Vanaf eind 2022 wil de Europese Commissie de deuren openzetten voor nieuwe arbeidsmigranten. Voor sommige lidstaten van de EU is het dé manier om de krapte op de arbeidsmarkt op te lossen. Dat hebben we eerder gedaan, maar wat kunnen we daar van leren?
"De arbeidsmarkt schreeuwt echt om arbeidskrachten en lidstaten ook", vertelt hoogleraar integratie- en migratiestudies Han Entzinger.
Uitkomst voor Nederland
Volgens Entzinger heeft vooral Nederland behoefte aan nieuwe werknemers. "Nederland hoort toch wel bij de landen waar een groot tekort is." Voor Nederland zou het werven van nieuwe legale arbeidskrachten dan ook een uitkomst zijn.
Volgens socioloog en onderzoeker arbeidsmigratie Evelyn Ersanilli van de Universiteit van Amsterdam past het voorstel van de Europese Commissie in een patroon van gesprekken die al langer gaande zijn: "De vraag 'wat moet Europa doen in tijden van vergrijzing om competitief te blijven op de arbeidsmarkt?' speelt natuurlijk al langer."
Bekijk ook
'Blue card'
"Zo'n 10 jaar geleden was er het plan voor een 'blue card', geïnspireerd op de Amerikaanse green card", vertelt Ersanilli. "Maar toen kwam de economische crisis en hebben we vrij weinig meer van die plannen gehoord."
Daarom is het volgens haar logisch dat nu weer een nieuw plan boven water komt.
Moeilijkheden
Volgens Entzinger blijkt uit het verleden wel dat de komst van arbeidsmigranten wat moeilijkheden met zich meebracht: "In de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw hebben we ook heel veel arbeidsmigranten laten komen, en mensen trekken vaak de vergelijking met nu."
"Maar er zijn toen heel veel gezinnen gebleven, dus daar moeten we ook echt op letten."
Bekijk ook
Circulatie van migratie
"De circulariteit van migratie stopt pas als mensen voor de keuze worden gesteld om weg te gaan en niet meer terug te keren. Mensen zijn meer geneigd om te gaan als ze daarna een nieuwe mogelijkheid krijgen om weer terug te komen", vertelt Ersanilli.
Ze geeft een voorbeeld: "Na de Kosovo-crisis kwamen er heel veel mensen vanaf de West-Balkan naar Duitsland. Die werden afgewezen, maar keerden dan niet terug. Daar is toen voor bepaald dat ze kansen kregen op werk, op voorwaarde dat ze geen afgewezen asielzoeker waren. Zo wilden ze mensen verleiden om de legale weg te bewandelen."
'Migratie stoppen kost ook geld'
Volgens Ersanilli vergeten mensen vaak dat legale migranten veel geld kosten, maar migratie stoppen ook: "De problemen waar dit mogelijk een oplossing voor is zijn er, want we zitten met een krappe arbeidsmarkt, met illegale migratie. En dat kost ook geld. Uit angst voor de publieke opinie zijn lidstaten daarom soms een beetje terughoudend maar hier moeten we ook echt rekening mee houden."
Daarnaast is dit voorstel van de Europese Commissie een middel tegen illegale migratie, volgens Entzinger. "Er zijn illegale migranten die al naar Europa komen en misbruik maken van de asielprocedure. Een deel vindt dan ook werk, maar de gedachte is dat op deze manier de druk om illegaal te migreren afneemt wanneer meer mensen legaal mogen komen migreren."
Bekijk ook
Onontkoombaar
Entzinger ziet het werven van nieuwe legale migranten vanuit onder andere Tunesië, Egypte en Marokko daarom als onontkoombaar. "Nu komen arbeidsmigranten nog voor een belangrijk deel uit de oostelijke lidstaten, maar die landen hebben onder een grote demografische dip te lijden. Als je je economie draaiende wil houden is de oplossing juist om migranten te halen uit landen die iets verder weg zijn."
Volgens Entzinger moeten we er dan ook het beste van maken: "Het is algemeen bekend dat niet iedereen in Europa staat te trappelen om de komst van meer migranten. Ik vind dat we daarom ook eerst moeten focussen op de integratie van de vluchtelingen en dan op weer nieuwe arbeidsmigranten."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.