Wat gaat de Floriade 2022 in Almere kosten? Het begon met 10 miljoen, maar is inmiddels bijgesteld naar 35 miljoen. En zelfs dat is nog veel te laag ingeschat, zegt pretparkenexpert Hans van Driem.

Hij komt net terug van een beurs in Orlando vol achtbanen en vliegende tapijten: bezienswaardigheden waarvoor honderdduizenden bezoekers bereid zijn te betalen. Van Driem reist de wereld af op zoek naar attracties voor pretparken. Heeft de Floriade zo'n potentie? Van Driem twijfelt of presentaties van bloemenpracht nog zoveel mensen op de been kan brengen. "Je moet de wowfactor hebben."

Duurste Floriade ooit

Hans van Driem, oud-Floriade directeur en bouwer van pretparken als Walibi, kreeg gelijk toen bleek dat Floriade in Almere meer dan de beoogde 10 miljoen ging kosten. Nu voorspelt hij dat het project minimaal 40 miljoen meer gaat kosten. Dat bedrag moeten de burgers van Almere ophoesten.

Steden als Zoetermeer, Haarlemmermeer en Venlo leden verlies met wereldtentoonstelling Floriade. Almere dacht dat het de stad 10 miljoen zou kosten, maar dat bedrag is inmiddels bijgesteld naar 35 miljoen. De duurste Floriade tot nu toe. Van Driem is niet verbaasd. "Om te beginnen neem je niet een stuk vlak grasland, maar wil je het terrein bouwen over drie eilandjes en een stuk snelweg. Dat is enorm duur."

Extra woningen, extra investeringen

Naast vermaak is een doelstelling van de Floriade om de stad Almere op de kaart zetten. Ook wil Almere groene, innovatieve en klimaatneutrale woningen op het terrein plaatsen. Dat moet extra inkomsten genereren, maar dat vergt ook extra investeringen, volgens Hans van Driem.

Afgelopen maand bleek dat er minder sociale woningen gebouwd worden dan beoogd. Daarop kreeg het college van Almere een bijna raadsbrede motie van treurnis voor het verkeerd en onvolledig informeren van de raad door het college over deze aspecten van het Floriade-dossier.

Een 'achtbaan' van verlies

De Floriade in Venlo 2012 draaide verlies (5,4 miljoen), net als Haarlemmermeer 2002 (6,3 miljoen) en Zoetermeer 1992 (5 miljoen).

In Almere hopen de kosten zich op door het inzetten van adviseurs, ambtenaren en het bouwrijp maken van de grond. Hans van Driem ziet het somber in: "Interviewt u mij in 2022 nogmaals en u zult zien dat het project minimaal 40 miljoen duurder is geworden."

Apple en Meta krijgen van de Europese Commissie samen een boete van zo'n 700 miljoen euro voor het overtreden van de Digital Markets Act. Deze wet richt zich op techbedrijven die zo groot zijn dat ondernemers en consumenten bijna niet zonder hen kunnen.

Het geplande topoverleg in Londen tussen de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Oekraïne over het beëindigen van de oorlog tussen Oekraïne en Rusland is tot op het laatste moment uitgesteld.

Het overleg van vandaag ging wel door, maar zonder de ministers van Buitenlandse Zaken van de meeste landen. De Oekraïense ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie namen wél deel aan de gesprekken. Zij reisden af naar Londen om zich, volgens presidentieel stafchef Andriy Jermak, in te zetten voor 'een compleet en onvoorwaardelijk staakt-het-vuren als eerste stap op weg naar een oplossing'.

Wat betekent dit voor Oekraïne?

"Eigenlijk is dit weer een stap in een behoorlijk schimmig proces waarin Oekraïne en Rusland beide proberen te doen alsof ze echt vrede willen om op die manier de Amerikanen aan boord te houden", zegt Oost-Europa expert van Instituut Clingendael Bob Deen.

De onderhandelingen vinden plaats terwijl Rusland recent, ook tijdens het paasbestand, meerdere drone-aanvallen uitvoerde. "Ze zijn erg bezig met naar elkaar te wijzen. De Oekraïners zeggen: de Russen willen helemaal geen vrede, die blijven gewoon aanvallen, zelfs tijdens het staakt-het-vuren. En de Russen proberen zo redelijk mogelijk over te komen naar de Amerikanen met allemaal eisen die voor Oekraïne eigenlijk onbespreekbaar zijn."

'Diefstal van Oekraïnes grondgebied'

Een van de eisen van Rusland is dat Oekraïne de Krim 'inlevert'. En dat is vernederend, zegt Deen. "Het moeten opgeven van de Krim is eigenlijk voor geen enkele Oekraïense president acceptabel. Dat kan je ook niet aan de Oekraïense bevolking uitleggen. Het lijkt alsof deze deal bewust geformuleerd is zodat Zelensky het er mee eens moet zijn."

"Wat er nu op tafel ligt is een 'typisch Russische geste', waarin je eigenlijk onredelijk veel claimt en daarna redelijk probeert over te komen door te zeggen dat je alleen maar wilt houden wat je al bezet hebt", gaat de expert verder. "Maar eigenlijk blijft het nog steeds diefstal van Oekraïens grondgebied."

Amerika gefrustreerd

Niet alleen met de deal, maar ook met hun afwezigheid wil vooral de Verenigde Staten een statement maken. Zo benadrukt Amerika-verslaggever Tom van 't Einde het belang van de afwezigheid van de Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio.

"De Amerikanen zijn echt ontzettend gefrustreerd dat er zo weinig ontwikkeling in de onderhandelingen zitten, president Trump voorop", zegt Van 't Einde. "Hiermee willen ze een duidelijk statement naar Oekraïne afgeven. Ze verwachten veel meer beweging vanaf hun kant."

Onredelijke verwachtingen van Trump

President Trump voerde sinds het begin van zijn presidentschap zware druk op het vredesproces. Tijdens zijn campagne zei hij binnen 24 uur een einde aan deze oorlog te willen maken, later stelde hij dit bij naar 100 dagen. "Het was onredelijk om te verwachten dat hij het in 24 uur of 100 dagen zou kunnen beëindigen en daar loopt Trump nu tegenaan", merkt Deen op over de tijdsruk die de president op de onderhandelingen zet.

Van 't Einde vult aan: "Hij wil laten zien aan zijn kiezers dat hij deze oorlog tot een goed einde kan brengen. Of hij daar nou een stuk Oekraïne voor moet opofferen of niet, dat maakt voor hem eigenlijk niet veel uit."

Hoop op beweging

Toch is dit overleg niet geheel zinloos. "Er zit echter wel degelijk beweging in", zegt Deen. "Het is niet alleen maar nep. De Amerikaanse gezant Steve Witkoff is vorige week uit Rusland gekomen met een aantal ideeën waar hij Trump van heeft weten te overtuigen. Die zijn vorige week al aan de Oekraïners en Europeanen gepresenteerd."

"Een staakt-het-vuren zou in het voordeel van Oekraïne zijn. Ze weten dat ze het niet heel lang meer vol kunnen houden, zeker als de Amerikaanse wapenleveringen stoppen", aldus Deen.

Serieuze bedreiging

Van een stop in wapenlevering heeft Oekraïne al eerder last gehad, weet Van 't Einde.

"We moeten het dreigement van Trump dat hij de onderhandelingstafel verlaat heel serieus nemen. Hij heeft al eerder alle steun aan Oekraïne 10 dagen lang stilgezet."

'Beide partijen staan onder druk'

Wat is er dan echt nodig om een einde te maken aan deze oorlog? "De Russen hopen dat ze dit conflict op militaire wijze kunnen beslechten en willen dus iets terug voor een staakt-het-vuren", antwoordt Deen.

"Beide partijen staan onder druk om toch een beetje te bewegen, maar ze zijn nog niet echt klaar voor een duurzame oplossing. Het lijkt er dus op dat ze er deze week niet definitief uit zullen komen", zegt de expert tot slot.