Kankerspecialist Radboudumc ontslagen om verkeerde zorg, 300 patiëntendossiers worden nu onderzocht

Radboudumc heeft een kankerspecialist ontslagen die geen goede zorg gaf. Het zou gaan om 'medisch-inhoudelijk, professioneel en communicatief disfunctioneren'. Volgens een betrokkene gaf de arts verkeerde diagnoses en behandelingen, zoals te veel chemo.

Het Nijmeegse ziekenhuis wil het verhaal van de betrokkene niet bevestigen. Maar Bertine Lahuis, bestuurslid van het Radboudumc zegt wel dat de zorg niet aan de kwaliteitseisen voldeed. "Dan kun je denken aan onvolkomenheden in de diagnostiek of behandelingen die niet de eerste voorkeur hebben." Uit de patiëntendossiers blijkt wat er precies gebeurd is. Dat onderzoek is in september gestart en moet in februari 2020 klaar zijn.

Specialist in borst- en darmkanker

Lahuis zegt dat er tot nu toe in één geval mogelijk sprake is van een calamiteit. Die is gemeld bij de Inspectie Gezondheidszorg. In totaal worden 300 dossiers van kankerpatiënten die de afgelopen 2 jaar door de oncoloog zijn behandeld onder de loep genomen om te kijken of de patiënten wel de juiste zorg hebben gehad.

De ontslagen oncoloog werkte ruim 7 jaar op de afdeling medische oncologie van het ziekenhuis en was gespecialiseerd in borst- en darmkanker.

Klachten van patiënten en artsen

Volgens Lahuis kwamen in april de eerste klachten binnen bij het hoofd van de afdeling. Die klachten kwamen zowel van patiënten als van artsen.

Een speciale commissie onderzocht het mogelijke disfunctioneren van de medisch specialist. Gesprekken over verbeteringen hebben niets opgeleverd. In augustus is de arts op non-actief gezet en een maand later ontslagen. De kantonrechter in Nijmegen doet binnenkort uitspraak in deze zaak.

'Slechte zorg'

Een familielid van een overleden patiënt diende kort geleden bij het ziekenhuis een klacht in tegen de ontslagen specialist. Ze kreeg van het hoofd Medische Oncologie te horen dat het ziekenhuis er rekening mee houdt dat zo'n honderd patiënten slechte zorg hebben gehad. Het Radboudumc wil dat tegenover EenVandaag niet bevestigen.

Bertine Lahuis: "Vanaf 2017 kijken we bij welke patiënten deze arts hoofdbehandelaar was en in hoeverre er sprake was van juiste of onjuiste zorg. Voor die periode is gekozen, omdat calamiteiten tot 2 jaar na datum bij de Inspectie gemeld kunnen worden." Lahuis zegt dat het ziekenhuis de zaak enorm betreurt. "Het is natuurlijk verschrikkelijk voor patiënten en soms nabestaanden dat dit aan de orde is. Wij staan hier echt voor zorgvuldige en kwalitatieve zorg. Dat moeten wij ons aantrekken en dat moet beter."

Niet alle patiënten op de hoogte gebracht

Niet alle patiënten die de afgelopen 2 jaar door de vertrokken oncoloog zijn behandeld, zijn door het Radboudumc op de hoogte gesteld. 80 patiënten die de arts nog dit jaar bezochten kregen een brief en zijn overgenomen door een andere arts van de afdeling. Ook 90 andere patiënten die eerder door de specialist werden behandeld, kregen een brief.

Nabestaanden van 130 overleden patiënten hebben nog niets over de zaak gehoord. Volgens Lahuis is daarvoor gekozen omdat het ziekenhuis niet onnodig onrust wil zaaien. Deze groep wordt ingelicht als uit het onderzoek relevante zaken blijken die betrekking hebben op hun overleden familielid.

Ontslag is 'bijzonder ernstig'

Jan Klein is hoogleraar patiëntveiligheid aan de TU in Delft. Hij vindt het ontslag van de oncoloog 'bijzonder ernstig'. "Vooral vanwege de schade die mogelijk berokkend is, klinkt het zorgwekkend. Als de problemen alleen door deze oncoloog zijn veroorzaakt, dan heeft het aan controles ontbroken in het Radboudumc. Mogelijk was er een samenwerkingsprobleem op de afdeling", zegt Klein.

Hij verbaast zich erover dat in een universitair medisch centrum een arts schijnbaar zo lang solistisch te werk kon gaan. "Het is normaal dat je regelmatig met je collega's overlegt over diagnoses en behandelplannen. En juist oncologische behandelingen zijn gebonden aan landelijke standaarden, dat gebeurt heel gecontroleerd. Voor de controle en veiligheid is het cruciaal dat artsen hun patiënten heel regelmatig met collega's bespreken."

Gebrek aan toezicht en leiderschap

Hoogleraar Klein zegt dat het solistische optreden van de ontslagen arts het gevolg kan zijn van gebrek aan toezicht op de afdeling oncologie van het Radboudumc. "Soms is er ook gebrek aan organisatie of leiderschap. Er moet iemand bereid zijn om leiderschap te tonen."

Bertine Lahuis: "Ik wil weten wat de aanleiding is geweest en zorgen dat het niet meer gebeurt. Tegelijkertijd is het ziekenhuis een groot bedrijf waar veel mensen werken. Meestal gaat het goed, maar soms gaan dingen niet goed. Het belangrijkste is dat we ingrijpen, kijken naar de oorzaak en onze patiënten goed behandelen." Ze meldt dat ook de afdeling oncologie onder de loep wordt genomen, maar dat er op dit moment geen enkele aanleiding is voor twijfel over het functioneren van andere artsen.

'Recht op openheid'

Hoogleraar Klein vindt dat ook de nabestaanden van 130 overleden patiënten moeten worden ingelicht. "Daarmee moet je niet wachten tot het onderzoek klaar is. Vroeg of laat komen ze er toch wel achter. Ik begrijp dat dit voor geen enkel ziekenhuis een aantrekkelijke zaak is, maar patiënten en hun familie hebben recht op openheid."