radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

René Verschuur verloor dochter Roos bij tramaanslag Utrecht: 'Ze ging nooit met de tram, nooit'

René Verschuur verloor dochter Roos bij tramaanslag Utrecht: 'Ze ging nooit met de tram, nooit'
Roos Verschuur (19), een van de vier slachtoffers van de tramaanslag
Bron: EenVandaag

Roos gaat altijd met de bus. Maar op 18 maart 2019 loopt het anders. Vader René Verschuur besluit haar die dag naar de tram te brengen. "Heel verdrietig. Ik voelde me daar heel lang schuldig over." Maandag start de rechtszaak tegen verdachte Gökmen T.

Roos (19) is een van de vier mensen die om het leven kwamen bij de tramaanslag in Utrecht. En dat terwijl die bewuste maandagochtend nog zo normaal begon, vertelt René Verschuur: "Roos werd vrolijk wakker. We hebben lekker ontbeten. Daarna heb ik haar op de bus gezet, hier in Vianen."

Prikspuit vergeten

Roos gaat op weg naar Groningen voor een korte vakantie. Maar in de bus komt ze erachter dat ze de prikspuit voor haar diabetes is vergeten. "Ze is uit de bus gestapt en ik ben haar de medicijnen gaan brengen", herinnert René zich. "Maar toen ik aankwam, reed de volgende bus net weg. Toen zei ik tegen Roos: ik zet je op de tram."

In diezelfde tram van Nieuwegein naar Utrecht CS, stapt om 10.45 uur ook de 37-jarige Gökmen T. in. Als de tram vertrekt van het 24 Oktoberplein, trekt hij een vuurwapen en begint te schieten op willekeurige passagiers.

'What the fuck? Ik word gestoken!'

Op datzelfde moment is Roos aan het bellen met haar baas. "Roos was met hem aan het praten en zei opeens: 'Fuck. What the fuck? Ik word gestoken!' Toen viel haar telefoon uit haar handen. Haar werkgever hoorde een hoop geschreeuw en gegil."

Diezelfde werkgever bracht vader René naar het UMC Utrecht, waar het Calamiteitenhospitaal was geopend. Urenlang wachtte hij in een speciale ruimte voor familieleden van slachtoffers. "En dan zie je de politie binnenkomen met doktoren. En die lopen op ons af. Dan is het simpel. Dan weet je dat jouw dochters een van de slachtoffers is."

info

De rechtszaak

Gökmen T. wordt door het Openbaar Ministerie verdacht van meervoudige moord of doodslag met een terroristisch motief. Tijdens zijn verhoor heeft hij toegegeven dat hij op 18 maart het vuur heeft geopend in een tram die bij het 24 Oktoberplein reed. Drie slachtoffers overleden ter plekke, een vierde slachtoffer overleed 10 dagen later aan zijn verwondingen in het ziekenhuis. Ook raakten meerdere mensen gewond.

Vanaf maandag 2 maart staat Gökmen T. voor de rechter. Psychologen en psychiaters concluderen dat hij zwakbegaafd, narcistisch en verminderd toerekeningsvatbaar is. "Strafrechtelijk is de constatering verminderd toerekeningsvatbaar interessant", zegt strafrechtdeskundige Sven Brinkhoff van de Open Universiteit. "Een gevangenisstraf opleggen is dan namelijk nog steeds mogelijk."

De strafzaak tegen Gökmen T. is bijzonder, omdat het de eerste keer is dat een terreurverdachte voor de rechter moet komen voor een aanslag met meerdere doden. Uniek is ook dat de rechtbank Gökmen T. tegen zijn wil een advocaat heeft toegewezen. De rechters denken dat hij niet goed in staat is zijn eigen verdediging te voeren. "Deze verdachte hangt een levenslange gevangenisstraf boven het hoofd", zegt Brinkhoff. "Dat is waarschijnlijk ook een reden waarom de rechters willen dat hij een advocaat heeft. De vraag is wel of die advocaat hem goed kan verdedigen, als hij geen contact met Gökmen T. heeft."

Lees ook

Genadeschot

Belangrijk bewijsmateriaal tegen Gökmen T. zijn de beelden van de beveiligingscamera's in de tram. Die registreerden de aanslag van seconde tot seconde. Omdat René Verschuur per sé wil weten of Roos de schietpartij zag aankomen, heeft de politie hem de beelden laten zien.

Daarna komt hij terug en geeft hij haar een genadeschot. Dat zal ik hem nooit vergeven.

"Hij heeft haar beschoten en dan ligt ze dood te gaan. Dan gaat hij andere slachtoffers maken. Daarna komt hij terug en geeft hij haar een genadeschot. Dat zal ik hem nooit vergeven. Dan ben je echt een beest."

Hoop op levenslang

Tijdens de rechtszaak hoopt René er vooral achter te komen waarom zijn dochter is vermoord door Gökmen T.: "Wat bezielt je om zoiets te doen? Wat heb je in godsnaam gedaan? Leg eens uit waarom!"

De rechtbank zal Gökmen T. desnoods met geweld dwingen om bij zijn eigen proces aanwezig te zijn. Dat lieten de rechters weten na een dringend verzoek van enkele nabestaanden, onder wie René Verschuur. "Laat hem maar niet meer vrijkomen zolang ik leef. Het is gewoon onmenselijk wat hij gedaan heeft. Daar staat maar een straf op en dat is levenslang."

TV-reportage over de komende rechtszaak tegen Gökmen T. en de tramaanslag in Utrecht

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

President Donald Trump negeert uitspraak Hooggerechtshof, wat betekent dit voor democratie in VS? 'Dit is echt uniek'

President Donald Trump negeert uitspraak Hooggerechtshof, wat betekent dit voor democratie in VS? 'Dit is echt uniek'
Bron: EPA

President Donald Trump zette deze maand een Salvadoriaan de VS uit. Dat mocht niet, bleek achteraf. Het Hooggerechtshof eist nu dat de president deze uitzetting terugdraait. Maar Trump weigert. Dit zorgt voor woede in het land, ook bij zijn kiezers.

Trump negeert vaker de uitspraken van rechters, maar nooit eerder een van het Hooggerechtshof. Toch lijkt het alsof zijn houding tegenover het hoogste rechtsorgaan in de Verenigde Staten geen gevolgen zal hebben. En hierdoor rijst de vraag: is de wet nog wel wat waard in de VS? We vroegen het aan Amerika-verslaggever Tom van 't Einde.

1. Wat is er precies gebeurd in de Verenigde Staten?

"Het gaat dus om Kilmar Abrego Garcia die legaal in Amerika verbleef. Hij woonde met zijn vrouw en kinderen in de staat Maryland en is eigenlijk zomaar opgepakt en op het vliegtuig gezet, zonder een proces", legt Van 't Einde uit.

Abrego Garcia werd op bevel van president Donald Trump naar een terreurgevangenis in El Salvador gevlogen. Maar achteraf blijkt dat dit wettelijk niet mag. "En daarvan heeft Trump al gezegd: dat was een fout, hadden we nooit moeten doen", weet Van 't Einde. "En dat is heel bijzonder, dat Trump zelf toegeeft dat hij fout zit. Het is uniek."

Bekijk ook

2. Wat wordt er gedaan om deze fout recht te zetten?

"Het Hooggerechtshof heeft gezegd dat dit niet klopt", antwoordt de Amerika-verslaggever. Het is dan ook de bedoeling dat Abrego Garcia terugkeert naar de Verenigde Staten. Maar dat is tot nu toe nog niet gebeurd. "Trump weigert dit te doen. Hij zegt dat hij officieel niet bij machte is om deze man terug te halen uit El Salvador." Alleen daar blijkt niets van te kloppen.

"Trump en de Amerikaanse regering betalen voor de gevangenen die ze in deze gevangenis in El Salvador stoppen. Daar gaat zo'n 6 miljoen aan Amerikaans geld naartoe. Ook heeft hij een heel goede band met de president van El Salvador, Nayib Bukele. Die was gister zelfs nog in het Witte Huis. Dus als Trump zegt dat die meneer per direct moet worden teruggevlogen, dan is dat zo geregeld. Maar hij wil dat niet en negeert hier dus ook de uitspraak van het Hooggerechtshof mee. En dat is wel echt uniek."

3. Waarom kiest Trump ervoor om deze uitspraak te negeren?

Volgens Van 't Einde heeft dit vooral te maken met dat Trump meer macht wil hebben dan hij daadwerkelijk heeft. "Hij wil kijken hoe ver zijn macht echt reikt. Als president wil hij veel meer macht hebben dan hij eigenlijk heeft vanuit zijn ambt, dus probeert hij dit op zoveel mogelijk vlakken uit te breiden en te kijken óf er wordt ingegrepen."

"En als hij hier vrijspel krijgt dan geeft hem dat ook weer ruimte op andere gebieden", denkt de verslaggever. "Dus het is eigenlijk gewoon een spel dat hij speelt."

Bekijk ook

4. Zijn andere Republikeinen het eens met Trumps?

"Hij wil dat iedereen loyaal is aan hem, dat niemand iets tegen hem durft in te gaan", zegt Van 't Einde. En dat geldt ook voor zijn partijgenoten. Wie hem tegenspreekt raakt vaak zijn of haar baan in de politiek kwijt. Mochten ze het niet eens zijn met de president, zullen ze dat dus niet makkelijk uiten.

"Vroeger waren er mensen die zich durfden uit te spreken tegen Trump zijn plannen, maar die zijn nu allemaal weg. Zij zijn allemaal bang voor hem. Zijn minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio bijvoorbeeld, die was vroeger heel kritisch maar die is nu bang om een onvertogen woord over Trump uit te spreken." Wat Trump doet is volgens de Amerika-verslaggever dan ook 'pure intimidatie'.

5. Wat betekent dit voor de democratie in de VS?

Als er niemand ingrijpt, kan dit volgens de verslaggever grote gevolgen hebben voor burgers van de Verenigde Staten. "Hij kan dan alle wetten in de wind gaan slaan. En als hij er zin in heeft kan hij ook Amerikaanse staatsburgers het land uitzetten of deporteren naar een andere gevangenis, zonder enig proces."

De Amerikaanse president heeft eerder al laten weten hier best voor open te staan, weet Van 't Einde. "Het kan dus elke Amerikaan die een politieke tegenstander van Trump is overkomen. Het is nu nog niet zover, maar dat is wel wat er op het spel staat."

President Donald Trump negeert voor het eerst een uitspraak van het Hooggerechtshof: wat betekent dit voor de democratie?

6. Is er hier al iets van te merken in de maatschappij?

Volgens Van 't Einde wel. Hij noemt als voorbeeld Donald Trumps eis aan de prestigieuze Amerikaanse universiteit Harvard. "Daar wil hij bepalen wat voor lessen ze geven, ze mogen geen diversiteitsbeleid meer hebben en pro-Palestijnse demonstraties moeten worden verboden."

Harvard weigert dit tot nu toe te doen. Als tegenreactie heeft de regering maandag 2,2 miljard dollar aan overheidsgeld voor de universiteit bevroren. Dit komt neer op zo'n 1,9 miljard euro. "De democratie is dus zeker in gevaar."

7. Is er iemand die Trump kan tegenhouden?

Dat kan nog weleens moeilijk worden, denkt Van 't Einde. Ook noemt hij het gedrag van Trump tegenover het Hooggerechtshof gek: "Het bestaat nota bene voor een heel groot deel uit conservatieve rechters. En drie van de zes heeft hij zelf benoemd. Dus een meerderheid staat helemaal aan Trump zijn kant." Maar zelfs daar wil de president dus niet naar luisteren. "De 'checks and balances', zoals dat zo mooi heet, die in een democratie zijn verweven die werken straks misschien dus niet meer."

Bekijk ook

8. Wat betekent dit voor het bondgenootschap tussen Europa en Amerika?

"Die vriendschap zijn we natuurlijk sowieso aan het verliezen", antwoordt Van 't Einde. "Amerika heeft zich altijd opgesteld als voorbeeld van hoe je een democratie kan inrichten. Ze hebben zichzelf ook jarenlang verkocht aan de rest van de wereld, maar die tijd is wel voorbij."

Maar bondgenoten zijn we nog wel en dat zullen we voorlopig nog blijven, voorspelt hij. "Europa is ook heel opportunistisch. Als we geld kunnen verdienen, dan zijn we ook bondgenoten met dictators en autocraten. Dus stel dat het echt die kant opgaat met de Verenigde Staten, dan kunnen we dat nog prima blijven."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Gemeenten en provincies morgen in spoedoverleg met minister Faber over opvang Oekraïners: 'Wegkijken kan echt niet meer'

Gemeenten en provincies morgen in spoedoverleg met minister Faber over opvang Oekraïners: 'Wegkijken kan echt niet meer'
Wethouder Rachel Streefland is morgen aanwezig bij het overleg
Bron: EenVandaag

De opvang van Oekraïners in Nederland loopt spaak. Er is acuut meer geld nodig. De twaalf Commissarissen van de Koning en een delegatie van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten houden daarom donderdagochtend spoedberaad met asielminister Faber (PVV).

Gemeenten kunnen de voortdurende en oplopende vraag naar opvanglocaties voor Oekraïners niet bijbenen. Daardoor worden Oekraïense gezinnen die net in Nederland aankomen vaak van het kastje naar de muur gestuurd, van de ene gemeente naar de andere. In het uiterste geval kan het Rode Kruis een hotelovernachting aanbieden aan gezinnen, ouderen of zieke mensen.

121.000 Oekraïners in Nederland

Inmiddels hebben ruim 121.000 Oekraïners zich geregistreerd bij Nederlandse gemeenten. Dat is het hoogste aantal sinds de invasie van Rusland in Oekraïne in februari 2022. Het 'record' wordt van maand tot maand verbroken, mede omdat er bijna geen uitstroom is.

De afspraak donderdag tussen alle Commissarissen van de Koning en de minister is heel kort tevoren gepland. Om de volle agenda's te omzeilen, gaat het om een online overleg. Al om half negen 's ochtends begint de bespreking.

Bekijk ook

Geen helder plan

"Hier in Utrecht zitten we helemaal vol. We hebben het laatste bed deze week moeten vergeven", zegt Rachel Streefland. Zij is wethouder in Utrecht en verantwoordelijk voor de portefeuilles Asiel en Integratie.

"Er is nergens meer plek. Het grote vraagstuk is nu dat we of bestaande locaties moeten verlengen of nieuwe locaties moeten vinden. En er komt geen enkele helderheid hoe we dat moeten doen. We zijn bang dat het gaat leiden tot mensen op straat."

'Wegkijken kan echt niet meer'

Streefland is ook bestuurslid van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en zit donderdag bij het spoedoverleg met de asielminister. De provincies en de gemeenten willen dat minister Faber op korte termijn helderheid geeft over de financiering van nieuwe locaties of die verlengd moeten worden.

"Wegkijken kan echt niet meer. We moeten voorkomen dat mensen op straat komen, terwijl het echt vaak om vrouwen en kinderen gaat. We hebben ons te verhouden tot de Europese wetgeving dat mensen moeten worden opgevangen als mensen in oorlog zijn."

Bekijk ook

Tientallen vluchtelingen per week

Regiomanager Midden-Nederland van het Rode Kruis Cora Gerritsen, ziet wat het betekent dat gemeenten geen ruimte meer hebben. "We ontvangen enkele tientallen mensen uit Oekraïne elke week. Sinds de Jaarbeurs is gesloten in augustus vorig jaar en omdat ze niet bij gemeenten terecht kunnen, komen ze als laatste kans bij het Rode Kruis, ook hier in Utrecht."

"En dan lopen ze hier binnen met koffers, met een kind op de arm, oud, jong, of ziek. Op die manier komen ze hier aan en dan hopen ze nog ergens een plekje te vinden."

Bekijk ook

Laatste hoop

"We luisteren naar hun verhaal, waar ze vandaan komen, wat ze hebben meegemaakt onderweg, we laten ze even bijkomen", gaat Gerritsen verder. "En we kijken dan of we een plekje voor ze kunnen vinden. Inmiddels zijn ze dan al bij een gemeente geweest, bij verschillende gemeenten soms, en daar is het niet gelukt."

"En daar horen ze: er is geen plek meer in Nederland. En dan bellen we met de Veiligheidsregio's of locaties in het land, die wij goed kennen, of er wellicht tóch nog plek is. We willen met z'n allen graag dat er via gemeentes plekken gevonden worden. Maar het lukt gewoon niet meer. En dan is het Rode Kruis voor deze mensen de laatste strohalm."

'Er is nog steeds geweld'

Waarom er nu, 3 jaar na het uitbreken van de oorlog, nog steeds mensen uit Oekraïne naar Nederland komen? "Er is nog steeds geweld", antwoordt de regiomanager.

"We hebben afgelopen weekend gezien wat er in Soemy gebeurd is. En dat is op verschillende plekken in Oekraïne nog steeds aan de gang. Mensen beslissen nog steeds om hun land te verlaten en komen dus ook naar Nederland."

Gemeenten en provincies morgen in spoedoverleg met minister Faber over opvang Oekraïners: 'Wegkijken kan echt niet meer'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant