Lang zaten we in Nederland zonder de bever, van het uitsterven in 1826 tot de herintroductie in 1988. En nu zien we de schaduwkant van de terugkeer: schade door knagen en graven. De roep om een landelijke beveraanpak klinkt.

In Maasveld in de gemeente Venlo worstelen bewoners met de overlast.

Verplaatsen van de bever

"Er staan vijftien boompjes rond mijn huis, daarvan hebben ze er al tien omgeknaagd", zegt bewoner Pieter Ebus. "Vannacht nog eentje. Dat is helemaal niet fraai en bij mijn buren zorgen de bevergangen bovendien voor overlast. Er is al een buur in zo'n gat gevallen."

Het bericht van de gemeente Venlo vanmorgen, dat ze toestemming heeft gekregen van de provincie om de bever - een beschermde diersoort - te verplaatsen, zorgt voor opluchting in Maasveld.

Gevaar bij snel- en spoorwegen

Maar Maasveld is niet de enige plek in Nederland waar de bever voor overlast zorgt. Ook in Gelderland en delen van Brabant ontstaan er problemen. Dat is niet onverwacht, zegt bioloog en vicevoorzitter van de AWP (voorheen de Algemene Water Partij) Hans Middendorp. "In de jaren 90 was ik betrokken bij een natuurontwikkelingsproject in Polen. Toen de Polen hoorden dat wij in Nederland de bever opnieuw geïntroduceerd hadden, vonden ze dat een absurde zet. Daar proberen ze de bevers juist weg te houden bij hun rivierdijken."

"De bever heeft geen natuurlijke vijand, hij heeft het hier naar zijn zin. Je begint er met een paar, maar nu zijn het meer dan 2.000 bevers en beginnen de goede beverplekken op te raken. Wat bevers dan doen is andere plekken zoeken." Dat kan een gang in een dijk zijn, of de dijk bij het talud van een snelweg of spoorweg. "Dat is echt heel gevaarlijk."

Gaten in de dijken

Ronald Wolters is beleidsadviseur Waterveiligheid bij waterschap Aa en Maas, waar ook veiligheidsproblemen zijn rond beverschade. "De eerste paar jaren zaten ze gewoon in de Biesbosch en nu hebben ze alle grote rivieren gekoloniseerd. Het zijn er nu zoveel dat ze ook in de regionale riviertjes gaan. Ze gaan steeds verder landinwaarts."

Volgens Wolters is het probleem dat er gaten in de oevers en dijken komen, wat lastig is met onderhoud. "Dan zakken trekkers bijvoorbeeld weg bij het maaien, dat is dus een persoonlijk veiligheidsprobleem en een probleem omdat de dijk minder goed werkt. Wij zijn daar heel druk mee."

Wapen tegen droogte

De dijken worden dan hersteld en met gaas bedekt, maar uiteindelijk zijn dat alleen maar lapmiddelen. De rode draad van de aanpak in Brabant is het weglokken van de bevers. "We halen bomen aan de oever weg zodat ze minder voedsel hebben, op andere plekken zetten we bomen neer om die aantrekkelijker te maken", zegt Wolters.

"We leggen extra geulen aan zodat ze niet in de stijle oever gaan graven. Al met al is de hoofdzaak: we willen met de bever samenleven." En dat is zeker niet alleen maar lastig: zo zijn de beverdammen namelijk ook een wapen tegen de droogte, wat weer een voordeel is.

Landelijke aanpak

In Venlo wordt gekozen voor het verplaatsen van de dieren, in Brabant voor weglokken, en in het uiterste geval mogen daar zelfs bevers worden doodgeschoten. Alleen bij veiligheidsrisico en als al het andere is geprobeerd.

Beide deskundigen pleiten daarom nu voor één landelijke aanpak van beverschade, met als uitgangspunt dat we leren samenleven met de bever.

Apple en Meta krijgen van de Europese Commissie samen een boete van zo'n 700 miljoen euro voor het overtreden van de Digital Markets Act. Deze wet richt zich op techbedrijven die zo groot zijn dat ondernemers en consumenten bijna niet zonder hen kunnen.

Het geplande topoverleg in Londen tussen de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Oekraïne over het beëindigen van de oorlog tussen Oekraïne en Rusland is tot op het laatste moment uitgesteld.

Het overleg van vandaag ging wel door, maar zonder de ministers van Buitenlandse Zaken van de meeste landen. De Oekraïense ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie namen wél deel aan de gesprekken. Zij reisden af naar Londen om zich, volgens presidentieel stafchef Andriy Jermak, in te zetten voor 'een compleet en onvoorwaardelijk staakt-het-vuren als eerste stap op weg naar een oplossing'.

Wat betekent dit voor Oekraïne?

"Eigenlijk is dit weer een stap in een behoorlijk schimmig proces waarin Oekraïne en Rusland beide proberen te doen alsof ze echt vrede willen om op die manier de Amerikanen aan boord te houden", zegt Oost-Europa expert van Instituut Clingendael Bob Deen.

De onderhandelingen vinden plaats terwijl Rusland recent, ook tijdens het paasbestand, meerdere drone-aanvallen uitvoerde. "Ze zijn erg bezig met naar elkaar te wijzen. De Oekraïners zeggen: de Russen willen helemaal geen vrede, die blijven gewoon aanvallen, zelfs tijdens het staakt-het-vuren. En de Russen proberen zo redelijk mogelijk over te komen naar de Amerikanen met allemaal eisen die voor Oekraïne eigenlijk onbespreekbaar zijn."

'Diefstal van Oekraïnes grondgebied'

Een van de eisen van Rusland is dat Oekraïne de Krim 'inlevert'. En dat is vernederend, zegt Deen. "Het moeten opgeven van de Krim is eigenlijk voor geen enkele Oekraïense president acceptabel. Dat kan je ook niet aan de Oekraïense bevolking uitleggen. Het lijkt alsof deze deal bewust geformuleerd is zodat Zelensky het er mee eens moet zijn."

"Wat er nu op tafel ligt is een 'typisch Russische geste', waarin je eigenlijk onredelijk veel claimt en daarna redelijk probeert over te komen door te zeggen dat je alleen maar wilt houden wat je al bezet hebt", gaat de expert verder. "Maar eigenlijk blijft het nog steeds diefstal van Oekraïens grondgebied."

Amerika gefrustreerd

Niet alleen met de deal, maar ook met hun afwezigheid wil vooral de Verenigde Staten een statement maken. Zo benadrukt Amerika-verslaggever Tom van 't Einde het belang van de afwezigheid van de Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio.

"De Amerikanen zijn echt ontzettend gefrustreerd dat er zo weinig ontwikkeling in de onderhandelingen zitten, president Trump voorop", zegt Van 't Einde. "Hiermee willen ze een duidelijk statement naar Oekraïne afgeven. Ze verwachten veel meer beweging vanaf hun kant."

Onredelijke verwachtingen van Trump

President Trump voerde sinds het begin van zijn presidentschap zware druk op het vredesproces. Tijdens zijn campagne zei hij binnen 24 uur een einde aan deze oorlog te willen maken, later stelde hij dit bij naar 100 dagen. "Het was onredelijk om te verwachten dat hij het in 24 uur of 100 dagen zou kunnen beëindigen en daar loopt Trump nu tegenaan", merkt Deen op over de tijdsruk die de president op de onderhandelingen zet.

Van 't Einde vult aan: "Hij wil laten zien aan zijn kiezers dat hij deze oorlog tot een goed einde kan brengen. Of hij daar nou een stuk Oekraïne voor moet opofferen of niet, dat maakt voor hem eigenlijk niet veel uit."

Hoop op beweging

Toch is dit overleg niet geheel zinloos. "Er zit echter wel degelijk beweging in", zegt Deen. "Het is niet alleen maar nep. De Amerikaanse gezant Steve Witkoff is vorige week uit Rusland gekomen met een aantal ideeën waar hij Trump van heeft weten te overtuigen. Die zijn vorige week al aan de Oekraïners en Europeanen gepresenteerd."

"Een staakt-het-vuren zou in het voordeel van Oekraïne zijn. Ze weten dat ze het niet heel lang meer vol kunnen houden, zeker als de Amerikaanse wapenleveringen stoppen", aldus Deen.

Serieuze bedreiging

Van een stop in wapenlevering heeft Oekraïne al eerder last gehad, weet Van 't Einde.

"We moeten het dreigement van Trump dat hij de onderhandelingstafel verlaat heel serieus nemen. Hij heeft al eerder alle steun aan Oekraïne 10 dagen lang stilgezet."

'Beide partijen staan onder druk'

Wat is er dan echt nodig om een einde te maken aan deze oorlog? "De Russen hopen dat ze dit conflict op militaire wijze kunnen beslechten en willen dus iets terug voor een staakt-het-vuren", antwoordt Deen.

"Beide partijen staan onder druk om toch een beetje te bewegen, maar ze zijn nog niet echt klaar voor een duurzame oplossing. Het lijkt er dus op dat ze er deze week niet definitief uit zullen komen", zegt de expert tot slot.