Karton- en papierfabriek Parenco op de Veluwe is natuurliefhebbers een doorn in het oog. De fabriek haalt jaarlijks miljarden liters grondwater uit de bodem. Door het onttrekken van het water zijn veel beken in de regio drooggevallen. "Het is achterlijk."

En dat terwijl de fabriek naast de Rijn ligt, waar ze ook water vandaan kan halen.

6 miljard liter

De beken staan ook droog door de extreme droogte van de afgelopen tijd, maar vooral door de wateronttrekkingen, vertelt Ruud Schaafsma van IVN werkgroep 'Beken en sprengen'. Veel van dat water wordt gebruikt als drinkwater, maar er zijn ook bedrijven die water uit de grond halen.

De grootste boosdoener volgens Schaafsma is kartonfabriek Parenco. Het bedrijf haalde de afgelopen 6 jaar gemiddeld jaarlijks ruim 5 miljard liter water uit de grond. Zo blijkt uit gegevens opgevraagd door EenVandaag.

Bekijk ook

Uit de rivier

"Oorspronkelijk was het een papierfabriek, en nu produceren ze karton", vertelt Schaafsma. "Voor het papier had je schoon water nodig. Grondwater is dan de goedkoopste optie. Maar dat kan in deze situatie van droogte nu natuurlijk echt niet."

Daar komt bij dat er voor het maken van karton veel minder schoon water nodig is, zegt hij. De fabriek zou daarvoor ook water uit de rivier kunnen halen. "Maar dan moeten ze een aparte fabriek laten bouwen om het water schoon te maken. Dat kost geld en ze zeggen dat ze dat niet hebben."

Vanzelf omhoog

"Het is achterlijk dat die fabriek water onttrekt uit goed drinkwater, terwijl de rivier ernaast ligt." Schaafsma hoopt daarom ook dat de provincie de fabriek gaat verplichten om water uit de rivier te halen nu er wordt gewerkt aan nieuwe vergunningen.

Als de fabriek water uit de rivier haalt, leidt dat tot minder belasting voor de beken en 'dan komt het grondwater vanzelf weer omhoog'.

Bekijk ook

Beken zichtbaar houden

in de tussentijd zijn Schaafsma en zijn team druk bezig om het terrein van de beken schoon te houden. Dat doen ze door bijvoorbeeld gevallen bladeren en takken op te ruimen. "Nu het droog staat, groeit het heel snel dicht. Als je het laat liggen en er weer water komt, dan ligt het in de weg. Dan vormt het dammetjes en komt het water niet verder."

"We willen de beken ook zichtbaar houden in het landschap, ook al staat het droog. Als het dichtgroeit, weet niemand meer dat dit beken zijn", legt hij uit. "Dat onderhoud doen de IVN vrijwilligers in nauw overleg met Waterschap Vallei en Veluwe. Zonder dat onderhoud was het water nog verder weggeweest."

info

Gelderland wil waterbesparingsplan fabriek

Het bestuur van Gelderland, de provincie die verantwoordelijk is voor de vergunning van de fabriek, laat in een reactie weten dat ze pas onlangs gehoord heeft dat omwonenden bezorgd zijn over de wateronttrekkingen. "Dat was nieuw voor ons. Tot dan ging het voornamelijk over geuroverlast. Na de zomer gaan we reageren op deze nieuwe zorg van omwonenden."

Wat betreft de nieuwe vergunning wordt volgens de provincie 'onderzocht of de papierproductie in de toekomst kan plaatsvinden met het water uit de naastgelegen Nederrijn, i.p.v. gebruik te maken van grondwater'. "Daarnaast is Parenco ook verzocht om een waterbesparingsplan te presenteren."

'Intern doelen gesteld'

In eerste instantie had Parenco niemand beschikbaar om te reageren. Op vrijdag 19 augustus hebben zij wel een statement op hun website geplaatst.

"Jaarlijks worden intern doelen gesteld om het gebruik van bronwater te verminderen. Hoewel de hoeveelheid geproduceerd papier bij Parenco sinds 2017 is gestegen met circa 12,5 procent is het gebruik van bronwater juist met 11 procent verminderd."

Bekijk hier de reportage

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.