De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) wordt door hondeneigenaar Elena voor de rechter gesleept. Die buigt zich morgen over de vraag of negen geredde oorlogshonden uit Oekraïne terecht in beslag zijn genomen.

De NVWA nam de huisdieren in beslag om een nieuwe uitbraak van hondsdolheid te voorkomen. Maar de eigenaren zeggen dat ze de regels voor het importeren van huisdieren uit het buitenland netjes hebben gevolgd.

Vrolijke hond

Gea Huiskes zit met haar handen in het haar. Ze heeft geen idee hoe het gaat met haar rottweilerpup Mees. Ze adopteerde het beestje eind maart nadat hij door een hobbyfokker was gered uit de oorlog in Oekraïne.

In de 4 weken dat hij in het gezin van Huiskes doorbracht, veranderde hij van een getraumatiseerde pup in een vrolijke hond.

Nachtmerrie

Maar plotseling stond de NVWA op de stoep met de mededeling dat de hond in quarantaine moest vanwege strenge regels om een uitbraak van hondsdolheid in Nederland te voorkomen.

Mees werd door de NVWA in beslag genomen en ondergebracht op een geheime, onbekende plek. "Ik dacht wat is dit. Ik ben een eerzame burger. Ik heb nooit iets gedaan wat het daglicht niet kan verdragen. Ik wil uit de goedheid van mijn hart een hond redden uit de hel en dan krijg je dit. En ik snap niet waarom."

'Hij smeekte mij om de puppy's te redden'

De pup die Gea kreeg, werd meegenomen door hobbyfokker Elena Kruglak. Zij komt uit Oekraïne en wilde toen de oorlog uitbrak niet alleen iets voor haar landgenoten betekenen maar ook voor de dieren.

Ze hoorde een noodoproep van een rottweilerfokker uit de buurt van Kiev. "Hij werd door het leger opgeroepen vanwege de dienstplicht. Hij vroeg me, smeekte mij om zijn honden te helpen. De puppy's waren vlak voor de oorlog geboren. Hij was niet in staat om voor ze te zorgen."

Quarantaine

Elena twijfelde geen moment, stapte in de auto en haalde de puppy's en twee volwassen honden op. Wel belde ze voor vertrek naar de dierenarts om te vragen aan welke regels ze moest voldoen. Ook keek ze op de site van de NVWA: "Dat was erg onduidelijk. Ik heb een printje gemaakt van alle informatie die op hun site stond. Volgens deze info heb ik gehandeld."

De pups waren bij vertrek volgens Elena nog te jong voor een vaccinatie tegen rabiës. Daarom werden alle puppy's bij thuiskomst ingeënt en bleven ze een maand in quarantaine. Daarna vond ze voor alle puppy's een nieuw thuis.

3000 euro per hond

Maar ook bij Elena stond de NVWA eind april op de stoep om de twee volwassen honden en één van de puppy's die zij zelf geadopteerd had, op te halen. Ze moesten voor minstens 3 maanden in quarantaine en de opvangkosten zijn voor Elena zelf.

Die kunnen oplopen tot 3000 euro per hond. Onbegrijpelijk vindt ze dat: "Het was een erg nare situatie. Gewoon onaangekondigd kwamen ze binnen. Niet eens aangebeld, liepen zomaar huis in."

Flexibel

Er gelden verschillende regels voor dieren die vanwege de oorlog in Oekraïne naar Nederland komen. De Europese Unie heeft besloten om flexibel om te gaan met de regels voor huisdieren die met hun eigenaar zijn gevlucht.

Hen wordt geadviseerd om huisdieren in Nederland zo snel mogelijk te vaccineren tegen rabiës. Vervolgens moet het dier een maand in thuisquarantaine. Daarna volgt een bloedtest om te bepalen of de vaccinatie werkt en mag het dier weer vrij rondlopen.

Bekijk ook

6 maanden

Maar zodra de hond of kat zonder eigenaar en met bijvoorbeeld een stichting uit Oekraïne komt, gelden de normale quarantaineregels. Dat betekent onder meer dat de dieren gechipt en gevaccineerd moeten worden, een gezondheidsverklaring en een Europees dierenpaspoort moeten hebben.

Als niet aan al die voorwaarden voldaan wordt, plaatst de NVWA ze in officiële quarantaine. Die kan maximaal 6 maanden duren. "Oneerlijk", vindt Elena. "Ik wil gelijke rechten voor oorlogsdieren."

Noodzaak

"Dit alles doen we uit noodzaak", schrijft de NVWA in een schriftelijke reactie. "Dit gebeurt in het belang van de Nederlandse volksgezondheid én van vluchtelingen uit Oekraïne, die hier met hun eigen huisdier naartoe zijn gekomen."

"Daarmee nemen we vanuit Europese afspraken en maatschappelijk oogpunt een weloverwogen/gecalculeerd gezondheidsrisico. De meeste (dierenhulp)organisatie zijn hiermee bekend en hebben begrip."

info

Rabiës of hondsdolheid

Rabiës is een dodelijke infectieziekte die onder andere voorkomt bij honden en katten. Het virus zit in het speeksel en verspreidt zich na bijten of krabben via de zenuwbanen door het lichaam en is ook voor mensen levensgevaarlijk. Als het virus de hersenen bereikt, verandert het gedrag. Daar heeft de ziekte ook de naam aan te danken; hondsdolheid. Zonder tijdige behandeling verloopt hondsdolheid meestal dodelijk.

Rabiës komt niet voor in Nederland, maar komt nog wel voor in Oost-Europa. Volgens onderzoek van de Universiteit Utrecht zijn er in Oekraïne de meeste gevallen van rabiës in Europa. In heel het land komen infecties voor. Het aantal gevallen bij katten is nog hoger dan bij honden. "Ondanks het verplicht stellen van een rabiësvaccinatie in Oekraïne is de vaccinatiegraad bij honden in steden naar schatting lager dan 50 procent en bij honden uit meer rurale gebieden nog lager", volgens de Universiteit Utrecht.

Tweeduizend dieren

Volgens schattingen van de NVWA zijn er inmiddels rond 2000 huisdieren meegekomen met vluchtelingen uit Oekraïne. Vijf huisdieren moesten in officiële quarantaine bij de NVWA omdat thuisquarantaine voor deze vluchtelingen geen optie was. Wel zijn 44 honden en katten bij stichtingen en handelaren opgehaald, die waren meegenomen uit het oorlogsgebied zonder de eigenaar.

"Zij worden opgevangen bij instellingen die vergelijkbaar zijn met een dierenpension. Zij krijgen de beste zorg en aandacht van ervaren verzorgers. Socialisatie wordt daarbij waar nodig zoveel mogelijk vorm gegeven als binnen quarantaine-eisen mogelijk is", schrijft de NVWA.

Bekijk ook

Ongelijke behandeling

Karen Soeters van dierenwelzijnsorganisatie Animals Today vindt dat de regels niet goed zijn gecommuniceerd door de NVWA. Ze vindt het triest dat weldoeners die uit de goedheid van hun hart honden uit Oekraïne in huis hebben genomen, nu worden geconfronteerd met opvangkosten die kunnen oplopen tot tienduizenden euro's.

Daarnaast kwijnen de honden volgens Soeters ook weg in een hok. Ze noemt het 'eigenaar pesten', ten koste van dieren.

Karen Soeters van House of Animals vindt dat dieren de dupe zijn van handelen NVWA.

Stomme informatie

"We moeten niet alle honden uit Oekraïne redden, daar zijn we helemaal niet voor, maar dan moet je wel de goede informatie op de website zetten", zegt Soeters.

"Dat hebben ze nooit gedaan. Voortdurend krijg ik dit soort stomme informatie. Er moet op een goede manier op worden ingespeeld." Ze juicht de rechtszaak die Elena Kruglak heeft aangespannen tegen de NVWA toe.

'Zie alleen maar die grote bruine ogen'

Het duurt nog zo'n 2 maanden voordat Gea haar hond Mees terugkrijgt. "Ik kan je niet uitleggen hoe dat voelt. Ik slaap 's nachts niet. Ik zie alleen maar die grote bruine ogen." Ze snapt dat sommige mensen denken: 'het is maar een hond die je over 3 maanden terugkrijgt'.

"Dat mag", zegt Gea. "Maar als je een echte hondenliefhebber bent, dan weet je dat die maanden cruciaal zijn in de opvoeding." Ze blijft in elk geval op de pup wachten: "Het is niet de Mees die ik heb afgegeven. Maar we gaan hem opvoeden en alles geven wat ie gemist heeft."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.