Rusland viert op 9 mei de 'Dag van de Overwinning', waarop wordt stilgestaan bij de capitulatie van nazi-Duitsland in 1945. Maar hoe onoverwinnelijk voelen de Russen zich nog na meer dan een jaar oorlog tegen Oekraïne? Daar verschillen de meningen over.

Overwinningsdag is een van de belangrijkste feestdagen in Rusland en wordt gevierd met een grote militaire parade op het Rode Plein in Moskou. Verder geeft de Russische president Vladimir Poetin een toespraak.

Drone boven Kremlin

Ook dit jaar viert Rusland Overwinningsdag terwijl het land zelf een oorlog voert. Correspondent Joost Bosman ziet dat de vlaggen al zijn opgehangen en dat er geoefend wordt voor de parade.

Maar ruim 14 maanden na de inval in Oekraïne zijn de gevolgen van de oorlog ook goed voelbaar in Rusland zelf. Zo werd vorige week nog een drone uit de lucht geschoten boven het Kremlin. Bosman ziet dat de Russen zijn wakkergeschud door het incident. "Zeker na afgelopen woensdag zullen ze rekening houden met een aanval."

Veiligheid

Al kwam het neerhalen van de drone niet helemaal als een verrassing, vermoedt hij: "Het Rode Plein is al 2 weken afgesloten, dat is opmerkelijk. Waarschijnlijk vanwege veiligheidsredenen. Ze hadden dus wel iets verwacht in die zin, en dat is ook gebeurd."

De autoriteiten doen er alles aan om een nieuw incident met een drone te voorkomen, vertelt Bosman. Zo is een systeem dat navigatie kan verstoren uitgebreid, en is de 'Mars van het Onsterfelijke Regiment' afgelast, waarschijnlijk ook uit veiligheidsoverwegingen. Die trekt normaal honderdduizenden mensen.

'Het zal wel'

Bosman verwacht dat er minder mensen naar festiviteiten zullen komen, zoals de grote militaire parade op het Rode Plein. "Omdat ze weten dat er iets kan gebeuren."

Toch zijn er ook Russen die wél naar de viering op 9 mei willen gaan, vertelt Bosman. "Als je mensen op straat spreekt, maken ze zich er geen zorgen over. Ze zeggen: 'Het zal wel, ik ga gewoon kijken morgen.'"

Verwijten

En wat Poetin daar gaat zeggen, is nog de vraag. "Ik verwacht weer veel verwijten naar het Westen", zegt Bosman. "Dat Rusland door het Westen wordt aangevallen en dat het een essentiële oorlog is om te voeren. Hij zal het volk er ook op voorbereiden dat het een langdurige strijd wordt."

Hij heeft in elk geval niet veel om over op te scheppen, zegt de correspondent. "Vorig jaar zou hij nog de overwinning uitroepen, gaan mobiliseren, maar dat gebeurde niet. Hij zal nu echt in de verwijten blijven hangen."

Niet veel om mee te dreigen

Voorheen dreigde Poetin nog wel met nucleaire wapens, maar dat ziet Bosman ook niet zo snel gebeuren. "Zeg nooit nooit natuurlijk, want een kat in het nauw maakt rare sprongen." Maar volgens de correspondent heeft het Kremlin niet veel meer om mee te dreigen. "Er zijn al zoveel rode lijnen overschreden."

"Telkens zei het Kremlin: 'Oh, als A gebeurt, dan moet het Westen oppassen, want dan doen wij B. Maar als je dan kijkt: de Krim is al aangevallen, er zijn al hele stukken terugveroverd door Oekraïne en er zijn westerse wapens geleverd. En er is helemaal niks gebeurd", zegt Bosman. "Het is een hoop geschreeuw en weinig wol."

In 2024 kozen bijna 10.000 Nederlanders voor euthanasie, 10 procent meer dan in een jaar eerder. Toch zitten er strenge voorwaarden aan verbonden. In deze video leggen we uit hoe het proces precies werkt en waarom veel verzoeken afgewezen worden.

Na de arrestatie van de vermoedelijke Rotterdamse serieschutter, Sendric S., reageerde de buurt opgelucht. Toch voelen sommige wijkbewoners zich na de 3 moorden nog altijd angstig, ziet de stadsmarinier. "Dat gevoel van onveiligheid gaat nog lang door."

Door 3 fatale schietpartijen in nog geen 2 weken tijd stond eind december het leven in het Rotterdamse stadsdeel IJsselmonde even stil. Uit het niets werden 3 mannen op straat neergeschoten. Het zorgde voor een uitzonderlijk advies: 'Ga bij voorkeur niet alleen naar buiten, vermijd donkere plekken.'

Meer ernstige incidenten

Stadsmarinier Wieke van de Haterd was betrokken bij het opstellen van dat advies. Een stadsmarinier is een ambtenaar die vanuit de gemeente werkt aan de veiligheid in de buurt. Van Haterd's werkterrein is IJsselmonde, waar de schietpartijen waren. Een wijk waar de afgelopen jaren het aantal ernstige incidenten is toegenomen, zegt ze.

Na de eerste schietpartij, was nog helemaal niet duidelijk wat er aan de hand was. "Wat maakt dat deze man specifiek is uitgekozen of is het toevallig?" Er werd tegelijkertijd ook onderzoek gedaan naar het wapen. "Toen is ook het tweede slachtoffer gevallen", vertelt ze. Er werden beelden vrijgegeven, maar het leidde nog niet tot de schutter. Het derde slachtoffer viel opnieuw in hetzelfde gebied. "Toen is de link gelegd: het gaat om dezelfde dader."

'Er was echt gevaar'

De politie schaalde volgens Van de Haterd snel op waardoor alle capaciteit beschikbaar was om de schutter snel te pakken. "Omdat er echt gevaar was dat hij weer zou toeslaan." De gemeente en politie kwamen samen tot het advies niet alleen naar buiten te gaan. "Daar hebben we lang over getwijfeld", zegt ze. "Want uiteindelijk gaat het ook uit van een maakbaarheid dat het niet kan gebeuren."

Maar de situatie was uitzonderlijk. "Het was duidelijk wat zich in IJsselmonde afspeelde, er leek echt een verband", legt ze uit. En veel was ook onzeker. Er was veel politie, zichtbaar en onzichtbaar in de wijk. Ook was er veel aandacht voor. "Wat doet dat met zo'n verdachte? Escaleert het meer, wordt de situatie gevaarlijker? Daar moet je toch rekening mee houden."

Bewoners ondersteunen

Na het derde slachtoffer gaat het ineens snel. Er wordt een duidelijke foto vrijgegeven en na een klopjacht kan de politie hem inrekenen. Beelden van de inval circuleren al snel via social media, het gaat om een flat in de buurt van de schietpartijen. De 24-jarige Sendric S. werd er aangehouden, die niet officieel woont in het gebouw. De opluchting is groot. "Omdat je echt bang bent dat er nog andere slachtoffers gaan vallen."

De strafzaak tegen S. begint, over een motief is niets bekend. Wijkmarinier Van de Haterd is nog erg bezig met het organiseren van de nazorg in de wijk. "Het effect van dat gevoel van onveiligheid dat gaat heel lang door", vertelt ze. "We zijn met z'n allen druk bezig om te kijken wat we kunnen doen om de bewoners hierin te ondersteunen".