Onterecht in de gevangenis: hoe hou je dat vol?

Een opmerkelijk verhaal uit Amerika: de 58-jarige Malcolm Alexander zat maar liefst 38 jaar lang vast in de gevangenis. Hij werd schuldig bevonden aan verkrachting en veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. Hij heeft altijd volgehouden onschuldig te zijn en nu is ook gebleken dat hij de waarheid sprak. Door kwijtgeraakt DNA-materiaal is vastgesteld dat de schaamharen die op de plaats delict waren gevonden niet van Malcolm Alexander waren.

Het komt ook in Nederland voor dat mensen jarenlang onterecht vastzitten. Het overkwam Martien Hunnik. Hij werd begin jaren ’80 veroordeeld voor de moord op Bart van der Laar. Die moord staat ook wel bekend als 'de showbizzmoord'. Van der Laar was als platenbaas de drijvende kracht achter onder meer Luv en Corry Konings. Hunnik hield altijd vol onschuldig te zijn. Toch legde hij onder dwang een bekentenis af. Hij trok tijdens het proces zijn verklaring in, maar dat mocht niet baten. Het resulteerde in een vonnis van twee jaar gevangenisstraf en TBS met dwangverpleging. 

"Mijn proces heeft 2 jaar geduurd. Tot aan de veroordeling hou je altijd geloof in de rechtszaak. Die rechters zullen me vrijspreken, want er is geen enkel bewijs", vertelt Hunnik. Toen hij het vonnis eenmaal hoorde, stortte zijn wereld in. "Ik dacht: hoe moet ik nu verder? Omdat ik tbs kreeg, dacht ik echt; ze gaan me nu levend begraven. Je bent compleet afhankelijk van anderen."

Tussen moordenaars en verkrachters

De tijd in de gevangenis viel hem zwaar. Na vier maanden ging het mis. Hij deed een zelfmoorpoging, waarna hij pas na enkele dagen ontwaakte. De zwaarste tijd ondervond hij uiteindelijk in de tbs-kliniek tussen echte moordenaars en verkrachters. Hij bleef de moord op Van der Laar ontkennen. "In die kliniek dachten ze dat ik gek was, omdat ik de misdaad ontkende. Ik werd naar een isolatie-afdeling geplaatst. Ze nemen dan echt alles van je af."

Zijn eigen drijfkracht hield Hunnik al die jaren op de been: "Ik heb nooit aan mezelf getwijfeld. Ooit komt er een dag dat ze beseffen dat ze er naast zitten. Dat is een soort overlevingsdrang." In 1990 kwam Hunnik op vrije voeten. Nog altijd wel als officieel ‘schuldige’ man. Hij is door blijven vechten om zijn eigen onschuld te bewijzen. "Je moet mensen om je heen te zien te krijgen die in je geloven. Dat hoeven maar een paar mensen te zijn. Die moeten met je mee gaan vechten", aldus Hunnik.

'Het huilt bij mij van binnen'

Met hulp van de advocaten Geert-Jan en Carry Knoops oordeelde de rechter in 2016 dat Hunnik al die tijd gelijk had. Hij werd onschuldig bevonden. "Ik kan nu doen en laten wat ik wil, maar ik denk wel terug aan de afgelopen periode. Dan huilt het bij mij van binnen."

De vrije wereld ligt nu ook open voor de Amerikaanse Malcolm Alexander. Hoe pak je je leven op als dat leven voor een groot deel achter de tralies heeft plaatsgevonden? Hunnik heeft een duidelijke boodschap voor Alexander: "Pluk de dag en geniet opnieuw. Hoe zwart de situatie ook is, kijk naar wat je wel hebt. Geniet van het leven en zoek mensen om je heen die je psychisch kunnen helpen, zodat je hersenen ’s nachts keurig op een rij blijven."