radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
  1. Homepage
  2. Schimmel in woningen blijft een onopgelost probleem: 'Hier wonen is haast onmogelijk'

Schimmel in woningen blijft een onopgelost probleem: 'Hier wonen is haast onmogelijk'

  1. 08-04-2024 17:28
  2. Binnenland
  3. Auteur: Fons Assen
Schimmel in woningen blijft een onopgelost probleem: 'Hier wonen is haast onmogelijk'
Schimmelvorming in een huurwoning in De Miggelt in Aalten
Bron: EenVandaag

Schimmel in je huurhuis en de verhuurder doet er niks aan. Het is een veelvoorkomend verhaal bij woningen ouder dan 30 jaar. Bewoners krijgen vaak te horen dat ze beter moeten ventileren of de kachel moeten stoken, maar wat als dat nog steeds niet werkt?

Bibi krijgt dat ook vaak te horen. Ze huurt een appartement in de vrije sector, maar krijgt geen voet aan de grond bij haar verhuurder. "Het is een complex met ongeveer honderd appartementen en alle bewoners in de woningen hebben last van vocht en schimmel", zegt ze.

Enkel glas

"Alle ramen zijn hier sowieso zwart van de schimmel, dus je kunt wel nagaan hoe ongezond dat is. En dat zit natuurlijk in de muren en bij de raamkozijnen. Onze kinderen slapen daarnaast, dat is gewoon 'normaal' voor ons."

De woningen in het complex van Bibi hebben allemaal enkel glas. Honderdduizenden huurders in Nederland hebben dat ook, zij is dus niet de enige. Toch kon Bibi haar verhuurder uiteindelijk zover krijgen om dubbel glas te installeren, maar daar staat wel wat tegenover.

Raam vaker openzetten

"Ik heb zelf een commissie opgericht om die dubbele ramen op te eisen en dat werkte, alleen krijgen we wel een forse huurverhoging aan onze broek." Bibi neemt het voor lief, want wonen met enkele ramen gaat niet, zegt ze.

"Het kan niet met kinderen. Het is gewoon bizar hoe vochtig het binnen is." Haar huurbaas geeft een veelvoorkomend argument dat ze haar raam vaker open moet zetten.

Bekijk ook

Schimmelwoningen

Gemeenteraadslid Jolanda Gaal, van de partij Onafhankelijk Delft, helpt mensen tegen schimmelwoningen. "Het was hier in Delft op een gegeven moment zo erg dat we onderzoek hebben ingesteld naar schimmelwoningen. Maar de wethouder kon niet aan die motie voldoen, omdat de corporaties niet wilden meewerken."

Studenten die een kamer huren hebben volgens haar in veel gevallen nauwelijks wat in te brengen bij hun verhuurder. "Naar de rechter stappen zit er vaak niet in. Als je met twee of drie mensen woont, zet dat geen zoden aan de dijk. Je zit in een chantabele positie waar het argument; 'voor jou tien anderen' veel gebruikt wordt", geeft ze aan.

'Goed ventileren en stoken'

De vereniging van wooncorporaties Aedes laat in een schriftelijke reactie weten dat ze huurders willen verzoeken contact opnemen met hun huurcorporatie. Op deze manier kan de oorzaak in kaart worden gebracht en oplossing worden aangeboden.

Daarnaast zeggen ook zij dat door goed te ventileren en voldoende te stoken schimmel vaak voorkomen kan worden. Om het structureel aan te pakken, renoveren en verduurzamen corporaties zo snel mogelijk hun woningvoorraad, alleen kunnen de corporaties volgens Aedes daar 'geen ijzer met handen breken' en kost het tijd om alle woningen aan te pakken.

Bekijk ook

Hulpeloos

"Ik weet wat mijn rechten zijn", zegt Bibi stellig, "maar wat als ze het je simpelweg niet geven. Dan sta je dus nergens." Toen haar gordijnroede voor de vierde keer van het plafond viel vanwege de vochtigheid, zocht ze contact met haar huurder, die haar het bekende antwoord gaf. "Je moet een raam openzetten."

"Er wordt vaak gezegd dat wij blij moeten zijn dat we een particuliere woning hebben, maar dat neemt nog niet weg dat hier hele grote problemen spelen en we kunnen nergens naartoe met onze problemen. Je kunt ze wel aankaarten bij de verhuurder, maar die doet daar helemaal niks aan."

Notities maken

Iedere huurder heeft recht op een goed onderhouden woning, maar volgens Bibi is dat makkelijker gezegd dan gekregen. "Daar zit het probleem. Een huurder heeft daar inderdaad recht op, maar waar kan ik dat recht gaan halen? En hoe moet ik dat recht vervolgens gaan krijgen?"

Gaal drukt alle huurders op het hart om alles schriftelijk te blijven melden en een dossier op te bouwen. "Stel dat er dan een rechtszaak komt, dan heb je in ieder geval genoteerd dat je hebt geklaagd. Er is geen bewijs dat je hebt gebeld. Maar als je het schriftelijk kan aantonen, is dat wel bewijs."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Tienduizenden door Rusland ontvoerde Oekraïense kinderen inzet van vredesbesprekingen: 'Bang dat ik mijn familie nooit meer zou zien'

  1. 10-04-2025 07:00
  2. Buitenland
  3. Auteur: Josefin Hoenders, Guido Vermeulen
Tienduizenden door Rusland ontvoerde Oekraïense kinderen inzet van vredesbesprekingen: 'Bang dat ik mijn familie nooit meer zou zien'
De 14-jarige Veronika werd ontvoerd door de Russen en bevrijd
Bron: After The Rain: Putin's Stolen Children Come Home

Bijna 20.000 Oekraïense kinderen zijn sinds de invasie door de Russen ontvoerd. President Zelensky wil geen vredesakkoord voordat alle gedeporteerde burgers teruggekeerd zijn, terwijl Rusland ontkent. "Ze beroven ons van onze toekomst."

Twee van deze kinderen zijn Veronika en Sasha. Hun verhaal wordt verteld in de documentaire 'After The Rain: Putin's Stolen Children Come Home' van de Brits-Oekraïense regisseur Sarah McCarthy. "Sasha werd als kleuter bij een Russische controlepost van haar vader gescheiden", vertelt McCarthy.

Ontvoerd op zomerkamp

"Haar vader kwam in een detentiekamp terecht en Sasha belandde met haar broertjes en zusjes in een tehuis in Moskou. Na zijn vrijlating moest haar vader zelf uitzoeken waar zijn kinderen waren. Ook Veronika, de dochter van een Oekraïense soldaat, werd gedeporteerd."

''Ze namen ons mee naar een soort kamp in Rusland. De politie pakte onze telefoons af. Ik huilde constant, omdat ik bang was dat ik mijn familie nooit meer zou zien'', vertelt Veronika in de film. McCarthy, die zelf een Oekraïense moeder heeft, reist met haar documentaire nu de wereld rond om zoveel mogelijk mensen te laten zien wat er gebeurt. "Dit is de keiharde realiteit voor duizenden Oekraïense gezinnen."

Bekijk ook

Nieuwe identiteit

Inmiddels zijn er 1.247 kinderen teruggehaald, vertelt Darya Gerasymchuk. Zij is kinderrechtencommissaris en adviseur van president Zelensky. "Maar van heel veel kinderen weten we nog niet waar ze zijn. Ze zijn ondergebracht bij Russische pleeggezinnen en hebben een nieuwe naam en identiteit gekregen.''

Het is heel moeilijk om te achterhalen waar de kinderen zich bevinden. ''Vaak begint het met een tip van een ouder, of beelden op Russische televisie waarin kinderen te zien zijn bij adopties of heropvoedingsprogramma's'', zegt Gerasymchuk. ''Ook Amerikaanse satellietbeelden hielpen bij het opsporen van kinderen. Maar de financiering van dat programma is inmiddels stopgezet door de Trump-regering."

Rusland ontkent

Zodra duidelijk is waar een kind zich bevindt, wordt er door de organisatie Save Ukraine contact opgenomen met de familie. Deze organisatie is opgericht door Mykola Kuleba, voormalig kinderombudsman van Oekraïne, en werkt om de kinderen terug te halen.

Meestal gaat er dan een moeder of oma met een medewerker op pad naar Rusland of bezet gebied, via veilige routes zoals Polen, Wit-Rusland of Turkije. Met juridische stappen, onderhandelingen of persoonlijke contacten wordt dan geprobeerd om het kind vrij te krijgen.

Bekijk ook

'Genocide op ons volk'

En dat is niet eenvoudig, vervolgt Gerasymchuck. "Want Rusland erkent zelden dat er sprake is van ontvoering en werkt vrijwel nooit actief mee aan terugkeer. Het belangrijkste doel van de ontvoering van Oekraïense kinderen door de Russen is de genocide op het Oekraïense volk. Door het Oekraïense volk kinderen te ontnemen, proberen de Russen ons van onze toekomst te beroven."

Voor Sasha en Veronika liep het goed af. Sasha woont nu in Letland, en Veronika is terug in Kyiv. Ze hebben inmiddels beiden getuigd bij het Internationaal Strafhof. Maar veel kinderen komen getraumatiseerd terug en zijn geïndoctrineerd door Russische propaganda. Duizenden kinderen zijn nog altijd vermist.

Voorwaarde voor vrede

De vredesonderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne verlopen moeizaam. Voor Oekraïne is de terugkeer van alle gedeporteerde burgers, met als prioriteit de ontvoerde kinderen, een belangrijke voorwaarde voor een akkoord. President Zelensky is stellig: alle kinderen moeten terug zijn voordat er serieus over vrede kan worden gepraat.

Het onderwerp stond bovenaan de Oekraïense agenda tijdens de besprekingen in Saoedi-Arabië eind vorige maand. Volgens de Amerikanen gold de terugkeer van de kinderen als een eerste stap om vertrouwen op te bouwen tussen de partijen, maar ook dat lijkt nog ver weg.

Bekijk ook

Meer steun nodig

Darya Gerasymchuk hoopt dat de aanklacht van het Internationaal Strafhof in het vredesproces een verschil kan maken. "De arrestatiebevelen tegen president Poetin en zijn commissaris voor de kinderrechten Maria Lvova-Belova waren historisch", zegt ze.

"Ze erkenden niet alleen het oorlogsmisdrijf van kinderontvoering, maar ook het bredere patroon van genocide: het systematisch overbrengen van Oekraïense kinderen naar Russische gezinnen.''

Juridische druk

''Hopelijk zet dit juridische druk op Rusland en helpt het ons om meer kinderen terug te krijgen. De wereld ziet nu zwart-op-wit wat wij al lang weten: wat Rusland 'redding' noemt, is in werkelijkheid gedwongen deportatie'', zegt Gerasymchuk.

Ze is ook blij met de internationale coalitie Bring Kids Back UA, een gezamenlijk initiatief van Oekraïne en Canada, waar inmiddels 41 landen aan deelnemen. "Maar we hebben meer steun nodig. Alleen met internationale druk en sancties krijgen we beweging. De terugkeer van deze kinderen is voor ons essentieel", benadrukt ze. "Zolang zij niet thuis zijn, is vrede onmogelijk."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Moet btw op energie lager? Deze deskundigen denken dat oplossing tegen energiearmoede ergens anders ligt

  1. 09-04-2025 17:29
  2. Klimaat en energie
  3. Auteur: Fleur van Benten
Moet btw op energie lager? Deze deskundigen denken dat oplossing tegen energiearmoede ergens anders ligt
Energie-expert Gwen Jansen van Milieu Centraal en energiecoach Claar Wachter
Bron: EenVandaag

De Consumentenbond doet vandaag een oproep in de Tweede Kamer: verlaag de btw op elektriciteit om de energierekening financieel behapbaar te houden. Maar is dat de oplossing? "Tijdelijke pleister."

De energierekening: voor veel mensen is het een grote zorg. Daarom roept de Consumentenbond op om het btw-tarief voor energie van 21 procent naar 9 procent te verlagen.

Hoge rekening profiteert

Dat er iets moet gebeuren is duidelijk, ook volgens energie-expert bij Milieu Centraal Gwen Jansen. Maar het voorstel van de Consumentenbond is volgens haar maar 'een tijdelijke pleister'. Daarbij is het vooral voordelig voor mensen die al veel stroom gebruiken, en niet voor mensen die juist proberen de energierekening laag te houden omdat ze al moeite hebben met betalen.

"Dit voorstel is eigenlijk vooral goed voor de mensen met een hoge energierekening, want die profiteren het meest", vertelt ze. "Maar juist de mensen die het heel hard nodig hebben, maar een lagere energierekening hebben, profiteren minder. Dus wij zijn voorstander van meer structurele maatregelen."

Beter isoleren

Minder btw betalen klinkt als een goed idee, maar houdbaar is het niet volgens Jansen. "Want uiteindelijk gaat die btw weer omhoog, dus je kan beter kijken hoe deze mensen op de langere termijn geholpen kunnen worden."

Maar er zijn volgens de energie-expert wel andere maatregelen die genomen kunnen worden om de energierekening betaalbaar te houden. "Verreweg op één staat het beter isoleren en ventileren van de woningen. Energie die je niet verbruikt hoef je ook niet te betalen. 2 op de 3 woningen zijn nog slecht geïsoleerd en 9 op de 10 slecht geventileerd. Dat zorgt voor veel hogere kosten dan nodig is."

Bekijk ook

Inzet energiecoaches

Maar volgens Jansen kunnen zogenaamde energiecoaches ook een groot verschil maken. Dat terwijl in bijvoorbeeld de gemeente Amsterdam de huis-aan-huisbezoeken met de energiecoaches worden stopgezet. "Uit onderzoek van TNO blijkt heel duidelijk dat energiecoaches, heel goed werk leveren en dat zij de maatschappelijke kosten ook op termijn heel erg laag kunnen houden. Ook voor de gezondheid van heel Nederland is dat goed."

Het is een laagdrempelige manier om mensen te helpen, zegt Jansen. "Je ziet dat heel veel energiehulp mensen nog niet bereikt. De deuren blijven dicht, vooral bij mensen die de energierekening niet kunnen betalen. Daar is schaamte en wantrouwen. Hoe kom je daar wel binnen? Door heel dicht bij deze mensen te staan." Volgens de experts is dat het geval met energiecoaches. "Die werken ook vaak met vrijwilligers uit de buurt, die wel binnenkomen bij deze mensen."

Radiatorfolie, douchetimers en tochtstrips

Claar Wachter is zo'n energiecoach bij organisatie !WOON die bewoners in Amsterdam bijstaat. Zij weet precies waar ze op moet letten als ze bij mensen over de vloer komt, en heeft een aantal trucjes die ze altijd aanbeveelt. Bijvoorbeeld een timer voor in de douche: "Na 5 minuten geeft die een geluid als een sirene." Of folie achter de verwarming: "Dat zorgt dat je niet de buitenmuur verwarmt, maar dat alles binnen blijft."

En zo kan ze nog even verder gaan: tochtstrips, de instellingen van de cv-ketel en zelfs de brievenbus komen aan bod bij haar huisbezoeken. Daar ziet ze ook wat de hoge rekening met mensen kan doen. "Ik kom ook wel bij mensen die hun verwarming niet aan durven te zetten vanwege de energierekening. Dat is ook niet goed voor de gezondheid."

Bekijk ook

'Het is altijd zinvol'

Het werk van Claar wordt gewaardeerd door de mensen die het nodig hebben. "Mensen zijn blij als ik uitleg hoe de verwarming werkt: dat je niet de radiatoren aan en uit moet doen, maar de thermostaat moet gebruiken. Of mijn uitleg over de radiatorfolie of over ventileren. Het is altijd zinvol, ook als het alleen is om mensen gerust te stellen dat ze het meeste goed doen."

Een lagere btw is volgens Claar helemaal niet zo'n slecht idee. "Er zit nu wel heel veel belasting op voor de consument, dus ik ben het wel eens met de redenatie." Verder is de energiecoach het met Milieu Centraal eens dat goede isolatie in woningen de meest duurzame oplossing is. "Dat scheelt enorm."

Investeren in energiehulp

Helemaal tegen het idee van de Consumentenbond is Jansen van Milieu Centraal overigens niet. "Elke poging om te zorgen dat die energierekening betaalbaar wordt, is hartstikke goed want het is heel erg nodig. Maar", gaat ze verder, "wij denken dat er een betere maatregel is."

"Wij zijn er groot voorstander van dat het energiehulp-werkveld eigenlijk versterkt wordt om hun werk nog beter te kunnen doen. Dat ze de tools krijgen, de content, de kennis om de mensen ook structureel te kunnen helpen", sluit ze af.

Moet btw op energie lager? Deze deskundigen denken dat oplossing tegen energiearmoede ergens anders ligt

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant