NS-directeur Roger van Boxtel (66) werkte richting het einde van zijn loopbaan, toen door de coronacrisis ineens nog maar 10 procent van alle reizigers overbleef. Over 1,5 maand stopt Van Boxtel met werken. Hij kijkt terug op een zware laatste periode.
Van Boxtel leek met recordresultaten af te zwaaien als NS-topman, maar corona heeft er ingeslagen als een bom. Het bedrijf heeft in het eerste half jaar van 2020 een verlies geleden van 185 miljoen euro. Zonder staatsteun was het verlies opgelopen tot 1 miljard. Maar Van Boxtel trekt zich niet alleen het economische plaatje aan. "De medewerkers hebben zich waanzinnig ingezet om het bedrijf draaiende te houden."
Vertrouwen terugwinnen
Het eerste contact over de komst van corona naar ons land had Van Boxtel met staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat Stientje Van Veldhoven. "Begin maart ging het zo snel in Europa. Ik was zelf nog even gaan skiën, maar ik ben na 3 dagen teruggegaan. Toen zeiden we: inpakken, we gaan terug."
"Van Van Veldhoven kregen we te horen dat we moesten afschalen, maar dat we wel moesten blijven rijden. Dus we besloten om alleen met sprinters te blijven rijden", vertelt Van Boxtel op station Utrecht Centraal. Normaal zou het zwart zien van de mensen op het station, maar dat doet het nu, 5 maanden later, nog steeds niet. "We zien nu 40 procent van het normale aantal reizigers. Het woon-werkverkeer is weg. Wij doen ons best om het vertrouwen van mensen terug te winnen, dat het met mondkapjes veilig is."
Elke dag 3 mensen bellen
Van Boxtel praat vol lof over zijn medewerkers. De topman zette zich vanaf het begin van de coronacrisis voor hen in, vertelt hij. "Op het begin heb ik heel veel mensen gebeld, dwars door het bedrijf. Elke dag 3 mensen. En dat krijg je echt de persoonlijke verhalen."
Hij sprak met schoonmakers, railcateraars, machinisten. Een verhaal dat indruk op hem maakte was een machinist die na 40 jaar met pensioen ging. "Hij moest met de stille trom vertrekken. Terwijl als iemand met pensioen gaat, de hele familie en alle collega's aanwezig zijn bij de laatste treinrit. Dat gaat nu allemaal niet door. Iemand die dan ziel en zaligheid heeft gegeven en niet eens een normaal afscheid krijgt", blikt hij terug. Van Boxtel is zelf ook voorzichtig geweest. "Ik ben 66 en zit in nu ook in de risicogroep." De eerste 3 maanden heeft hij zijn kleinkinderen niet gezien en dat viel hem zwaar. Hij omschrijft zichzelf als knuffelkont. "Nu knuffel ik wel weer met de kleinkinderen, maar met de kinderen nog niet. Daarmee houd ik afstand."
Lees ook
Van Boxtel gaat voor de finish onderuit
De NS krijgt staatsteun, maar desondanks zit het bedrijf volgens Van Boxtel flink op de blaren. "Ik wil het woord 'luxe' dan ook niet horen. Ja, we hebben staatsteun, maar niet 100 procent en we hebben het geld nog steeds niet binnen." De NS krijgt 93 procent steun voor de geleden schade. "En die andere 7 procent is voor ons heel erg veel", zegt Van Boxtel. In Engeland bijvoorbeeld betaalt de overheid wel 100 procent van de geleden schade aan het bedrijf dat openbaar vervoer faciliteert.
5 jaar geleden moest Van Boxtel orde op zaken stellen bij de NS, want het ging niet goed met het bedrijf. Nu zwaait hij in oktober af met een groot verlies. "Het voelt net als een Tour de France. Eén meter voor de finish val ik van mijn fiets. In februari kon iedereen zien dat de NS zich had hersteld, maar dan komt ineens van de zijkant een virus naar binnen rijden. Dat is zuur."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.