Zeven weken na de verwoestende orkaan Irma proberen de inwoners van Sint Maarten de draad weer op te pakken. Makkelijk gaat dat niet. De schade is zo omvangrijk dat het een klus lijkt te worden die jaren gaat duren.

Rotterdammer Patrick Marcelino is de oprichter van ‘Make Sint Maarten great again’, een initiatief dat kort na orkaan Irma wordt opgestart vanuit Nederland. Vanuit het hele land werden spullen ingezameld die afgelopen week over zee aankomen op Sint Maarten. “Het is toch wel wat zwaarder dan we eigenlijk hadden gedacht,” zegt Marcelino. “Je zit in Nederland, je ziet de beelden maar pas op het moment dat je aankomt, dan raakt het je pas echt.” 

Onrustig

Politiek is het onrustig op Sint Maarten. Terwijl de bewoners van Sint Maarten massaal wachtten op grootschalige hulp vanuit de lokale overheid, weigerde de regering van premier Marlin wekenlang toe te geven aan de eisen die vanuit Nederland worden gesteld voor financiële noodhulp. Een groep van acht politici, een meerderheid van het parlement, was het getreuzel van premier Marlin deze week zat. Ook gaven zij aan wel voorstander te zijn de maatregelen die Nederland wil nemen, namelijk het instellen van integriteits-kamer en verscherpte grenscontroles. Premier Marlin is deze week afgetreden. 

Parlementariër Perry Geerlings geldt als een van de grootste criticasters van Marlin. Hij vindt het onbestaanbaar dat de ex-premier en zijn partijgenoten zo lang hebben geweigerd om Nederlandse hulp te aanvaarden. “Als je zes weken lang glashard volhoudt dat onder deze voorwaarden wij geen hulp uit Nederland nodig hebben, dan vraag ik me wel af of orkaan Irma niet meer schade bij hen heeft veroorzaakt dan bij de rest van het land.” 

Toekomst

Zowel Geerlings als Marcelino zijn bezorgd over de toekomst. “De centen raken op. Werkgevers kunnen hun werknemers niet meer uit betalen. Alle banen in de toerismesector zijn allemaal weggevallen. Omdat de overheid haar werk niet op de juiste manier doet zijn de mensen nu de dupe”, zegt Marcelino. Geerlings waarschuwt zelfs voor een ramp die orkaan Irma overstijgt. “Als er niet structureel en heel snel wat gebeurd, dan zie ik ook de burgerveiligheid onder druk komen.”

We spraken Patrick Marcelino al eerder hierover in september:

Door alle problemen met stikstof zou je denken dat de luchtkwaliteit in Nederland er slecht voor staat. Maar de lucht in Nederland wordt steeds schoner. Dat concludeert het Planbureau voor de Leefomgeving. "Maar we kunnen nog niet achterover leunen."

"Er ligt een deken van luchtvervuiling over Europa, en die wordt veroorzaakt door verschillende chemische stoffen die worden uitgestoten", licht Marko Hekkert, directeur van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) toe. Het inademen van die stoffen is schadelijk voor onze gezondheid.

Europese afspraken

Stoffen als zwaveldioxide, stikstofoxide, ammoniak en fijnstof zijn een stuk minder aanwezig in de lucht dan jaren geleden, zo concludeert het PBL, dat de luchtkwaliteit samen met het RIVM onderzocht.

Dat komt doordat Europa eerder afspraken heeft gemaakt om die uitstoot te verminderen en de lucht weer schoner te krijgen. Auto's, schepen en stallen moesten minder vervuilend worden gemaakt. Afspraken met de industrie spelen een belangrijke rol. "Ze hebben nieuwe technieken ontwikkeld en geïmplementeerd, en dat heeft gewerkt. De auto's die we nu kopen zijn een stuk schoner dan 20 jaar geleden", zegt Hekkert.

Emissiedoelen in zicht

Onze lucht is nu dus een stuk schoner dan decennia geleden. En wordt ook nog schoner, zo is de verwachting. Bijvoorbeeld doordat we meer elektrisch gaan rijden. Het PBL denkt dat de kans groot is dat we de Europese emissiedoelen in 2030 gaan halen.

Waar vroeger bijvoorbeeld zwavel een groot probleem was, speelt die stof nu nauwelijks nog een rol, merkt Hekkert op. "Dat leidde tot zure regen, waardoor bossen doodgingen. Maar nu hebben we het niet eens meer genoemd in onze presentatie."

Schonere kachels

Fijnstof is nog wel een punt van aandacht. Daar is volgens het PBL wel een daling te zien, maar veel minder scherp dan bij andere stoffen. "Van fijnstof worden mensen echt ziek, maar we hebben er ook zelf veel invloed op", zegt Hekkert.

Het gebruik van houtkachels stoot bijvoorbeeld veel fijnstof uit. Wie iets aan zijn vervuiling wil doen kan een schonere kachel aanschaffen.

Levensverwachting 8 maanden korter

Voor onze gezondheid en kwaliteit van leven is de luchtkwaliteit van groot belang. De levensverwachting in Nederland wordt door de luchtvervuiling gemiddeld 8 maanden ingekort. Als deze verbetering zich doorzet, kan dit teruglopen tot 4 maanden.

"Dat klinkt misschien niet als een groot verschuil, maar het is een gemiddelde voor heel Nederland. Veel mensen overlijden hier gewoon jaren eerder door."

Landbouwsector blijft vervuilen

Maar ondanks een forse daling van de ammoniakuitstoot, liggen de landelijke doelen voor stikstofdepositie op de natuur nog ver buiten bereik. "De landbouw is de sector die nog relatief veel blijft uitstoten", zegt Hekkert.

Als het gaat om de gezondheid van de mens gaat het nu een stuk beter, maar de natuur heeft het nog zwaar. Daar zal dan ook nog hard aan gewerkt moeten worden om aan de normen te voldoen. "We kunnen nog niet achterover leunen."