Drinkwaterbedrijven hebben de afgelopen drie jaar ruim 20.000 huishoudens afgesloten van drinkwater, voornamelijk wegens wanbetaling. Dat blijkt uit cijfers die EenVandaag heeft opgevraagd bij alle tien waterbedrijven. Uit de cijfers blijkt dat de waterbedrijven steeds minder vaak tot afsluiting overgaan. Koppelden ze in 2015 nog 10.193 adressen af, vorig jaar waren dat er 7.437. Wel zijn de verschillen in het aantal afsluitingen per regio enorm.

Grote verschillen

De waterbedrijven verklaren de grote daling doordat ze meer moeite doen hun klanten toch te laten betalen. Zo wordt, behalve het sturen van herinneringen en aanmaningen, ook persoonlijk contact gezocht met schuldenaren. Daarbij worden ze gewezen op schuldhulpverlening en de mogelijkheid een betalingsregeling af te sluiten. Ook dit jaar lijkt de dalende trend door te zetten: tot dusver zijn ruim 3.300 huishoudens afgesloten in 2017.

Desondanks zijn de verschillen tussen waterbedrijven groot. Zo sloot Dunea, het waterbedrijf in Den Haag en omgeving, sinds 2015 in totaal bijna 11.000 adressen af. Evides in Rotterdam kwam in drie jaar tot bijna 3.000 afsluitingen, terwijl Waternet, het waterbedrijf in Amsterdam en het Gooi, in dezelfde periode slechts 48 huishoudens afkoppelde. Dunea kan het grote verschil niet verklaren. “We zien ook dat we afwijken”, aldus een woordvoerster. “We onderzoeken hoe we het aantal afsluitingen kunnen verminderen.”

EenVandaag heeft cijfers opgevraagd bij verschillende waterbedrijven van de afgelopen jaren.

Waterzak

Waterbedrijven ontzien kwetsbare klanten, zoals mensen met een doktersverklaring of met jonge kinderen. Zij worden niet afgesloten. Ook klanten die zich hebben aangemeld voor schuldhulpverlening worden niet afgekoppeld. Toch voldoet Nederland daarmee niet aan internationale verdragen, die voorschrijven dat iedereen recht heeft op schoon drinkwater. Om aan die verdragen tegemoet te komen wil demissionair minister Schultz-Van Haegen van Infrastructuur en Milieu wanbetalers gaan voorzien van een ‘waterzak’ waarmee ze na afsluiting nog een tijd over water beschikken. Ieder gezinslid heeft volgens haar voorstel recht op een voorraad van twaalf liter. Het plan oogst echter een storm van kritiek. Onder meer de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), de koepel van sociale diensten Divosa, Sociaal Werk Nederland en de Kinderombudsman oordelen hard over het plan. Ze vinden dat juist meer werk moet worden gemaakt van het voorkomen van afsluitingen. “Een waterzak van twaalf liter is helemaal niks”, aldus voorzitter Marijke Vos van Sociaal Werk Nederland in EenVandaag. “Gemiddeld gebruikt iedereen per dag zo’n 120 liter, dus met die twaalf liter kan je niets. Het is een stuitende oplossing en ook vernederend voor mensen.”  Ze pleit er voor dat waterbedrijven bij betalingsachterstanden actief gemeenten inseinen. “Zij moeten dan kijken wat er aan de hand is in zo’n gezin. Hoe gaan we dit oplossen en zorgen dat die rekening uiteindelijk wel betaald wordt?”

SP-Kamerlid Japser van Dijk heeft Kamervragen gesteld en wil dat er een eind komt aan het afsluiten van water bij mensen die hun rekening niet kunnen betalen. Hij is ook tegen het uitdelen van de waterzak. “In een beschaafd land hoort niemand afgesloten te worden.” Van Dijk wil weten wat het kabinet gaat doen om afsluitingen te voorkomen. 

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.