Op straat zal je ze niet snel zien maar ze nemen in aantal toe: de pijprokers. Na een onafgebroken duikvlucht van 40 jaar lijkt de pijp weer aan een opmars bezig. Net als het kopje filterkoffie, de langspeelplaat en het speciale biertje biedt de pijp een rijke traditie, een rustgevend ritueel en een eigenzinnig imago. Hipsters over de hele wereld omarmen daarom de pijp, en dus ook de tabak, ondanks dat we nu weten dat roken bijzonder schadelijk is.

Tegen beter weten in want anno 2017 is roken meer en meer taboe. Maar het pijproken is volgens de aanhangers veel meer dan een ‘ordinair’ nicotineshot. “Het gaat om de rust, de nostalgie en vooral het genieten. Iets dat juist in deze tijd relevant is”, zegt de 39-jarige Sander van Houtum. De bebaarde magazijnmedewerker is fervent pijproker en ziet ook dat steeds meer jongeren naar de pijp grijpen.

Pijpenmaker Gubbels

Ook iets wat Elbert Gubbels uit het Limburgse Herten doorheeft. “De markt is veranderd en wij richten ons nu op de hipster en de fijnproever.” 25 jaar geleden produceerde Koninklijke pijpenmaker Gubbels nog 250 duizend exemplaren per jaar. Nu is het Limburgse bedrijf de laatste producent in de Benelux en rollen er per jaar nog maar 35 duizend pijpen van de band. Hoewel, van die band is geen sprake meer en het maken van de pijp is in het Limburgse atelier tot een kunst verheven en de nieuwe exemplaren worden door uiterst fijne dameshanden opgeborgen. “Ook dat verhaal spreekt de mensen aan”, voegt Gubbels toe. 

Masterblender

Net zoals Gubbles en Van Houtum is ook de 25-jarige Iris Hols besmet met het tabaksvirus. Als masterblender mengt ze de verschillende soorten tabak op specifieke vraag van de klant. In de Amsterdamse speciaalzaak waar Iris werkt hebben ze 39 verschillende soorten tabak om uit te kiezen. “Vaak komen klanten bij mij met de vraag of ik iets kan maken wat lijkt op hun standaardtabak. Stel iemand rookt Engels tabak, wat vaak scherper is, dan kan ik daar een variatie op maken.” 

Immaterieel erfgoed

Het roken van een pijp staat in Nederland sinds 2015 zelfs op de lijst voor immaterieel cultureel erfgoed tussen de Elfstedentocht, Sinterklaas en Koningsdag. Die eeuwenoude traditie is over de jaren ook niet zo veel veranderd, stelt therapeut en auteur Clemens Vogt. Hij zocht een antwoord op de vraag waarom veel mensen zich toch zo aangetrokken blijven voelen tot het roken. “In alle culturen hebben vuur en rook iets magisch; ze staan voor het contact met het hogere. Al die magische noties die we bij vuur en rook hebben, zitten laagdrempelig, voor iedereen bereikbaar, ook in het opsteken van een sigaret of een pijp.” Daarnaast is er het fysieke aspect van de pijp zelf, je hebt echt een tool in je handen en het opsteken ervan is bijna een ritueel dat mensen rust en bezinning kan bieden in deze tijd, je ontstijgt even het moment. 

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.