radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Plannen voor de JSF

Het kabinet wil doorgaan met het plan voor de productie van de JSF (Joint Strike Fighter), ondanks onduidelijkheden rond de technische ontwikkeling van het gevechtsvliegtuig en kritiek van de PvdA. Volgens een rapport van de Algemene Rekenkamer brengt het project veel financiële risico's met zich mee. Het rapport wordt woensdag gepresenteerd.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Teleurstelling bij Oekraïners na telefoontje Donald Trump en Vladimir Poetin: 'Nu moeten we met twee gekken dealen'

Teleurstelling bij Oekraïners na telefoontje Donald Trump en Vladimir Poetin: 'Nu moeten we met twee gekken dealen'
De Amerikaanse president Donald Trump en Russische president Vladimir Poetin tijdens een ontmoeting in 2018
Bron: EPA

Nog geen dag na het telefoontje tussen Poetin en Trump gaan bombardementen in Oekraïne door. Dit terwijl Rusland de komende 30 dagen beloofde geen energie-infrastructuur te treffen. "Het is de volgende teleurstelling voor Oekraïners."

"Ons lot ligt in de handen van Poetin en Trump", dat is volgens oorlogscorrespondent Hans Jaap Melissen het gevoel dat bij veel Oekraïners heerst. Hij is net aangekomen in de stad Lviv en reist verder naar Kyiv.

Telefoongesprek tussen Trump en Poetin

In de hoofdstad was het vannacht ook weer onrustig, opnieuw ging het luchtalarm af. Volgens de autoriteiten zijn er 150 drone-aanvallen geweest op verschillende plekken in Oekraïne, ook op energie-infrastructuur. Andersom beschuldigen de Russen Oekraïne ervan aanvallen op hen uit te voeren.

Het volgt allemaal op het telefoontje gistermiddag tussen de Amerikaanse president Donald Trump en president Vladimir Poetin. Het Kremlin zei daarna aanvallen op Oekraïense elektriciteitsvoorzieningen en andere infrastructuur 30 dagen te stoppen. Oekraïne zei al eerder tegen Amerika bereid te zijn om mee te werken aan een gedeeltelijke staakt-het-vuren.

Bekijk ook

Een klein beetje hoop

Het was een belangrijk moment voor veel Oekraïners, zegt Melissen over het gesprek tussen Rusland en de VS. "Mensen waren een klein beetje hoopvol. Een maand lang geen ellende, zou hen wel wat waard zijn." Maar vooralsnog lijkt er nog weinig te veranderen.

En zelfs al zou de afspraak gehandhaafd worden, maakt het volgens Melissen voor een gewone burger niet veel uit. "Als er andere plekken dan energie-infrastructuur wel gebombardeerd mogen worden, dan zit je alsnog in angst."

'Nu moeten we met twee gekken dealen'

Melissen ziet de scepsis bij veel Oekraïners en de schok van wat er de afgelopen weken allemaal is gebeurd. "Poetin speelt met Trump, zeggen de mensen hier. Ze zijn door een van hun belangrijkste bondgenoten in de steek gelaten."

Melissen sprak met verschillende mensen, onder wie ook militairen. "We moesten eerst met een gek dealen, en nu met twee gekken dealen", zei een van hen.

Bekijk ook

Blik gericht op Europa

"De woorden van Poetin zijn heel anders dan de realiteit", reageerde President Zelensky op de ontwikkelingen. Hij belt vandaag ook met Trump, maar daar hebben de Oekraïners voorlopig niks aan."Mensen zijn hier flink in verwarring over hoe het nu verder moet." Ze kunnen zich volgens Melissen alleen maar vastklampen aan de hoop dat er andere landen zijn die ze willen helpen.

En dus is de blik ook op Europa gericht. De EU wil 800 miljard vrijmaken voor defensie en ook Oekraïne verder versterken. "Maar hier zijn ze zich ook bewust van de verdeeldheid binnen de Europese landen", zegt de oorlogscorrespondent tot slot.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom het een goed idee is om hardloopapps zoals Strava te verbieden voor militairen

Waarom het een goed idee is om hardloopapps zoals Strava te verbieden voor militairen
Militairen kunnen via hardloopapp Strava getraceerd worden
Bron: ANP

Als je hardloopt, is er een kans dat je de sportapp Strava gebruikt om je resultaten bij te houden. Maar niet voor elke beroepsgroep is dat slim. Zo zijn duizenden militairen te volgen via de app, blijkt uit onderzoek van Omroep Gelderland.

"Het klinkt uitermate knullig", vindt ook cyberexpert Rickey Gevers. "De praktijk leert ons dat dit is hoe inlichtingen verzameld worden."

'Makkelijk voor de vijand'

Het bijhouden en analyseren van je resultaten, je looproute 'tracken' of op ranglijsten terechtkomen: het kan allemaal met de sportapp Strava. Handig, maar niet heel privacygevoelig. En juist als je militair bent, kan dat gevaarlijk zijn, vertelt Gevers.

De gegevens klinken misschien onschuldig maar op militair gebied is het gevoelige informatie. "Op het moment dat jij als Rusland zijnde inlichtingen verzamelt, dan bedenk je als een van de eerste dingen: 'tegen wie ben ik nou aan het vechten en waar zitten die personen? En wat is de omgeving van die personen?' Dat is allemaal belangrijke informatie om goed in kaart te brengen wie nu de vijand is. En zo maken wij het onze vijand natuurlijk wel heel gemakkelijk."

Bekijk ook

Belangrijke informatie

"Ik denk dat je er wel vanuit kan gaan dat een Rusland dit soort informatie al lang verzameld heeft", gaat Gevers verder.

"Dus een Rusland weet echt al precies wie er op welke basis ze werken. En op het moment dat ze strategische informatie ergens vandaan willen halen, weten ze welk pionnetje ze nodig hebben om toegang daar tot te krijgen." Hij benadrukt nogmaals dat dit vanuit militaire inlichting en perspectief gezien dus hele belangrijke informatie is.

Niet voor het eerst

Maar het is niet voor het eerst dat dit probleem speelt, weet de cyberexpert. Zo bleek in 2018 uit onderzoek van de Correspondent en Bellingcat dat persoonlijke informatie van 6.000 militairen te achterhalen waren via de hardloopapp Polar.

Er zijn toen zijn wel maatregelen getroffen: apps zoals Strava mochten niet meer op telefoons van de zaak. In die tijd werd ook gesproken over een geheel verbod op zulk soort apps voor militairen.

Bekijk ook

Geen urgentiegevoel

"Het grappige is dat daar blijkbaar niks in veranderd is", merkt de expert op. Er is volgens hem niet genoeg het gevoel van urgentie bij militairen en bij defensie zelf.

"We hebben niet echt het gevoel dat deze personen een target zijn en het gaat tot nu toe altijd redelijk goed. Dus we worden militair niet ingezet, we worden ook niet direct aangevallen op dit moment en dat zorgt voor een enigszins lakse houding."

Taak van Defensie

Gevers denkt dat dit vooral door Defensie moet worden opgelost. "Het is echt de taak van Defensie om deze informatie te beschermen en dat kan je eigenlijk niet bij de individuele militairen neerleggen. Dus daar moet echt een heel duidelijk en heel strak beleid voor komen."

"En je moet er ook voor zorgen als Defensie zijnde dat je controleert of dat beleid op een goede manier wordt uitgevoerd." Een verbod, zoals in 2018 al voorgesteld werd, vindt Gevers overigens geen slecht idee, sluit hij af.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant