Juist op de dag dat het RIVM voorzichtig positief is over de vaccinatiecijfers, maken ze zich in Den Haag grote zorgen. De vaccinatiegraad blijft daar dalen en er zijn tien gevallen van mazelen. Wethouder Hilbert Bredemeijer: "We zijn er nog lang niet."

Terwijl de landelijke vaccinatiecijfers het RIVM 'positief' stemmen, omdat het aandeel baby's en kleuters dat is gevaccineerd vrijwel gelijk is gebleven, worden in de stad Den Haag de wenkbrauwen opgetrokken. "Hier kun je niet het woord 'positief' op plakken", zegt wethouder jeugd Hilbert Bredemeijer. "Deze cijfers zijn gewoon erg zorgwekkend en zelfs levensgevaarlijk."

'Nog lang niet op de norm'

In zijn stad nam de vaccinatiegraad voor het vierde jaar op rij af. Voor de Haagse zuigelingen geldt dat 80,6 procent gevaccineerd is tegen difterie, kinkhoest, tetanus en polio (DKTP). Voor de bof, mazelen en rode hond (BMR) is dat 83,0 procent.

Het RIVM hanteert een zogenoemde veilige vaccinatiegraad van minimaal 95 procent. Maar onder schoolkinderen in de stad ligt de vaccinatiegraad zelfs onder de 70 procent, vertelt Bredemeijer. "Het is weer gedaald en we zijn nog lang niet op die norm die we moeten hebben om elkaar veilig te houden."

Mazelenuitbraak

"De afgelopen dagen zien we ook weer een aantal uitbraken van mazelen in Den Haag", vertelt de wethouder. Op dit moment zijn er in zijn stad tien mazelengevallen bekend. Het gaat om een basisschool in het centrum van Den Haag. Zorgwekkend, omdat de ziekte zo enorm besmettelijk is.

"Die tien meldingen zijn allemaal van kinderen één school, dus daar is meteen actie op ondernomen. De GGD is erbij betrokken en ouders kunnen ter plekke hun kind laten vaccineren als dat nog niet is gebeurd."

Twee groepen

Bredemeijer ziet duidelijk twee groepen waar zorgen over zijn als het om de vaccinaties uit het Rijksvaccinatieprogramma gaat. Aan de ene kant zijn dat mensen met een migratieachtergrond, die zich om culturele of religieuze redenen niet laten vaccineren. "Daar is veel onwetendheid en is nog grote winst te behalen."

Daarnaast ziet hij de laatste jaren een nieuwe groep van hoogopgeleide mensen die sceptisch staan tegenover de wetenschap. "Die geloven dus eerder in desinformatie dan in wetenschappelijke informatie." Dat maakt het ook een ingewikkelde doelgroep, vertelt hij. "We zien daar eigenlijk een verharding van het gesprek, het is een erg moeilijk onderwerp geworden."

Inlopen en prikken

De wethouder wil het vaccineren in zijn stad laagdrempeliger maken. "Het is heel belangrijk om overal waar je denkt dat je geprikt zou kunnen worden, dat het daar ook kan. Dat je dus niet eerst een brief krijgt, een afspraak moet maken en dan precies op het juiste moment moet komen. Nee, je moet gewoon kunnen inlopen en een prik krijgen. Zoals we nu bijvoorbeeld op scholen gaan doen."

Daarnaast vindt hij dat er een grote landelijke campagne nodig is. "Dat vind ik het allerbelangrijkste, om echt te laten zien waar we dit voor doen. We doen het voor de gezondheid van onze kinderen en voor de gezondheid van andermans kinderen. En dat moet veel duidelijker worden."

Noodklok luiden helpt

En dan helpt het dus niet om een vaccinatiegraad onder de norm 'positief' te noemen, stelt hij. "Wat echt helpt, is dat ook de Rijksoverheid zegt: 'Dit is niet positief, dit is zorgwekkend en we moeten aan de bak.'"

Hij vindt de RIVM niet alarmerend genoeg. Zorgelijk, vindt hij, want aandacht en urgentie werkt. "Wij hebben een aantal maanden geleden heel expliciet de noodklok geluid in Den Haag en toen zag je meteen in die maand daarna een forse stijging van het aantal vaccinaties. We zagen toen 50 procent meer vaccinaties voor mazelen en 50 procent meer voor kinkhoest."

Afgelopen zomer was er veel aandacht voor de situatie van de 12-jarige Mikael. Hij is in Nederland geboren maar wordt uitgezet naar Armenië, waar zijn ouders vandaan komen. Wat voor opties heeft hij nog om toch te blijven? "Einde van de rit in Nederland."

Door de strenge veiligheidsmaatregelen rond de NAVO-top in Den Haag op 24 en 25 juni, wordt het verkeer rond de stad een bende. Rijkswaterstaat adviseert zelfs de Randstad te vermijden. Niet iedereen is enthousiast, en ondernemers vrezen voor hun omzet.