heeft."

Wel is hij ervan overtuigd dat Isar Aerospace het proces grondig heeft aangepakt. En mocht het toch fout gaan, dan is het een goede les. "Dat betekent alleen maar dat de kans dat het de volgende keer goed gaat, groter is."

Lancering over 1 à 2 jaar

Gaat de testlancering morgen wel goed, dan komt een echte lancering sneller dan gedacht om de hoek kijken, denkt Carpay. "Ik zag dat ze hun eerste lanceringen in 2028 verkocht hebben. Maar als het morgen goed blijkt te gaan dan weet ik zeker dat we al eerder kunnen zeggen dat hij klaar is voor ontwikkeling."

"Dus laten we zeggen, dan verwacht ik dat binnen 1 of 2 jaar echt ook de markt het vertrouwen heeft in de raket om lanceringen in te kopen."

Sneller en wendbaarder dan ESA

Ook de European Space Agency (ESA), de Europese variant van de NASA, is al 10 jaar bezig met de bouw van raketten. Waarom duurt het daar veel langer dan wanneer een commercieel bedrijf een poging waagt?

"Die bedrijven zijn vaak wat sneller en wendbaarder dan de ESA", weet de deputy director. "Bij de ESA moeten 23 lidstaten beslissingen nemen."

Kleine raket

Maar ook het gewicht dat de raket van Isar Aerospace heeft, maakt het makkelijker voor het bedrijf om snel een raket te bouwen. "Het is een kleine die precies onder de gewichtsklasse zit van de raketten die ESA heeft ontwikkeld. Dus hij is speciaal voor de wat kleinere satellieten", legt Carpay uit.

"Normaal lanceren we met één raket een heleboel tegelijk. Maar met een kleinere raket gaat het met één of twee tegelijk." Ook hoeven de kleinere satellieten van de Duitse start-up niet te wachten tot ze met een grotere raket mee kunnen, vertelt de expert. "En dat maakt het heel interessant."