radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Oproep Onno Hoes: 'Gemeente moet eerder ingrijpen bij verwarde personen'

Luisteren

Gemeenten moeten veel eerder ingrijpen bij personen met verward gedrag. Deze oproep doet Onno Hoes, voorzitter van het Schakelteam Verwarde personen. Hiermee zouden incidenten zoals onlangs met de verwarde Syriër -die 3 mensen neerstak- kunnen worden voorkomen. Gemeentelijke overheden kunnen en zouden veel meer moeten doen om deze mensen te helpen. “Waar wij voor pleiten richting gemeenten is dat ze veel meer de kans zouden moeten grijpen om deze personen te helpen. Ik merk nog te vaak dat lokale overheden veel te terughoudend zijn of het zelfs niet als hun taak zien.”

Je kan de klok er inmiddels op gelijk zetten of een persoon met verward gedrag haalt weer eens de voorpagina’s van de kranten. Een onderwerp waarvan je verwacht dat het topprioriteit voor iedere gemeentebestuur zou hebben. Toch is dit volgens Onno Hoes, voorzitter van het Schakelteam Personen met Verward Gedrag, helaas lang niet altijd het geval

Hoes signaleert dat gemeenten vaak nog veel te weinig doen om deze mensen te helpen. “Waar wij voor pleiten richting gemeenten is dat ze veel meer de kans zouden moeten grijpen om deze mensen te helpen. Ik merk nog te vaak dat lokale overheden veel te terughoudend zijn of het zelfs niet als hun taak zien.”

Ook merkt de voorzitter van het Schakelteam dat de verschillen tussen de gemeenten onderling veel te groot zijn. “Iedere gemeente kan zelf kiezen hoe ver ze gaan in hun aanpak. De ene gemeente doet het goed. De ander niet.” 

Gemeenten doen te weinig

Vooral de zogeheten bemoeizorg staat volgens Hoes onder druk. Dat is zorg aan personen die dit vaak weigeren en zelf het idee hebben dat hen niks mankeert. Dit terwijl ze vaak wel in psychische nood verkeren en met een opeenstapeling van problemen te maken hebben. Juist deze categorie personen zouden gemeenten volgens Hoes niet uit het oog moeten verliezen. 

Danny: ik was volledig in de war

Danny Jackseit (41) is zo’n 'verwarde man' waar het in de media vaak over gaat. In 2012 verkeerde hij in grote psychische nood. Zo groot dat hij zijn eigen auto in de brand stak en halfnaakt het dak van zijn eigen woning opklom.

“Ik was echt goed in de war en het contact met de medemens volledig kwijt. Het was een opeenstapeling van allerlei problemen. Maar ook het gevoel niet gehoord te worden.”

Ook was Danny het vertrouwen in de zorg helemaal kwijt. “Ik vertrouwde niemand meer. Ook hulpverleners niet. Van mij mocht het leven wel stoppen. Hoewel ik dus pas 38 was op dat moment.”

Inmiddels gaat het weer veel beter met Danny. Na een klinische opname weet hij de weg naar boven weer te vinden. “Ik ben voor het eerst echt gelukkig in mijn leven. En ik doe ook werk waar ik blij van word.” 

Mensen volledig verstoken van hulp

Ook Niels Mulder, hoogleraar Openbare Geestelijke gezondheidszorg aan het Erasmus MC, vindt dat er veel meer moet worden ingezet op deze bemoeizorg voor verwarde patiënten. Mulder: “Formeel ligt het lastig omdat de patiënt in kwestie niet wil meewerken aan een behandeling. Bemoeizorg is daarom een grijs gebied, terwijl we weten dat het wel uitermate succesvol is.”

Volgens Mulder moet daarom zo snel mogelijk de wet worden aangepast. “Verzekeraars gaan er nu nog te vaak van uit dat er een behandelovereenkomst moet zijn, voordat de boel vergoed wordt. Ik zou zeggen: ‘ga er toch op af en vergoed het ook. En regel dit landelijk’.”

Want goede bemoeizorg zou volgens de hoogleraar veel incidenten met verwarde personen kunnen voorkomen. Mulder: “Vaak zie je dat deze mensen vaak volledig verstoken zijn geweest van zorg. Zorg die wel gegeven had kunnen worden waarmee je escalatie had kunnen voorkomen.” 

Jules Tielens: 'Bemoeizorg op iedereen afsturen is onzin'

Jules Tielens was decennialang straatpsychiater met verwarde en dakloze mensen als cliëntele. Hij schreef een leerboek over de zorg aan mensen die daar niet zelf om vragen, de zogenaamde ‘bemoeizorg’. Tielens ontdekte dat bemoeizorg neerkomt op het verleiden van mensen, in de eerste plaats het verleiden tot contact. Voor iemand met een psychose is het contact weg gevallen. Als je zo iemand bemoeizorg geeft dan probeer je te helpen dat contact te herstellen. Daarna kun je  helpen dingen weer op te bouwen, zoals het contact met anderen en soms ook het hebben van werk. Maar die zorg moet je toepassen bij mensen die niet oordeelsbekwaam zijn, en niet bij alle mensen die zomaar lastig of verward gedrag vertonen, aldus Tielens. 

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Hoe de nieuwe stikstofaanpak van kabinet boeren klem zet: 'Venijn zit in de details'

Hoe de nieuwe stikstofaanpak van kabinet boeren klem zet: 'Venijn zit in de details'
Melkveehouder Chantal Farjon is een zogenoemde 'PAS-melder'
Bron: EenVandaag

6 jaar na de geruchtmakende 'stikstofuitspraak' van de Raad van State ligt er sinds een kleine week eindelijk een pakket aan plannen op tafel. Maar onder juristen, milieuactivisten én boeren zijn er twijfels. "Nederland komende 5 jaar nog niet van slot."

"Het is een enorme draai en een mooie stap", zegt boerin Chantal Farjon. Haar melkveebedrijf met 160 koeien in het Overijsselse Bruchterveld zou gered zijn als de stikstofregels worden opgerekt zoals landbouwminister Femke Wiersma nu voorstelt. "Maar ik denk dat het venijn in de details zit."

'Rechtszaken beangstigend'

Chantal is een van de 2.500 zogeheten PAS-melders. Dat zijn boeren die onder het oude Programma Aanpak Stikstof (PAS) geen natuurvergunning hoefden aan te vragen voor activiteiten met een beperkte stikstofuitsoot. Chantal breidde haar boerderij in 2015 uit, maar na de stikstofuitspraak van de Raad van State in 2019 werd haar bedrijf in één klap illegaal.

De overheid zoekt al jaren naar een manier om de PAS-melders te 'legaliseren', omdat het buiten hun schuld gebeurde. Maar milieuorganisaties als Mobilisation for the Environment (MOB) denken daar anders over en proberen via de rechter boeren als Chantal te laten stoppen. "Beangstigend", noemt ze de dreiging die nog altijd boven haar hoofd hangt.

Bekijk ook

Minister wil regels oprekken

Minister Wiersma presenteerde eind vorige maand haar langverwachte stikstofbeleid. In 2035 moet de hoeveelheid stikstof die boeren, bedrijven en het verkeer uitstoten zijn gehalveerd ten opzichte van 2019. Er komen vrijwillige regelingen voor boeren, een nieuw vergunningstelsel en verduurzaming in de industrie en het verkeer.

Ook wil ze de stikstofregels oprekken, de zogeheten rekenkundige ondergrens. Daarmee zijn veel PAS-melders in één keer geholpen. Strenger wordt Wiersma bij kwetsbare natuurgebieden zoals de Veluwe en De Peel. Daar komt een regionale aanpak, met onder meer een regeling voor boeren om vrijwillig te stoppen en 'extensivering', oftewel minder dieren per hectare.

Stikstofexpert is kritisch

Ralph Frins is universitair hoofddocent omgevingsrecht aan Tilburg University en een van de stikstofexperts in Nederland. Hij is kritisch: "De recente uitspraken van de Raad van State en de rechtbank in de Greenpeace-zaak maken duidelijk dat er nu stappen gezet moeten worden. We weten al decennia dat er maatregelen nodig zijn, maar de stappen tot nu toe zijn veel te klein."

Volgens hem lijkt het erop dat Wiersma het laat aankomen op nieuwe rechtszaken. En dan moet je, zo zegt Frins, kunnen aantonen dat je als overheid voldoende stappen zet. "De landsadvocaat zegt zelf dat dit pakket hooguit in een paar gebieden kan werken. Nota bene de landsadvocaat, die de overheid ook heeft verdedigd in de recente Greenpeace-zaak, waartegen het kabinet in beroep gaat."

Bekijk ook

'Dit is nieuw kleuterplan'

Milieuactivist Johan Vollenbroek oordeelt vernietigend over de plannen. Het was zijn organisatie MOB die de zaak aanspande tegen het PAS-systeem, waarin de Raad van State de ingrijpende 'stikstofuitspraak' deed. "Ook dit nieuwe kleuterplan is in strijd met de habitatrichtlijn. De eerstkomende 5 jaar gaat Nederland niet van het slot, omdat er gewoon geen stikstofruimte is om vergunningen te verstrekken."

Hij noemt het 'bizar' dat het kabinet de eisen van de rechter negeert. De rechtbank heeft volgens hem duidelijk gemaakt dat Nederland in 2030 de helft minder stikstof moet uitstoten, en niet pas in 2035. Minister Wiersma laat hem geen andere keuze dan een juridische weg te bewandelen, vindt Vollenbroek. "Onze intentie is simpel: we willen de natuur redden."

'Chantage door MOB'

Maar volgens melkveehouder Chantal gaat de wens om de natuur te redden ten koste van bedrijven zoals die van haar. "We hebben het idee dat wij heel goed bezig zijn. We hebben extra land per koe en we doen aan natuurbeheer, met drones vliegen we over het land om nesten te beschermen."

De boerin vindt het daarom onbegrijpelijk dat Vollenbroek en zijn milieuorganisatie via de rechter probeert af te dwingen dat zij moet stoppen haar bedrijf. "Ze zijn niet tevreden over het pakket van de minister. En dan chanteren ze de minister door boeren aan te pakken. En de natuur is er nog steeds helemaal niks mee opgeschoten."

Bekijk ook

Bij kabinet aankloppen?

"Zij moet met haar zorgen bij zowel de provincie als het kabinet aankloppen", reageert Vollenbroek. "Ik hoop dat zij gaat inspreken in de Tweede Kamer, laat weten dat dit plan het niet gaat redden. Ik hoop dat ze dat gaan doen, want dat betekent dat als er echt een goede oplossing komt, wij kunnen stoppen met al onze procedures."

Hij zegt dat MOB jaren geleden al een plan heeft ingediend voor 'een complete herstructurering van de landbouw, waarbij de stikstofuitstoot fors omlaag gaat'. Dat zou volgens hem 24 tot 30 miljard euro kosten. "Economisch gezien levert het winst op. Nederland zou volgens een economische studie welvarender zijn met een veel kleinere veestapel. Je moet eventjes flink investeren, maar dan hebben we ook wat. En dan komen we van het stikstofslot."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Hoe deze dorpen in Friesland tijdens de Tweede Wereldoorlog een 'veilige haven' werden voor Amsterdamse Joden

Friese verzetstrijders brachten tijdens de Tweede Wereldoorlog talloze, vaak Amsterdamse, Joden naar de dorpen Bontebok en De Knipe. 80 jaar later leeft de geschiedenis daar nog enorm, vooral bij mensen die de oorlog zelf hebben meegemaakt.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant