Vergeet de treurige verhalen over de vergane glorie van het circus. Het circus vindt zichzelf juist opnieuw uit.
De jongste circusdirecteur van Europa is 26: Kevin van Geet zwaait de scepter bij Circus Maximum. Van zijn opa erfde hij zijn liefde voor het artiestenleven. Die voorkeur sloeg een generatie over. Van Geets ouders kozen voor vastigheid buiten het rondreizende leven. Opa Peter Verberk is nog altijd eigenaar van een ander circus. "Het klinkt misschien raar, maar die onzekerheid, wat wordt het, komen er mensen? En vervolgens het publiek plezier zien hebben, dat maakt het voor mij mooi", zegt Verberk.
Geen huilverhaal
Bij de jonge Van Geet moet je niet aankomen met een verhaal over de teloorgang van het circus. Hij ergert zich regelmatig aan de verhalen over failliete circussen, waarbij met theatraal vertoon en een beroep op nostalgische gevoelens wordt gesmeekt om lijfsbehoud.
"Ik zie het juist als mijn uitdaging om te laten zien dat het circus van deze tijd is. Maar niet meer zoals vroeger met tientallen mensen op de loonlijst. Mijn circus is een verzameling van flexwerkers. Het zijn allemaal zzp'ers die in mijn bedrijf hun act vertonen."
Een andere wereld
Het is een andere wereld dan die van zijn opa. Niets in het circus is in het bezit van Van Geet. De theaterlichten, geluidsapparatuur, tribune, toiletten of het podium - zelfs de tent van Circus Maximum is gehuurd. Alleen de caravan waarin hij 12 maanden per jaar woont is van hem.
"In het circus ligt privé en zakelijk heel dicht bij elkaar, of misschien bestaat het wel helemaal niet." Iedereen kan zijn caravan binnenstappen. "Het is een way of life." Ook het leven van zijn opa draait om het circus, hij lééft het circus. "Het circus is als je vrouw. Ze is mooi, ze is onberekenbaar, je kunt niet met haar leven maar ook niet zonder." Kleinzoon Kevin voegt toe: "En ze verslindt geld."
Dansen en ondernemen
Het circus zit in de lift, en dat geldt niet alleen voor de traditionele variant, zoals die van de opa van Van Geet. In Frankrijk is het 'cirque nouveau' aan een opmars bezig, een meer verhalende theatrale circus-vorm. Niet de opeenvolging van acts die traditioneel in het circus plaatsvindt, maar juist een verhaal waar ook ruimte is voor de persoonlijke invulling van artiesten.
Britt, Tijs en Mario volgen de circusopleiding en geloven in een succesvolle carière als circusartiest.
Anna Beentjes is hoofd van de HBO-opleiding Circus Arts in Rotterdam. "Ik denk dat het heel goed gaat met het circus. Wij leveren als opleiding elk jaar 15 artiesten af, en niemand zit zonder werk." De opleiding voor circusartiest bestaat grotendeels uit fysiek werk (acrobatiek, dans, luchtwerk), maar ook ondernemersvakken en het ontwikkelen van theaterconcepten worden gegeven. Beentjes zou wel graag meer Nederlandse studenten aantrekken. Het zijn er nu maar drie. De anderen komen uit andere Europese landen, de VS en zelfs Australië en Nieuw-Zeeland.
Zoektocht naar Nederlands talent
Beentjes en Van Geet vinden het allebei belangrijk dat circusartiesten, ondernemers, studenten en docenten hun krachten bundelen. Voormalig Codarts-directeur Patrick Cramers heeft daarom een nieuwe branchevereniging opgezet, CircusNL. "Het begint op basisscholen, bij muziekverenigingen en sportverenigingen."
Daar moeten ook Nederlandse jongeren hun interesse ontdekken voor acrobatiek, sport en het circus. "We moeten de samenwerking opzoeken. De eerste theaterervaring die mensen vaak hebben is in het circus. Wij willen graag Nederlands circustalent vinden en gaan opleiden", zegt Cramers.
Zo blijft het
Kevin van Geet juicht de verdere professionalisering van het circus toe. Hij is niet bang dat daarmee het ouderwetse circusgevoel zal verdwijnen. "Het circus, zo is het ontstaan en zo zal het ook altijd blijven, is een mix van dieren, de ronde piste, acrobaten en clown of een stukje comedy. Door die afwisseling is het voor iedereen interessant."
"30 tot 40 jaar geleden werd op het Polygoonjournaal al gezegd dat het voor het circus moeilijk zou worden. Misschien dat het circus straks in een andere vorm gegoten is, dat kan. Maar we zijn er nog steeds." Ook zijn grootvader ziet de toekomst met vertrouwen tegemoet. "Kevin doet het fantastisch. Het is allemaal niet meer uit idealisme, het is veel commerciëler, maar ik denk dat het circus ook over 100 jaar nog bestaat."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.