Volgende week is de laatste ronde van de verhoren van de parlementaire enquête over de gaswinning in Groningen. Onder anderen Mark Rutte wordt onder ede verhoord. 5 vragen aan politiek verslaggever Marloes Lemsom over wat we kunnen verwachten.

Wat kunnen we verwachten van de laatste verhoren?

"Volgende week wordt de spannendste week van de parlementaire enquête. Premier Rutte wordt donderdag verhoord, op dezelfde dag als topman Ben van Beurden van Shell. Daarvoor worden bewindspersonen gehoord die eerder over de gaswinning gingen of die er nu over gaan. Zo zijn Eric Wiebes en Wopke Hoekstra maandag aan de beurt, en Stef Blok en Hans Vijlbrief woensdag."

"Opvallend aan de planning van de verhoren is dat het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) vrijdag gehoord wordt, nog na Rutte. Dat doet vermoeden dat de enquêtecommissie hoopt op een reactie van de toezichthouder op het verhoor van de premier."

Wat valt toe nu toe op aan de verhoren?

"De twee verhoren van Henk Kamp waren opvallend. Hij was degene die na een zware aardbeving in 2012 de gaswinning niet verlaagde, maar juist verhoogde. Groningers keken uit naar zijn verhaal omdat hem in de loop van de tijd veel verweten is over de hoeveelheid gas die geboord werd, maar ook over de versterkingsoperatie die niet goed op gang kwam."

"Kamp zei dat hij in 2013 niet genoeg betrouwbare onderzoeken had waaruit duidelijk werd dat er minder aardbevingen zouden komen als er minder gas geboord zou worden. De oud-minister zegt zich nu 'misleid' te voelen omdat GasTerra destijds zei dat het een koude winter was en er daarom meer geboord moest worden, maar achteraf bleek dat wel mee te vallen."

Hoe zit het met die versterkingsoperatie van huizen?

"Veel gedupeerden zijn nog steeds verwikkeld in allerlei processen met de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) om hun huis te laten versterken en komen daar niet uit. De NCG is een samenwerkingsverband van zes Groningse gemeenten in het aardbevingsgebied, de provincie Groningen en de Rijksoverheid en valt onder het ministerie van Economische Zaken en Klimaat."

"Kajsa Ollongren, minister van Binnenlandse Zaken in het vorige kabinet, verklaarde daar vorige week over dat de versterkingsoperatie te 'technocratisch' is. Volgens haar is het proces bijna niet meer uit te leggen."

Wordt er volgende week een duidelijke schuldige aangewezen?

"Dat is nog maar de vraag. Er zijn heel veel verschillende mensen gehoord: onderzoekers, oud-ministers, hoge ambtenaren, Staatstoezicht op de Mijnen, Shell, de NAM. Allemaal benoemen ze problemen, allemaal zijn ze verantwoordelijk voor een deel van het proces, en de mate van zelfreflectie verschilt per persoon."

"Er zal dus waarschijnlijk niet één iemand zijn die verantwoordelijkheid neemt voor alles wat er misgegaan is bij het boren naar gas en de afhandeling van schade aan huizen. De enige die dat zou kunnen doen is Rutte, die al premier was ten tijde van de eerste zware aardbeving in 2012."

"Hij wordt donderdag gehoord, dus ik ben erg benieuwd naar zijn houding tijdens het verhoor. De situatie in Groningen heeft het vertrouwen in de landelijke politiek beschadigd, dus het zou kunnen dat hij daar iets over zegt."

Wat hebben Groningers hier aan?

"Sommige gedupeerden vinden het te zwaar om naar de verhoren te kijken, anderen vinden het goed dat er weer aandacht is voor hun situatie. Uiteindelijk zou het Groningers praktisch helpen als de versterkingsoperatie verbeterd wordt zodat beschadigde huizen snel aangepakt kunnen worden."

"Er zit natuurlijk ook een emotionele component aan de problemen en een excuus van een van de (oud-)ministers zou wel degelijk iets kunnen betekenen voor de verwerking van de Groningers."