Afgelopen woensdag stal Tijn vele harten toen hij zich met zijn vader bij het Glazen Huis meldde met een zelfbedachte actie voor Serious Request. Hij wilde nagels lakken van mensen voor 1 euro per hand. Streefbedrag: 100 euro. De teller staat inmiddels op meer dan een miljoen euro.

Het jongetje is zelf terminaal ziek, hij heeft hersenstamkanker (DIPG) en de verwachting is dat hij nog maar minder dan een jaar te leven heeft. En dat is precies wat mensen lijkt te triggeren, want heel het land lakte zijn of haar nagels voor kinderen met een longontsteking. Met zijn actie bracht mensen bij elkaar, van links tot rechts, zelfs politici als Klaver en Wilders. 

Het flinke bedrag is een mooie opsteker voor deze editie van Serious Request, en dat kunnen ze ook wel gebruiken. In vergelijking met andere jaren gaat het niet goed met de jaarlijks terugkerende actie. 

In 2004 was de eerste actie van 3FM en het Rode Kruis. Toen haalden de hongerstakende dj’s in het Glazen Huis bijna een miljoen euro op. Maar dat werd steeds meer, met als toppunt bijna 14 miljoen in 2012. Daarna werd het minder. Vorig jaar werd er 7,5 miljoen ingezameld, en dit jaar staat de teller bij de laatste tussenstand van gisteravond op 3 miljoen euro.

We spreken met hoogleraar Goede Doelen Theo Schuyt over hoe het kan dat deze actie juist wél aanslaat. Tijn gaat volgens hem terug naar de basis van Serious Request. Als doodziek jongetje zet hij zich nog in voor andere kinderen die het slecht hebben. Tijn is in ieder geval uitgeroepen tot held, onder meer door Miss Montreal dat gisteravond dit liedje voor hem schreef en speelde in het Glazen Huis:

Door alle problemen met stikstof zou je denken dat de luchtkwaliteit in Nederland er slecht voor staat. Maar de lucht in Nederland wordt steeds schoner. Dat concludeert het Planbureau voor de Leefomgeving. "Maar we kunnen nog niet achterover leunen."

"Er ligt een deken van luchtvervuiling over Europa, en die wordt veroorzaakt door verschillende chemische stoffen die worden uitgestoten", licht Marko Hekkert, directeur van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) toe. Het inademen van die stoffen is schadelijk voor onze gezondheid.

Europese afspraken

Stoffen als zwaveldioxide, stikstofoxide, ammoniak en fijnstof zijn een stuk minder aanwezig in de lucht dan jaren geleden, zo concludeert het PBL, dat de luchtkwaliteit samen met het RIVM onderzocht.

Dat komt doordat Europa eerder afspraken heeft gemaakt om die uitstoot te verminderen en de lucht weer schoner te krijgen. Auto's, schepen en stallen moesten minder vervuilend worden gemaakt. Afspraken met de industrie spelen een belangrijke rol. "Ze hebben nieuwe technieken ontwikkeld en geïmplementeerd, en dat heeft gewerkt. De auto's die we nu kopen zijn een stuk schoner dan 20 jaar geleden", zegt Hekkert.

Emissiedoelen in zicht

Onze lucht is nu dus een stuk schoner dan decennia geleden. En wordt ook nog schoner, zo is de verwachting. Bijvoorbeeld doordat we meer elektrisch gaan rijden. Het PBL denkt dat de kans groot is dat we de Europese emissiedoelen in 2030 gaan halen.

Waar vroeger bijvoorbeeld zwavel een groot probleem was, speelt die stof nu nauwelijks nog een rol, merkt Hekkert op. "Dat leidde tot zure regen, waardoor bossen doodgingen. Maar nu hebben we het niet eens meer genoemd in onze presentatie."

Schonere kachels

Fijnstof is nog wel een punt van aandacht. Daar is volgens het PBL wel een daling te zien, maar veel minder scherp dan bij andere stoffen. "Van fijnstof worden mensen echt ziek, maar we hebben er ook zelf veel invloed op", zegt Hekkert.

Het gebruik van houtkachels stoot bijvoorbeeld veel fijnstof uit. Wie iets aan zijn vervuiling wil doen kan een schonere kachel aanschaffen.

Levensverwachting 8 maanden korter

Voor onze gezondheid en kwaliteit van leven is de luchtkwaliteit van groot belang. De levensverwachting in Nederland wordt door de luchtvervuiling gemiddeld 8 maanden ingekort. Als deze verbetering zich doorzet, kan dit teruglopen tot 4 maanden.

"Dat klinkt misschien niet als een groot verschuil, maar het is een gemiddelde voor heel Nederland. Veel mensen overlijden hier gewoon jaren eerder door."

Landbouwsector blijft vervuilen

Maar ondanks een forse daling van de ammoniakuitstoot, liggen de landelijke doelen voor stikstofdepositie op de natuur nog ver buiten bereik. "De landbouw is de sector die nog relatief veel blijft uitstoten", zegt Hekkert.

Als het gaat om de gezondheid van de mens gaat het nu een stuk beter, maar de natuur heeft het nog zwaar. Daar zal dan ook nog hard aan gewerkt moeten worden om aan de normen te voldoen. "We kunnen nog niet achterover leunen."