'Prins Bernhard wilde massa-executie'

Prins Bernhard heeft in de Tweede Wereldoorlog de Prinses Irene Brigade opdracht gegeven om 200 Nederlandse SS'ers zonder enige vorm van proces te laten doodschieten. Dit blijkt uit een nieuw opgedoken dagboek van Kolonel P.L.G. Doorman dat vanavond te zien is in EenVandaag.

De 200 Nederlandse SS’ers waren in september 1944 door Amerikaanse troepen in Hasselt gevangen genomen. De prins, sinds 3 september bevelhebber der Nederlandse Strijdkrachten, liet op 10 september 1944 weten de SS’ers te willen laten overdragen aan de Prinses Irene Brigade, die op dat moment in België met de geallieerden aan het meevechten was. Dit alles met de bedoeling om ze de kogel te geven.

Het originele handgeschreven dagboek van Doorman kwam naar boven bij onderzoek door de makers van de historische stripserie over Prins Bernhard: 'Agent Orange'. Zij kregen het in de schoot geworpen door een antiquair die het op de kop had getikt. Het verhaal over de executie opdracht staat te lezen in het vijfde deel van de stripserie over Prins Bernhard dat morgen verschijnt.

‘Grap’

Eerder al stelde oorlogsonderzoeker Loe de Jong dat Bernhard de opdracht zou hebben gegeven de gevangen genomen SS’ers te doden, maar de Prins deed dat in een interview met AVRO’s Televizier in 1980 af als 'een grap' die de grondlegger van de brigade, jonkheer Beelaerts van Blokland, ten onrechte serieus zou hebben opgevat. Uit het nu opgedoken dagboekfragment van Kolonel Doorman blijkt echter dat er van een grap geen sprake was. De prins was er volgens het dagboekfragment ‘fel tegen’ dat de SS’ers als krijgsgevangenen zouden worden behandeld met bijbehorend proces omdat hij bang was dat ze zouden ontkomen.

Weigering

Door weigering van kolonel De Ruyter van Steveninck van de Prinses Irene Brigade is de opdracht van Prins Bernhard niet uitgevoerd. “We mogen met z’n allen van geluk spreken dat het niet gedaan is. Gewoon zonder proces 200 mensen neerschieten, dat kan natuurlijk niet, zelfs niet in tijden van oorlog”, aldus oud NIOD-onderzoeker en Bernhard-kenner Gerard Aalders vanavond in EenVandaag. De 200 SS’ers zijn uiteindelijk als krijgsgevangen naar Amerika getransporteerd.

Kolonel Doorman was tijdens de oorlog Chef van de Staf van de Bevelhebber der Nederlandse Strijdkrachten. De Prinses Irene Brigade was een brigade van Nederlandse troepen die in mei 1940 konden ontkomen en van Engelandvaarders en Nederlanders in het buitenland die bij de brigade hun dienstplicht vervulden of zich vrijwillig bij de brigade meldden.

Fragment uit het dagboek van Kolonel P.L.G. Doorman:

(...) Met ZKH botert het ook al niet. Deze laatste wil hem nl. de gevangen genomen Ned. SS soldaten uitleveren om ze dood te schieten. Steef heeft dit geweigerd. Wil ze wel doodschieten, doch alleen na een behoorlijk "proces". Overigens was de politiek van SHAEF, dat iedereen, die in een D. uniform gevangen werd genomen, behandeld zou worden als "prisoner of war". Na den oorlog kan dan elke Regeering doen wat zij wil. Doch de Prins is hier fel tegen. Vreest dat ze ons zullen ontgaan. Zou met Biddle Smith hebben geregeld dat ze reeds nu worden afgestaan. Ik vind dit alles een onprettig gedoe. Hoewel ze volkomen verdienen doodgeschoten te worden.

Een scan van het oorspronkelijke document vindt u onderaan dit artikel.