Bussen die niet op komen dagen, een aangepaste dienstregeling of zelfs hele lijnen die geschrapt worden. Het openbaar vervoer in de regio staat er niet best voor. Daarom wil de Tweede Kamer nu dat provincies zelf hun openbaar vervoer mogen regelen.
Momenteel zijn provincies verplicht hun openbaar vervoer (ov) uit te besteden aan commerciële partijen. Maar een meerderheid van de Tweede Kamer staat achter een voorstel van GroenLinks-PvdA en NSC om die wet aan te passen, zodat provincies hun eigen ov-bedrijf kunnen opstarten.
Financiële prikkels
Vervoerders houden zich namelijk dikwijls niet aan de afspraken, en buslijnen die niet genoeg opleveren, worden geschrapt. In Zeeland was dit najaar zelfs geen enkele commerciële partij geïnteresseerd in de aanbesteding van het openbaar vervoer.
Volgens Habtamu de Hoop van GroenLinks-PvdA heeft de marktwerking in het ov ervoor gezorgd dat keuzes vooral gemaakt worden op basis van financiële prikkels, terwijl het ov volgens hem een basisvoorziening zou moeten zijn.
Pushen naar minder onderhoud
Verkeerseconoom Erik Verhoef van de Vrije Universiteit in Amsterdam, is het daar mee eens. "Door de marktwerking push je bedrijven om zo goedkoop mogelijk en dus zo efficiënt mogelijk te opereren. Dat betekent minder onderhoud aan de bussen, en dus meer storingen en uitval."
Hij vervolgt: "Ook hoor je verhalen over buschauffeurs die niet eens tijd hebben om naar het toilet te gaan. Die aanbestedingen zouden veel meer over kwaliteit moeten gaan, in plaats van over budget."
Bekijk ook
Voor Zeeland te laat
Toch ziet Verhoef provincies niet snel zelf hun busvervoer regelen. "Dit is alleen een goede oplossing als ambtenaren bij een provincie een betere bedrijfsvoering hebben dan een ov-bedrijf dat hier in gespecialiseerd is. Dat lijkt me onwaarschijnlijk. Bovendien blijft het kostenplaatje hetzelfde."
En de provincies zelf? De Zeeuwse gedeputeerde van infrastructuur, Harry van der Maas, ziet het wel zitten. "Ik vind deze wetswijziging een positieve ontwikkeling. In Zeeland leggen we momenteel de laatste hand aan de aanbesteding voor de nieuwe busconcessie, daarom komt de eventuele wetswijziging voor ons helaas te laat en moeten we verder met de zoektocht naar een nieuwe vervoerder."
Duurdere buskaartjes
In de verdere toekomst ziet Van der Maas een eigen vervoersbedrijf dus wel zitten. "Bijkomend voordeel is dat je ook beter zelf kan bepalen hoe je het ov regelt en sneller wijzigingen door kan voeren, als je zelf aan de knoppen zit."
Verhoef ziet een provincie die het zelf regelt als laatste noodoplossing, maar ook hij vindt dat er wel degelijk iets moet veranderen. "Als we in 2050 klimaat neutraal willen leven, zullen we juist meer gebruik moeten maken van het openbaar vervoer. We hebben er te weinig voor over." Moeten we dan nóg meer gaan betalen voor ons trein- of buskaartje? "Ik kijk niet alleen naar de reiziger, maar ook naar de overheid." Meer subsidie vanuit het Rijk dus.
Bekijk ook
Andere indeling van openbare ruimte
Verhoef ziet nog een andere langere termijn oplossing. "Als het met alleen meer geld niet lukt, moeten we de vraag naar openbaar vervoer omlaag brengen. Dat betekent dat je goed moet nadenken waar je huizen bouwt, bijvoorbeeld."
Hij legt uit: "Meer voorzieningen op loopafstand en mensen die dichtbij hun werk wonen. We moeten dus goed nadenken over hoe we de openbare ruimte indelen."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.