Ouders willen zelf beslissen of hun kind twee achternamen krijgt

Ouders moeten ervoor kunnen kiezen hun kind een dubbele achternaam te geven, die van vader én moeder. "Het kind is tenslotte van twee ouders."

Laura Kraak is veertien weken zwanger en hoopt dat het Nederlandse systeem van namen geven snel verandert. Daarom is ze een petitie gestart. Kraak vindt het achterhaald dat het in Nederland niet mogelijk is om je kind een dubbele achternaam te geven. "Het voelt heel erg verkeerd om te moeten kiezen. Ik wil zelf bepalen welke namen ik mijn kind geef", vertelt ze.

Nederland blijft conservatief

"Ik overweeg zelfs om in de Verenigde Staten te bevallen", zegt Kraak. De wetgeving over naamgeving is in de VS heel vrij. Een dubbele achternaam is daar dus gewoon mogelijk, net als in de meeste Europese landen. De Spanjaarden hebben van oudsher al een dubbele achternaam. In andere landen, zoals Frankrijk, Engeland, Noorwegen, Denemarken en Polen is het een keuzemogelijkheid.

België heeft zich onlangs aan dat rijtje toegevoegd.  "Dat ging niet zonder slag of stoot”, blikt oud-minister Annemie Turtelboom terug. "Het is een onderwerp dat veel emoties oproept. Veel mensen willen liever alles bij het oude laten. Voor hen heeft dit onderwerp geen 'prioriteit'. Een bekend conservatief reflex, als het om vrouwenzaken gaat", zegt Turtelboom.

Keuzevrijheid

Toch kreeg de Belgische oud-minister het voor elkaar. Ondanks het feit dat er maar weinig gebruik van de mogelijkheid wordt gemaakt, is ze toch trots op wat ze bereikte. "Het gaat mij om de keuzevrijheid." In 2017 kreeg 89,6 procent van de kinderen in België de naam van de vader en 4,2 procent de naam van de moeder. De anderen kregen een dubbele naam.

Laura Kraak vindt dat we die keuzevrijheid in Nederland ook moeten hebben. "Mijn doel is niet dat elk kind verplicht een dubbele achternaam moet krijgen, maar wel dat ouders zelf kunnen beslissen hoeveel achternamen zij hun kinderen geven. Niet de overheid." Twee jaar geleden bracht Kraak al handtekeningen naar de Kamer. Minister Van der Steur, destijds minister van Veiligheid en Justitie, zag er toen niets in om het naamrecht te veranderen. Kraak hoopt dat het met het huidige kabinet anders ligt. Met haar nieuwe petitie hoopt ze veertigduizend handtekeningen op te halen, zodat het onderwerp behandeld wordt in de Tweede Kamer.

Kwartet aan zorgpasjes

Bart Lybeert hoopt daar ook op. Hij en zijn vriendin Charlotte Zonneveld hadden er grote moeite mee dat ze hun zoontje Olivier maar één naam mochten geven. "We vinden allebei onze achternaam mooi. Olivier is ook van ons allebei", legt hij uit. Op het geboortekaartje van Olivier staan dan ook twee achternamen. Ook in het dagelijks leven voeren ze dat door. "Alleen voor de overheid heet hij Olivier Zonneveld", legt Lybeert uit. Dat zorgt soms wel voor verwarring, vooral bij instanties. "We hebben een kwartet aan zorgpasjes omdat de verzekeraar het maar niet begreep."

D66 pleit er al langer voor dat ouders hun kind een dubbele achternaam kunnen geven. "Ik hoop dat er nu een meerderheid is om dit te regelen", zegt Tweede Kamerlid Vera Bergkamp. Binnen de coalitie heerst er verdeeldheid over het onderwerp. Het CDA is tegen. "Ik denk niet dat kinderen blij worden van twee achternamen", zegt Tweede Kamerlid Madeleine van Toorenburg.