‘Mugabe wordt vastgehouden na een geweldloze overgang en is veilig’ twitterde de BBC naar 35 miljoen volgers van het populaire Breaking News-account. Het bleek een bericht, afkomstig van een parodie-account" dat eerder allerhande onzinberichten de wereld inhielp.
Hoewel alles er op wijst dat er wel degelijk een coup gaande is in Zimbabwe, hebben een groot aantal media, waaronder de BBC, de afgelopen 24 uur dankbaar gebruik gemaakt van de ongeverifieerde parodie-account. Mét bronvermelding. Het BBC-programma Radio 4 citeerde meermalen uit de tweets en nieuwsorganisaties als CBS en Voice of America baseerden hun berichtgeving voor een belangrijk deel op tweets van @zanu_pf.
Een Zimbabwaanse collega van freelance-journalist Sally Hayden zag vorige week de bui al hangen, en waarschuwde vergeefs dat dit wel eens fout zou kunnen gaan: "Als er straks iets groots gebeurt gaan mensen het als bron gebruiken."
Tegen EenVandaag zegt ze: ‘Het is niet duidelijk wie de account beheerd, maar het is absoluut een parodie-account, iets wat de meeste Zimbabwanen zullen bevestigen. Maar altijd als er groot nieuws is in Zimbabwe, citeren media de account alsof het waar is wat ze brengen, ook al is het totaal ongeverifieerd. En deze keer gebeurt dat op een enorme schaal."
Onder andere de BBC trapte erin, waarmee de account nu in de top 3 van nieuwsresultaten met de zoekterm ‘Robert Mugabe’ is beland.
Een snelle blik op de nep-account had de wenkbrauwen moeten doen fronsen, met tweets over hipsters die moeten worden geëxecuteerd, Mugabe die met een Russische stier wordt vergeleken, tirades tegen westerse gerechten, tegen Starbucks, tegen porno en memes op Twitter, maar ook tegen het imperialistische Twitter zelf.
Inmiddels zijn een groot aantal tweets verwijderd, maar Hayden zette een aantal uitlatingen van de afgelopen tijd op een rij, en hekelt het gemak waarmee Westerse media dit soort nepnieuws overnemen. "Het zegt veel over ons dat we geen contact zoeken met locale journalisten en dat we hen vragen wat zij denken. Ik denk dat het erg onwaarschijnlijk is dat in Europa of de VS gebruik zouden maken van nieuws van ongeverifieerde Twitter-accounts."
De officiële, en veel kleinere account van de partij van Mugabe waarschuwt inmiddels voor de berichtgeving van de parodie-account:
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.