Hoewel de Tweede Kamer er vorige week een stokje voor stak, is een quarantaineplicht op dit moment mogelijk. Burgemeesters kunnen iemand ertoe verplichten. "Maar het is nogal omslachtig", zegt hoogleraar Straatsrecht Jerfi Uzman.

Om iemand verplicht in quarantaine te plaatsen kan de burgemeester een beroep doen op de Wet Publieke Gezondheid. Uzman: "Op basis van advies van de GGD kunnen zij zeggen: 'Je bent in nauw contact geweest met iemand die corona heeft en daarom plaatsen we jou in quarantaine.'"

Omslachtig

Maar dat gaat dus niet heel gemakkelijk. Eerst moet de burgemeester iemand via een brief de opdracht geven in quarantaine te gaan. Vervolgens gaat de brief naar de officier van justitie. Die moet vervolgens bekijken of hij het daarmee eens is. En als dat zo is, moet hij dat aan de rechter voorleggen. En dit moet per individu opnieuw gedaan worden.

Burgemeesters vinden het hele proces te bewerkelijk en dringen aan op vereenvoudiging. Ook willen ze dat de quarantaineplicht gaat gelden voor mensen die terugkomen uit risicogebieden. Minister De Jonge van Volksgezondheid kondigde eerder aan dat er een quarantainemaatregel zou komen, waardoor quarantaineplicht makkelijker zou worden, maar dat wil de Tweede Kamer niet.

Besmet door iemand die zich niet aan quarantaine hield

Vorig weekend nog werd een kok in zijn vrije tijd in een kroeg in Dokkum besmet door iemand die wist dat hij corona had en die door de GGD gevraagd was in quarantaine te gaan. De kok liep het risico om collega's te besmetten, waardoor zestien van de twintig werknemers in quarantaine moesten. De collega's van de kok gingen netjes in quarantaine, maar de jongen die de brandhaard veroorzaakte, deed dat niet.

Restauranthouder Willem Schaafsma vindt het verschrikkelijk dat iemand die positief is getest, gewoon naar buiten gaat. "Je bent ziek, ook al heb je geen klachten. Hoe haal je het dan in je hoofd om op pad te gaan?" Hij overweegt niet om juridische stappen te ondernemen. En wat deze jongen heeft gedaan, is ook niet juridisch strafbaar, vertelt Uzman. "Zolang die verplichte quarantainemaatregel niet is opgelegd, blijft het enkel een dringend advies."

Gevangenisstraf

Had de betreffende persoon in Dokkum een quarantaineplicht gehad en had hij zich er dan niet aan gehouden, dan had hij maximaal 87.000 euro boete en een gevangenisstraf van 4 jaar kunnen krijgen. Uzman: "Het is niet voor niks dat er in de wet nogal wat waarborgen zijn ingebouwd voordat je iemand kunt verplichten tot 2 weken huisarrest."

"De politiek is nog steeds van plan om iets anders te bedenken om die quarantaine te verplichten, maar ik weet niet wat. De minister zegt: 'We gaan iets met dwangsommen doen', het is mij niet duidelijk wat. En wetten aanpassen kost tijd. Als je de Wet Publieke Gezondheid zou willen aanpassen, zodat het proces minder omslachtig is om mensen te verplichten tot quarantaine, duurt het op z'n vroegst tot eind september, begin oktober voordat die aanpassing erdoor is."

Werkgevers willen niet opdraaien voor kosten verplichte thuisquarantaine

NSC en ChristenUnie pleiten voor een zogenaamde rode knop om jongeren digitaal beter te beschermen. Waarmee met één druk op de knop, al jouw online gegevens in één keer worden verwijderd. De vraag is of dat gaat werken.

Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet. Dat is de boodschap die Don Ceder van de ChristenUnie en Jesse Six Dijkstra van NSC aan de Tweede Kamer duidelijk willen maken. "Voordat je achttien bent, zijn er verschillende online profielen van je gemaakt."

Cookies slaan alles op

"Onze persoonlijke gegevens worden opgeslagen door cookies', zegt Lotje Beek, beleidsadviseur bij Bits of Freedom. "Cookies zijn een soort bestandjes die op een website zitten, en vervolgens vanaf de website terug gaan naar je computer'', legt ze uit. "Hierdoor houden ze bij wat jij online doet, op welke dingen je klikt, en voor hoelang."

"Deze informatie wordt vervolgens opgeslagen door bedrijven zoals Meta en Google. Op basis hiervan schetsen ze jouw persoonlijk profiel", vervolgt Beek. "Ze weten hierdoor precies welke boodschap ze aan jou kunnen meegeven, bijvoorbeeld om iets te kopen op het internet. Hierdoor verlies je de autonomie."

Persoonlijke online profiel

"Middels een online profiel kunnen bedrijven jou opdelen in bepaalde categorieën", vertelt cyberexpert Dave Maasland. "Bijvoorbeeld op interessegebied, leeftijdscategorie en of je man of vrouw bent. Dat kan heel gedetailleerd gaan."

"Maar dat gebeurt niet alleen via cookies", maakt hij duidelijk. "Ook je mobiele apparaat slaat informatie op. Het belangrijkst is dat mensen beseffen dat als je digitale voetsporen achterlaat, je snel persoonlijke informatie vrijgeeft."

Kansongelijkheid voor jongeren

Volgens NSC en ChristenUnie kunnen digitale profielen negatieve gevolgen hebben en leiden tot kansenongelijkheid. Ook beleidsadviseur Beek kan zich hierin vinden. "Vacatures voor mannelijke beroepen worden voor 90 procent vaker aan mannen laten zien, blijkt uit onderzoek van het College van de Rechten voor de Mens. Vrouwen zien weer vaker vacatures voor kappersopleidingen, waardoor zij vacatures als monteurs bijvoorbeeld missen. Dit levert minder kansen op en verdeelt de samenleving."

Ook cybersecurity-expert Maasland ziet problemen. "Als eenmaal iets op het internet staat, zal deze informatie niet snel verdwijnen. Bijvoorbeeld fanatieke berichten over je voetbalclub, of een boze reactie naar een leraar, die kunnen later altijd weer opduiken. Tijdens een ruzie of een sollicitatie bijvoorbeeld," legt hij uit.

'Niet hoe het internet werkt'

Precies hier zit volgens Maasland ook de crux. "De informatie op het internet staat altijd ergens opgeslagen, zelfs met een mooie rode knop. Hoe graag we ook een makkelijke oplossing willen, dit is niet hoe het internet werkt."

Desondanks vinden beide experts het goed dat NSC en ChristenUnie dit onderwerp onder de aandacht brengen. "Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet, maar we moeten in deze fase vooral kijken naar de voorkant," vervolgt Maasland. "Kinderen moeten weten dat het belangrijk is om na te denken wát je plaatst op het internet. De oplossing zit in meer educatie en mediabewustzijn. Niet bij een magische knop."