AVROTROSBron: Eigen foto
Nicolas Pastor

Nicolas krijgt kritiek omdat hij minder werkt om bij zijn kinderen te zijn: 'Het is een bewuste keuze en ik ben er trots op'

Nahawi Hoop

Minder werken omdat je vader wordt en actief betrokken wil zijn bij de opvoeding van je kinderen. Meer mannen maken deze keuze, maar dat wordt lang niet altijd gewaardeerd door anderen. Nicolas Pastor (36) is vader van twee en kan hierover meepraten.

Een maandagochtend: terwijl Nicolas met een van zijn kinderen een ochtendwandeling maakt, fietst een oudere man uit zijn buurt voorbij en roept: 'Moet jij niet werken joh!' De vader weet even niet hoe hij moet reageren, de buurman fietst door.

Nieuwe realiteit

"Het kwam echt binnen", vertelt Nicolas over die onverwachte opmerking. "Ik besefte toen dat een groep mensen in Nederland werk en vaderschap nog steeds op een bepaalde manier ziet, maar die niet meer overeenkomt met de realiteit."

Voor Nicolas - en veel andere werkende vaders - is de realiteit dat hij niet 5, maar 4 en soms 3 dagen per week werkt. Dat is een bewuste keuze, die hij voor de komst van zijn eerste kind maakte.

'Met mijn kinderen zijn'

"Ik heb altijd de wens gehad om kinderen te mogen hebben. Dus toen ik bijna 6 jaar geleden vader werd ben ik een dag minder gaan werken", legt hij uit.

"Daarmee heb ik heel bewust de keuze gemaakt om 20 procent van mijn salaris in te leveren, maar óók om een dag minder weg te zijn van huis. Zo kan ik met mijn kinderen zijn", vertelt de vader van twee.

Info
Werkende vaders in Nederland

Uit cijfers van statistiekbureau CBS blijkt dat het aantal gezinnen waarbij beide ouders deeltijd werken in 10 jaar tijd is verdubbeld. Waar het in 2013 om 6,7 procent van de gezinnen met minderjarige kinderen ging, was dit in 2023 gestegen naar 12,8 procent.

Tegelijkertijd waren er in 2023 ten opzichte van 10 jaar eerder minder gezinnen waarin alleen de vader werkt: dit aantal daalde van 19,4 naar 12,8 procent. Ook nam het aantal gezinnen waarin de vader fulltime en de moeder parttime werkt, in die periode licht af.

'Fantastische' beslissing

Van fulltime naar parttime gaan voelde voor hem 'fantastisch', weet hij nog. "Het was heerlijk om zo'n dag te hebben. In die tijd werkte ik bij een bedrijf waarvan de directeur 60 tot 80 uur per week maakte. Hij zag zijn kinderen nooit."

Nicolas dacht toen bij zichzelf 'dat gaat mij niet gebeuren'. Hij nam zich voor om nooit meer 5 dagen in de week te gaan werken. "Ik wilde wel een gezonde balans tussen werk en privé. En die balans is het waard ten opzichte van geld, want ik heb niets aan 1 miljoen euro op de bank als ik mijn gezin niet zie."

Negatieve opmerkingen

Maar niet iedereen juicht zijn beslissing dus toe. Zijn oudere buurman is niet de enige die een 'gekke' opmerking maakt over Nicolas' keuze om meer tijd met zijn gezin door te brengen.

"In die gesprekken zat dan altijd een bepaalde ondertoon of een ongevraagde mening in van iemand die daar wat van vindt", vertelt de vader. "Zowel door bekenden als onbekenden. En al helemaal nu ik als ondernemer veel thuis werk."

Traditioneel beeld van 'de man'

Jens van Tricht van Emancipator herkent dit beeld. Hij richtte deze organisatie op en zet zich dagelijks in voor de emancipatie van mannen. Van Tricht schreef ook het boek 'Wat voor man wil jij zijn?' en hoort zo van verschillende mannen wat vervelende opmerkingen van anderen over hun vaderschap met hen doet.

"We zien dat de problemen die mannen ervaren in hun leven vaak ook te maken hebben met die traditionele opvattingen van mannelijkheid", legt de oprichter en auteur uit. "Ze moeten zich onder meer te pletter werken voor een gezin, dat ze dan weer te weinig zien."

Mannen zorgen niet

Daarnaast merkt Van Tricht op dat de vaders 'ook eigenlijk te weinig aandacht hebben voor de rol die zorg in hun leven speelt'. Veel mannen zijn volgens hem vanuit de traditionele rol niet bezig met de zorg die ze kunnen geven en die ze zelf nodig hebben.

Toch is dit iets wat de maatschappij juist hard nodig heeft, benadrukt Van Tricht. "Daarom willen wij als organisatie mannen juist uitnodigen om meer 'mens' te worden. Want zij hebben veel te winnen als we de traditionele opvattingen achter ons laten en transformeren."

'Kwartet met de kinderen'

Het veranderen van een 'emotieloze kostwinnaar' in een 'gevoelige en betrokken vader' is een van de mooiste dingen, vertelt Nicolas over zijn eigen ervaring. "Thuis zijn we samen een kwartet, we zijn de beste vrienden. De balans tussen vader en moeder klopt."

"Het zijn meer de kleine dingen die het verschil maken", gaat hij verder. Zo is hij nu meer aanwezig voor de dagelijkse dingen: "De kinderen wegbrengen en ophalen, naar het consultatiebureau, oudergesprekken voeren. Of helpen als hulpouder in de klas bijvoorbeeld."

Anders dan 30 jaar geleden

Zelf groeide Nicolas niet met zo een soort balans op, zijn vader was vaak aan het werk. "Dat voelde oké, ik vond dat niet jammer. Want ik wist ook niet beter."

"En mijn vader heeft altijd het goede voorbeeld gegeven door hard en met passie te werken. Hij droeg de zorg voor zijn gezin op die manier. 30 jaar geleden was dat anders dan nu", vertelt hij over zijn eigen jeugd.

Het 'Scandinavische model'

"Maar mijn vrouw en ik hebben samen besloten om het toch iets anders te doen. Wij kijken meer naar de Scandinavische modellen", vertelt Nicolas over de manier van opvoeden die ze hebben gekozen.

Zo worden mannen in verschillende noordelijke landen bijvoorbeeld vanuit de overheid gestimuleerd om meer verlof te nemen bij de komst van een kind. Waar het in Nederland om maximaal 5 weken gaat, kan dat daar tot 3 maanden. "De vader en de moeder delen dan evenveel zorg", merkt de vader op.

Eerst zorgen, daarna werken?

En dat zou, voor wie dat wil, ook een optie moeten zijn in Nederland, vindt Nicolas. Van Tricht is het daarmee eens:. zorg moet volgens hem ook hier op de eerste plaats komen en daarna werk. "Zorg is wat nodig is om op een prettige manier samen te leven, het is wat de basis legt onder alles wat we verder doen."

"Ik denk dat een deel van het probleem is dat we zorg altijd zien als iets lastigs dat ook nog geregeld moet worden, terwijl we eigenlijk met belangrijker dingen bezig zijn", zegt de oprichter van Emancipator. Hij denkt dat we het onszelf - en dus ook vaders - met deze instelling lastig maken. "We hebben de realiteit omgekeerd."

'Geen 9 tot 5 meer'

Nicolas ziet genoeg ruimte om het met z'n allen anders te doen. En daar kan de zich steeds verder ontwikkelende technologie ons een handje bij helpen, denkt hij. "Hierdoor is werk veranderd en dus ook de uren die we moeten maken." Oftewel: er is meer tijd voor het gezin.

"We hoeven niet zoals tijdens de industriële revolutie van 9 tot 5 met honderd man in een zaal productief te zijn. Maar dat komt bij heel veel mensen nog niet helemaal aan", zegt hij over anderen die nog willen vasthouden aan het traditionele beeld van werkende vaders.

Schaamte niet nodig

Maar hij wil ook benadrukken dat er geen goed of slecht is. "Iedereen vult het vaderschap op zijn eigen manier in. Dus als jij er als man wel voor kiest om fulltime te werken omdat je dat leuk vindt, en je vrouw het fantastisch vindt om niet te werken, dan is dat ook prima."

"Het enige wat ik zou willen is dat jonge vaders die er wel behoefte aan hebben om minder te werken, zich er niet voor hoeven schamen. Ze hoeven er niet onzeker over te zijn", benadrukt Nicolas. "Want als je dat kan doen, dan is het alleen maar iets moois."

'Dit is hoe het moet zijn'

En hoe de vader denkt over de mensen die nog steeds commentaar hebben op zijn keuze? "Het zegt meer over een ander als die er iets van vindt. Ik ben vooral heel trots op mezelf, dat ik het anders doe. En dat het dus ook anders kan."

De volgende keer heeft hij liever dat een voorbijganger niet verbaasd is om een vader op een doordeweekse dag samen met zijn kind te zien. "Zeg dan gewoon 'goeie dag' of 'lekker weertje vandaag'", lacht Nicolas. "Het mag niks uitmaken. Ik ben gewoon een ouder, samen met mijn kind. En dat is ook gewoon hoe het moet zijn."