Paniekaanvallen, tollende ogen, trillen en zelfs epileptische aanvallen. Bij de start van de introductieperiodes waarschuwen Groningse studenten elkaar voor het gebruik van de drug 3-MMC. Bij Trimbos maken ze zich er al een tijdje zorgen over.

De bekende Groningse nieuwssite Sikkom ontving veel berichten over mensen die onwel waren geworden na het gebruik van de verboden drug 3-MMC. En ook bij het kennisinstituut Trimbos lazen ze de berichten die circuleren in studentengemeenschappen in Groningen en Utrecht.

Recordaantal meldingen

'Poes' of 'miauw' wordt de drug 3-MMC ook wel genoemd. Sinds 2021 is het verboden om te gebruiken en te produceren. Na het verbod zakte het aantal meldingen over vergiftigingen met het middel bij het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC), maar het jaar erna kwam een recordaantal binnen.

Het gebruik van de psychoactieve stof is de afgelopen jaren gestegen. "En ook de incidenten die plaatsvinden bij mensen die onder invloed zijn van 3-MMC", vertelt teamcoördinator drugspreventie bij het Trimbos-instituut Martha de Jonge. Het is een middel waar de organisatie zich al een tijdje zorgen over maakt. "Het maakt voor ons niet te veel uit of het gaat om 3-MMC, 2-MMC, 4-MMC, 3-CMC."

Ernstige klachten

Mensen die na gebruik op de eerste hulp terechtkomen, hebben of te maken met oververhitting, of met een insult van de hersenen. "Maar ook veel hartklachten, hartkloppingen, pijn op de borst, hartfalen", schetst De Jonge. "Dat zijn allemaal hele ernstige klachten."

Het kan ook leiden tot slapeloosheid. "Echt langere perioden gewoon helemaal niet slapen, meerdere dagen zelfs", vertelt ze. "Depressieve klachten, angstklachten, paranoïde klachten, allemaal dat soort zaken."

Rommelige markt

Uit navraag van EenVandaag blijkt dat er bij de politie in Groningen, de Groningse ziekenhuizen en het NVIC geen meldingen of opnames zijn geweest die verband houden met (vervuilde) 3-MMC.

De kans is klein dat het echt gaat om vervuilde 3-MMC. "Maar om 2-MCC of 4-MCC", zegt De Jonge. In veel gevallen worden onder de naam van 3-MMC andere stoffen verkocht. Middelen die er een beetje van afwijken. Trimbos noemt de 3-MMC markt 'rommelig'.

Niet veilig

Met de start van alle introducties in de studentensteden is het verstandig om te waarschuwen. "Wat we vooral niet willen is dat mensen het idee hebben dat het veilig is, of relatief onschuldig, om 3-MMC te gebruiken." Drugs hoeft niet vervuild te zijn om aan dood te gaan, stelt Trimbos.

Het kan dus 'geen kwaad' dat studenten ook elkaar waarschuwen voor een mogelijk verkeerde afloop. Het is een stimulerend middel. "Het heeft een hele grote impact op het hart- en vaatstelsel en op de temperatuur van het lichaam."

Waarschuwingssysteem

Hoe iets valt heeft niet alleen te maken met de stoffen. "Maar ook met hoe je zelf op dat moment in de wedstrijd zit, dus je eigen gestel, hoe je je voelt, hoe je lichamelijk in orde bent en met de context waarin je gebruikt", licht De Jonge toe. "Al die zaken spelen mee in hoe je een middel ervaart en dat kan betekenen dat je het de ene keer heel anders ervaart dan de andere keer."

Trimbos werkt met de red alert-app, een landelijk waarschuwingssysteem. "Mensen die de app op hun telefoon zetten, krijgen een melding van ons op het moment dat er een echt schadelijke drug op de markt is." Ook is er een drugs-infolijn waar naar toe gebeld kan worden.

In 2024 kozen bijna 10.000 Nederlanders voor euthanasie, 10 procent meer dan in een jaar eerder. Toch zitten er strenge voorwaarden aan verbonden. In deze video leggen we uit hoe het proces precies werkt en waarom veel verzoeken afgewezen worden.

Na de arrestatie van de vermoedelijke Rotterdamse serieschutter, Sendric S., reageerde de buurt opgelucht. Toch voelen sommige wijkbewoners zich na de 3 moorden nog altijd angstig, ziet de stadsmarinier. "Dat gevoel van onveiligheid gaat nog lang door."

Door 3 fatale schietpartijen in nog geen 2 weken tijd stond eind december het leven in het Rotterdamse stadsdeel IJsselmonde even stil. Uit het niets werden 3 mannen op straat neergeschoten. Het zorgde voor een uitzonderlijk advies: 'Ga bij voorkeur niet alleen naar buiten, vermijd donkere plekken.'

Meer ernstige incidenten

Stadsmarinier Wieke van de Haterd was betrokken bij het opstellen van dat advies. Een stadsmarinier is een ambtenaar die vanuit de gemeente werkt aan de veiligheid in de buurt. Van Haterd's werkterrein is IJsselmonde, waar de schietpartijen waren. Een wijk waar de afgelopen jaren het aantal ernstige incidenten is toegenomen, zegt ze.

Na de eerste schietpartij, was nog helemaal niet duidelijk wat er aan de hand was. "Wat maakt dat deze man specifiek is uitgekozen of is het toevallig?" Er werd tegelijkertijd ook onderzoek gedaan naar het wapen. "Toen is ook het tweede slachtoffer gevallen", vertelt ze. Er werden beelden vrijgegeven, maar het leidde nog niet tot de schutter. Het derde slachtoffer viel opnieuw in hetzelfde gebied. "Toen is de link gelegd: het gaat om dezelfde dader."

'Er was echt gevaar'

De politie schaalde volgens Van de Haterd snel op waardoor alle capaciteit beschikbaar was om de schutter snel te pakken. "Omdat er echt gevaar was dat hij weer zou toeslaan." De gemeente en politie kwamen samen tot het advies niet alleen naar buiten te gaan. "Daar hebben we lang over getwijfeld", zegt ze. "Want uiteindelijk gaat het ook uit van een maakbaarheid dat het niet kan gebeuren."

Maar de situatie was uitzonderlijk. "Het was duidelijk wat zich in IJsselmonde afspeelde, er leek echt een verband", legt ze uit. En veel was ook onzeker. Er was veel politie, zichtbaar en onzichtbaar in de wijk. Ook was er veel aandacht voor. "Wat doet dat met zo'n verdachte? Escaleert het meer, wordt de situatie gevaarlijker? Daar moet je toch rekening mee houden."

Bewoners ondersteunen

Na het derde slachtoffer gaat het ineens snel. Er wordt een duidelijke foto vrijgegeven en na een klopjacht kan de politie hem inrekenen. Beelden van de inval circuleren al snel via social media, het gaat om een flat in de buurt van de schietpartijen. De 24-jarige Sendric S. werd er aangehouden, die niet officieel woont in het gebouw. De opluchting is groot. "Omdat je echt bang bent dat er nog andere slachtoffers gaan vallen."

De strafzaak tegen S. begint, over een motief is niets bekend. Wijkmarinier Van de Haterd is nog erg bezig met het organiseren van de nazorg in de wijk. "Het effect van dat gevoel van onveiligheid dat gaat heel lang door", vertelt ze. "We zijn met z'n allen druk bezig om te kijken wat we kunnen doen om de bewoners hierin te ondersteunen".