radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

OM-topman Hofstee wil 600 miljoen euro extra om de georganiseerde misdaad 'stevig terug te dringen en beheersbaar maken'

OM-topman Hofstee wil 600 miljoen euro extra om de georganiseerde misdaad 'stevig terug te dringen en beheersbaar maken'
Procureur-generaal Theo Hofstee
Bron: EenVandaag

Criminelen gebruiken steeds meer geweld, zelfs tegen burgers. Procureur-generaal Theo Hofstee ziet de strijd verharden. Hij is bij het Openbaar Ministerie verantwoordelijk voor de bestrijding en wil nu 600 miljoen extra voor aanpak én preventie.

De georganiseerde criminaliteit is een miljardenindustrie, die steeds gewelddadiger opereert: vergismoorden, ontvoeringen en de recente liquidaties van advocaat Derk Wiersum en Peter R de vries zijn daar wrange voorbeelden van. Het beeld ontstaat dat Justitie de grip dreigt te verliezen. Procureur-generaal Hofstee wil niet zeggen dat criminelen nu de baas zijn, maar wil wel alles op alles zetten zware criminalteit 'stevig terug te dringen en beter beheersbaar te maken'. Onder meer door extra geld voor preventie, aanpak van corruptie en een bredere inzet van kroongetuigen.

Nederland narcostaat

Feit is dat we een mondiale speler zijn in de productie van wiet en XTC. Ook importeren Nederlandse drugsbendes gigantische hoeveelheden cocaïne. De douane onderschept steeds meer coke, vorig jaar 105.000 kilo in de havens van Rotterdam en Antwerpen. Maar ondanks die recordvangsten bleef de prijs op straat gewoon stabiel.

"We hebben er niet voldoende grip op", zegt Hofstee. "We onderscheppen wel steeds meer, in Rotterdam en ook op Schiphol, maar er moet echt veel meer gebeuren op het terrein van samenwerking, extra opsporing en vergroting van de weerbaarheid, want het is echt veel teveel."

Bekijk ook

Strijden tegen corruptie

Wat niet meewerkt is de corruptie. Politiemensen en douanepersoneel zijn niet altijd bestand tegen de verleiding van crimineel geld, blijkt onder meer uit onderzoek van de Rijksrecherche.

"Met name in de haven van Rotterdam, daar is sprake van corruptie", vertelt Hofstee. "Dat moeten we oplossen met meer bewustwording, betere aanwezigheid, betere screening van personeel en werken met camerabeelden. Het hele logistieke systeem moet worden onderzocht op zwaktes. En dat moet breed, in samenwerking met alle bedrijven in de haven."

Bekijk ook

600 miljoen extra

Want het is een miljardenindustrie, die steeds gewelddadiger opereert. Vergismoorden, ontvoeringen en de recente liquidaties van advocaat Derk Wiersum en Peter R de vries zijn daar wrange voorbeelden van. Het beeld ontstaat dat Justitie de grip dreigt te verliezen. "Ik wil niet zeggen dat de criminelen ons de baas zijn", bezweert Hofstee. "Wat absoluut waar is, is dat we het stevig moeten terugdringen en het beter beheersbaar moeten maken."

"Op terreinen van Preventie en toezicht en opsporing moet er meer worden gedaan", legt hij uit. "Er zijn verschillende bedragen genoemd door ondermeer politievakbonden. Wij hebben daar ook aan meegedaan en wij komen uit op 600 miljoen extra, dus in die grootte van orde moet je het zoeken."

Preventieprojecten

Verschillende gemeenten zijn gestart met preventieprojecten in de wijken zelf. Gemeenten werken samen met onderwijs- en jeugdinstellingen en politie om te voorkomen dat jongeren bezwijken voor verleidingen van het criminele leven.

Zo heeft de gemeente Tilburg de voormalige woning van een beruchte crimineel in beslag genomen en omgevormd tot een buurthuis. Maar win je wedstrijd wel met deze aanpak?

Niet te soft

"Het is niet alleen maar soft, want het wordt gecombineerd met wat de politie er omheen doet", licht Hofstee toe. "De mensen die betrokken zijn bij die projecten, zeggen dat het succesvol is bij de verbetering van die wijken. En successen bij de jeugd, daar gaat het om. Jeugd moet niet bezwijken voor het foute verdienmodel."

Hofstee wil dat er lering wordt getrokken uit succesvolle projecten. "projecten die goed werken, moeten breder worden toegepast en ook structureel in heel Nederland worden toegepast. Daar moet echt veel geld bij, want het is nu allemaal maar tijdelijk geld.

Bekijk ook

Successen geboekt

Het is niet alleen maar kommer en kwel, zegt de topman van het Openbaar Ministerie. Justitie boekt ook grote successen, zoals het ontcijferen van versleutelde berichten op telefoons van criminelen. Dat heeft geleid tot tientallen veroordelingen van zware criminelen in drugs- en liquidatieprocessen.

En dan is er ook nog de inzet van kroongetuigen in grote processen zoals het Passage-proces, waar meerdere criminelen levenslang kregen opgelegd.

Kroongetuigeregeling verbreden

Die kroongetuigeregeling wil Hofstee graag verder verbreden. "Dat is een oud idee. Nu is de kroongetuige beperkt tot mensen die zware delicten hebben gepleegd", legt hij uit.

"Wij willen die regel ook toegankelijk maken voor bijvoorbeeld een boekhouder, makelaar of iemand die in de top van financiën zit van een criminele organisatie. Dat zijn mensen die helemaal niet zulke zware feiten hebben gepleegd, maar wel veel weten. We willen die kroongetuigenregeling ook voor hen open stellen'.

Bekijk ook

Betere bescherming

Werken met kroongetuigen is wel heel risicovol. Niet alleen de kroongetuige zelf loopt gevaar, maar ook zijn omgeving. Zo werd de broer van Nabil B. doodgeschoten, meteen nadat bekend werd dat Nabil kroongetuige zou worden in de zaak Taghi. En ook de advocaat van Nabil B. Derk Wiersum en zijn vertrouwenspersoon Peter R. de Vries) zijn geliquideerd.

"We gaan de kringen rond de kroongetuigen nog beter beschermen, we gaan daar meer naar kijken dan we in het verleden hebben gedaan", zegt hij. "De kroongetuige zelf wordt meestal zo beschermd dat die niet te vinden is. Maar je moet ene afweging maken: als je de omgeving niet goed kunt regelen, ook niet met al dat extra geld dat daar voor is gekomen, dan moet je in een bepaald geval die kroongetuigen niet inzetten. Je moet er heel zeker van zijn dat het te managen is, anders moet je het niet doen."

Bekijk de studiogesprekken met procureur-generaal Hofstee.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Minder zorgstudenten in het mbo, terwijl personeelstekort groeit: 'We moeten ons rot schrikken als samenleving'

Het aantal studenten op mbo-opleidingen voor verpleegkundigen en verzorgenden blijft maar dalen. In de laatste 5 jaar ging het om een daling van 30 procent, terwijl er juist veel vraag is naar zorgpersoneel. De MBO Raad wil nu actie van het kabinet.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Kans op inslag van asteroïde 2024 YR4 op aarde steeds groter, maar volgens deze ruimteonderzoeker hoeven we niet bang te zijn

Kans op inslag van asteroïde 2024 YR4 op aarde steeds groter, maar volgens deze ruimteonderzoeker hoeven we niet bang te zijn
Bron: Unsplash

Een groep astronomen trekt aan de bel, want de kans dat een asteroïde de aarde gaat raken wordt steeds groter. In 2 weken tijd steeg deze van 2,6 naar 3,1 procent. "Historisch, maar niet te vergelijken met de asteroïde die dinosaurus heeft uitgeroeid."

De asteroïde, die volgens NASA op 22 december 2032 de aarde zou kunnen raken, heeft zelfs al een naam: 2024 YR4. Hij heeft een geschatte doorsnee van tussen de 40 en 90 meter, en verplaatst zich met een snelheid van meer dan 10 kilometer per seconde. Mocht hij de aarde raken, dan krijgen we dus met een flinke klap te maken.

'Neem het met een korrel zout'

Zijn we over 7 jaar in gevaar? Als je het aan ruimtevaartspecialist Angelo Vermeulen vraagt, niet. "Je moet het met een grote korrel zout nemen", merkt hij op. "Het is een vrij relatief hoog cijfer. Maar de gemeenschap van astronomen wereldwijd maakt zich eigenlijk geen zorgen."

"Want wat er meestal gebeurt, is dat naarmate men meer en meer informatie te weten komt over de baan en de snelheid van de asteroïde, door meerdere metingen te doen, ze zich eigenlijk realiseren dat de kans kleiner wordt dat hij de aarde zou raken."

Bekijk ook

Nog geen 'doomsdag'

"Dit is dus zeker nog geen 'doomsday-scenario'", zegt Vermeulen. Op het moment van de eerste observatie is de asteroïde namelijk nog ver verwijderd van de aarde. Het is een klein object in de verre verte. Om hem te spotten hebben astronomen een sterke telescoop nodig.

"Dan probeer je zo goed mogelijk de baan en de snelheid op te meten", legt hij uit. "Het percentage gaat dan vaak schommelen, soms omhoog en dan soms weer omlaag. Wanneer hij dichterbij de aarde zit kunnen we hem veel makkelijker observeren en opmeten." Pas dan kunnen astronomen écht spreken over de kans op een inslag. "Maar in het verleden is eigenlijk altijd gebleken dat die kans dan 0 procent werd en dat het dan langs de aarde heen vliegt."

Meerdere asteroïden in zonnestel

Naast 2024 YR4 vliegen er meer dan een miljoen asteroïden door het zonnestel, weet Vermeulen. Tussen Mars en Jupiter zit een asteroïdengordel waar een groot deel van deze 'mini planeetjes' vliegen. "Die zitten daar eigenlijk vrij veilig, want ze draaien in een baan om de zon. Ze zijn geen bedreiging."

"Maar er zijn dus ook asteroïden die los door het zonnestelsel vliegen." En voor die losse - zoals 2024 YR4 - moeten we uitkijken. "Ze zouden mogelijk op de aarde kunnen neerstorten. En dat is in het verleden al gebeurd, er zijn genoeg voorbeelden. De bekendste is natuurlijk het uitsterven van de dinosauriërs, veroorzaakt is door zo'n inslag."

Bekijk ook

Zeer zeldzame gebeurtenis

Ook in de Amerikaanse staat Arizona sloeg zo'n 50.000 jaar geleden een asteroïde in. Onderzoekers schatten in dat deze een diameter van ongeveer 50 meter had en rond de 300.000 ton woog. "Je kan hem bezichtigen, een prachtige geologische formatie", noemt de ruimtevaartspecialist het.

De aarde blijft dus niet gespaard van zulke inslagen, vertelt Vermeulen. "Maar dat het zal gebeuren in een tijdbestek van een mensenleven is zeer zeldzaam."

DART

Ook vertelt de ruimtevaartspecials dat NASA technologie heeft ontwikkeld om de banen van asteroïden te wijzigen, zodat ze de aarde niet raken. "Tijdens die missie, genaamd DART, heeft men met een ruimte toestel van ongeveer 600 kilo recht op een asteroïde laten inslaan om te zien of we de baan van die asteroïde konden wijzigen."

"En dat is een groot succes geworden", gaat hij verder. De baan is zelfs veel meer veranderd dan gehoopt. "Dus we kunnen asteroïden wel van een baan doen afwijken. En als je dat op tijd doet, zelfs al is het een kleine wijziging, dan heeft het groot effect wanneer het in de buurt van de aarde komt."

Bekijk ook

Tsunami als gevolg

Maar stel het gebeurt wel, hoe zou dat er dan uit zien? "De gevolgen van zo'n inslag zijn niet te overzien", antwoordt Vermeulen. "Maar het zal minder apocalyptisch zijn dan wat je ziet in films."

En dat komt vooral doordat het grootste oppervlak van de aarde, ongeveer 70 procent, bedekt is met water. "In het Los Alamos National Laboratory heeft men een computersimulatie laten maken (van een asteroïde inslag, red.). En zo hebben ze ontdekt dat het best meevalt. Wat je krijgt is een tsunami, en het blijkt dat maar een fractie van de totale energie van die asteroïde omgezet wordt in golven. De golven zullen niet zo heel ver reizen. Dus we kunnen daar ook wel wat wat geruster over zijn."

Aardbevingen en klimaatverandering

Wel kan die eventuele inslag op 22 december 2032 voor seismisch effecten zorgen, zoals een aardbeving. "En in een gebied waar veel vulkanische activiteit is, kan het die activiteit gaan uitlokken. Want je krijgt bij een inslag sowieso een enorme schokgolf als een asteroïde in de atmosfeer ontploft of op aarde neerstort." Hij vergelijkt het met honderdmaal de kracht van een bom van Hiroshima.

"En als zo'n ding in de atmosfeer komt, genereert dat verder ook heel veel hitte waardoor het branden kan veroorzaken", gaat Vermeulen verder. "Dat is een effect dat lang na de inslag nog kan blijven doorwerken, het werpt allerlei stoffen in de atmosfeer op, die dan een deel van het zonlicht kunnen blokkeren en waardoor je het klimaat kan gaan verstoren."

Kans op een asteroïde inslag op aarde wordt steeds groter, maar volgens deze ruimtespecialist hoeven we niet bang te zijn

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant