radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Rebecca is bezorgd over bescherming tegen omikron met AstraZeneca: 'Een Renault 4 met deuken, terwijl anderen Ferrari rijden'

Rebecca is bezorgd over bescherming tegen omikron met AstraZeneca: 'Een Renault 4 met deuken, terwijl anderen Ferrari rijden'
Rebecca Hamer kreeg twee keer het AstraZeneca-vaccin, maar heeft daar nu nog weinig aan
Bron: EenVandaag

Rebecca Hamer kreeg twee prikken tegen corona met het vaccin van AstraZeneca. Volgens het RIVM beschermt dat vaccin niet tegen de nieuwe omikron-variant van het virus. Rebecca maakt zich er zorgen over: "Ik voel me beperkt."

Omikron rukt snel op over de hele wereld: Frankrijk en Zuid-Afrika registeren recordcijfers en ook in het Verenigd Koninkrijk zijn de zorgen groot. De bescherming tegen de nieuwe variant door vaccinatie lijkt minder goed. Zeker mensen die een vaccin van Janssen of Astra Zeneca hebben gekregen maken zich zorgen.

AstraZeneca of niets

Rebecca Hamer uit Den Haag is er daar een van: een andere keuze dan AstraZeneca had ze destijds niet. "Ik had de keuze tussen AstraZeneca of niets. En niets vond ik niet verantwoord. Dus toen koos ik voor beter iets dan niets."

Dat veel anderen wél Pfizer of Moderna kregen, voelt voor haar niet goed. "De mensen die twee keer AstraZeneca hebben gekregen behoren tot de elitegroep die van de overheid in een Renault 4 met deuken mag rijden, terwijl de anderen met een Ferrari mogen rondrijden."

Luisteren

Rebecca Hamer en viroloog Ab Osterhaus over AstraZeneca en de omikron-variant bij EenVandaag op NPO Radio 1

Twee tot drie keer sneller verspreid

De nieuwe omikron-variant verspreidt zich mogelijk twee tot drie keer sneller dan de deltavariant van corona. Dat zei RIVM-directeur Jaap van Dissel op basis van Engels onderzoek naar de nieuwe variant. Het AstraZeneca-vaccin geeft volgens Van Dissel geen bescherming tegen infectie door de omikron-variant, het Pfizer-vaccin nog een beetje.

"Daar schrok ik wel van", vertelt Rebecca. "Maar ik lees ook Engelse kranten en daar had ik het al wel gezien." Ze is er nog veel voorzichtiger door geworden dan ze al was. "Mensen die ik ken heb ik al bijna 2 maanden niet meer omhelsd. Ik ga ook liever niet meer met het openbaar vervoer." Het interview geeft ze opzettelijk buiten. "Ik heb een wat oudere man en met omikron die rondwaart wil ik extra voorzichtig doen."

Bekijk ook

Tweedehands autootje

Had ze minder streng opgelet als ze Pfizer had gekregen? "Ik hou er wel rekening mee dat ik AstraZeneca heb. Dan ga je toch wat minder makkelijk met dingen om. Ik voel me beperkt."

"Ik heb bij mijn vaccinatie zelfs gevraagd of ik als tweede prik Pfizer mocht hebben, maar dat mocht toen niet. Ik heb toen mijn tweede prik gehaald en een week later mocht het wel. Dat voelt toch een beetje alsof je met een tweedehands autootje bent opgescheept."

Niet helemaal niet beschermd

Viroloog Ab Osterhaus ziet ook dat de bescherming tegen omikron met AstraZeneca lager is, maar volgens hem is er geen reden tot grote zorg. "Tegen de huidige variant ben je door vaccinatie goed beschermd. Als de omikron-variant op grote schaal rond zal gaan, ben je inderdaad minder beschermd tegen de verspreiding van het virus. Maar dat betekent niet dat je helemaal niet beschermd bent."

"We kunnen er vanuit gaan dat je met twee vaccinaties in elk geval tegen ziekenhuisopname en hele ernstige covid wel beschermd bent."

Bekijk ook

Voorrang op een booster?

Wel is het volgens hem goed dat we haast maken met het toedienen van boostervaccins. "Het is altijd goed om ons op het ergste voor te bereiden en snel te zijn met die boosting. Gelukkig zijn we nu met een inhaalslag bezig. In Israël en Engeland, waar ze al verder zijn, wordt echt duidelijk dat die boosting veel meer bescherming geeft."

Moeten mensen met AstraZeneca voorrang krijgen op boosters? "Dat hangt een beetje af van hoe het zich gaat ontwikkelen", zegt de viroloog. "We weten nog niet of het virus hier zo snel rond zal gaan met de vaccinatiegraad die we hebben. Met de gegevens die naar boven komen, moeten we de vinger aan de pols houden en kijken of we extra maatregelen moeten nemen."

Afspraak gemaakt

Rebecca heeft in elk geval haar afspraak voor een boosterprik kunnen maken. "Ik ben blij dat die booster eraan komt. Ik heb op 28 december een afspraak."

Dat ze ongeveer 2 weken daarna meer bescherming heeft tegen het coronavirus stelt haar iets gerust: "Al betekent dat natuurlijk wel dat ik al een lange tijd met weinig bescherming rondloop."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Minder zorgstudenten in het mbo, terwijl personeelstekort groeit: 'We moeten ons rot schrikken als samenleving'

Het aantal studenten op mbo-opleidingen voor verpleegkundigen en verzorgenden blijft maar dalen. In de laatste 5 jaar ging het om een daling van 30 procent, terwijl er juist veel vraag is naar zorgpersoneel. De MBO Raad wil nu actie van het kabinet.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Kans op inslag van asteroïde 2024 YR4 op aarde steeds groter, maar volgens deze ruimteonderzoeker hoeven we niet bang te zijn

Kans op inslag van asteroïde 2024 YR4 op aarde steeds groter, maar volgens deze ruimteonderzoeker hoeven we niet bang te zijn
Bron: Unsplash

Een groep astronomen trekt aan de bel, want de kans dat een asteroïde de aarde gaat raken wordt steeds groter. In 2 weken tijd steeg deze van 2,6 naar 3,1 procent. "Historisch, maar niet te vergelijken met de asteroïde die dinosaurus heeft uitgeroeid."

De asteroïde, die volgens NASA op 22 december 2032 de aarde zou kunnen raken, heeft zelfs al een naam: 2024 YR4. Hij heeft een geschatte doorsnee van tussen de 40 en 90 meter, en verplaatst zich met een snelheid van meer dan 10 kilometer per seconde. Mocht hij de aarde raken, dan krijgen we dus met een flinke klap te maken.

'Neem het met een korrel zout'

Zijn we over 7 jaar in gevaar? Als je het aan ruimtevaartspecialist Angelo Vermeulen vraagt, niet. "Je moet het met een grote korrel zout nemen", merkt hij op. "Het is een vrij relatief hoog cijfer. Maar de gemeenschap van astronomen wereldwijd maakt zich eigenlijk geen zorgen."

"Want wat er meestal gebeurt, is dat naarmate men meer en meer informatie te weten komt over de baan en de snelheid van de asteroïde, door meerdere metingen te doen, ze zich eigenlijk realiseren dat de kans kleiner wordt dat hij de aarde zou raken."

Bekijk ook

Nog geen 'doomsdag'

"Dit is dus zeker nog geen 'doomsday-scenario'", zegt Vermeulen. Op het moment van de eerste observatie is de asteroïde namelijk nog ver verwijderd van de aarde. Het is een klein object in de verre verte. Om hem te spotten hebben astronomen een sterke telescoop nodig.

"Dan probeer je zo goed mogelijk de baan en de snelheid op te meten", legt hij uit. "Het percentage gaat dan vaak schommelen, soms omhoog en dan soms weer omlaag. Wanneer hij dichterbij de aarde zit kunnen we hem veel makkelijker observeren en opmeten." Pas dan kunnen astronomen écht spreken over de kans op een inslag. "Maar in het verleden is eigenlijk altijd gebleken dat die kans dan 0 procent werd en dat het dan langs de aarde heen vliegt."

Meerdere asteroïden in zonnestel

Naast 2024 YR4 vliegen er meer dan een miljoen asteroïden door het zonnestel, weet Vermeulen. Tussen Mars en Jupiter zit een asteroïdengordel waar een groot deel van deze 'mini planeetjes' vliegen. "Die zitten daar eigenlijk vrij veilig, want ze draaien in een baan om de zon. Ze zijn geen bedreiging."

"Maar er zijn dus ook asteroïden die los door het zonnestelsel vliegen." En voor die losse - zoals 2024 YR4 - moeten we uitkijken. "Ze zouden mogelijk op de aarde kunnen neerstorten. En dat is in het verleden al gebeurd, er zijn genoeg voorbeelden. De bekendste is natuurlijk het uitsterven van de dinosauriërs, veroorzaakt is door zo'n inslag."

Bekijk ook

Zeer zeldzame gebeurtenis

Ook in de Amerikaanse staat Arizona sloeg zo'n 50.000 jaar geleden een asteroïde in. Onderzoekers schatten in dat deze een diameter van ongeveer 50 meter had en rond de 300.000 ton woog. "Je kan hem bezichtigen, een prachtige geologische formatie", noemt de ruimtevaartspecialist het.

De aarde blijft dus niet gespaard van zulke inslagen, vertelt Vermeulen. "Maar dat het zal gebeuren in een tijdbestek van een mensenleven is zeer zeldzaam."

DART

Ook vertelt de ruimtevaartspecials dat NASA technologie heeft ontwikkeld om de banen van asteroïden te wijzigen, zodat ze de aarde niet raken. "Tijdens die missie, genaamd DART, heeft men met een ruimte toestel van ongeveer 600 kilo recht op een asteroïde laten inslaan om te zien of we de baan van die asteroïde konden wijzigen."

"En dat is een groot succes geworden", gaat hij verder. De baan is zelfs veel meer veranderd dan gehoopt. "Dus we kunnen asteroïden wel van een baan doen afwijken. En als je dat op tijd doet, zelfs al is het een kleine wijziging, dan heeft het groot effect wanneer het in de buurt van de aarde komt."

Bekijk ook

Tsunami als gevolg

Maar stel het gebeurt wel, hoe zou dat er dan uit zien? "De gevolgen van zo'n inslag zijn niet te overzien", antwoordt Vermeulen. "Maar het zal minder apocalyptisch zijn dan wat je ziet in films."

En dat komt vooral doordat het grootste oppervlak van de aarde, ongeveer 70 procent, bedekt is met water. "In het Los Alamos National Laboratory heeft men een computersimulatie laten maken (van een asteroïde inslag, red.). En zo hebben ze ontdekt dat het best meevalt. Wat je krijgt is een tsunami, en het blijkt dat maar een fractie van de totale energie van die asteroïde omgezet wordt in golven. De golven zullen niet zo heel ver reizen. Dus we kunnen daar ook wel wat wat geruster over zijn."

Aardbevingen en klimaatverandering

Wel kan die eventuele inslag op 22 december 2032 voor seismisch effecten zorgen, zoals een aardbeving. "En in een gebied waar veel vulkanische activiteit is, kan het die activiteit gaan uitlokken. Want je krijgt bij een inslag sowieso een enorme schokgolf als een asteroïde in de atmosfeer ontploft of op aarde neerstort." Hij vergelijkt het met honderdmaal de kracht van een bom van Hiroshima.

"En als zo'n ding in de atmosfeer komt, genereert dat verder ook heel veel hitte waardoor het branden kan veroorzaken", gaat Vermeulen verder. "Dat is een effect dat lang na de inslag nog kan blijven doorwerken, het werpt allerlei stoffen in de atmosfeer op, die dan een deel van het zonlicht kunnen blokkeren en waardoor je het klimaat kan gaan verstoren."

Kans op een asteroïde inslag op aarde wordt steeds groter, maar volgens deze ruimtespecialist hoeven we niet bang te zijn

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant