Ondanks zorgen over het klimaat voelen we ons toch minder schuldig over het maken van een vliegreis, blijkt uit een enquête van I&O research. Toch zijn we wel bereid om daar wat voor in te leveren, ziet psycholoog Reint-Jan Renes.
In 2019 was het nog het woord van het jaar: vliegschaamte. In 2019 gaf nog 18 procent van de Nederlanders aan zich schuldig te voelen na een vliegtuigreis, inmiddels is dat 15 procent. En dat terwijl een ruime meerderheid (72 procent) zich wel zorgen maakt over het klimaat.
Duurdere tickets
Maar dat vertaalt zich niet in actie. Mensen blijven vliegen. "Er is een besef ontstaan dat we het eigenlijk niet moeten doen, maar we verzinnen altijd wel een reden voor onszelf waarom het wel mag. zegt Reint-Jan Renes, lector psychologie aan de Hogeschool van Amsterdam. "We praten het voor onszelf goed."
Dat klinkt raar, omdat de groep die zich zorgen maakt vrij groot is. "Je ziet wel dat mensen meer willen betalen voor een vliegticket." Ze zijn dus wel bereid de reis te compenseren.
Bekijk ook
Minder snel afstand nemen
"De groep die niet wil stoppen met vliegen is veel kleiner als je het bijvoorbeeld vergelijkt met de groep die niet wil stoppen met vlees eten", vervolgt Renes. "Als het niet in onze routine zit, willen we er minder snel afstand van nemen."
Daar ligt dan ook de oplossing in voor het kabinet, vindt hij. "Iedereen heeft wel iets wat ze willen doen. Kijk met mensen waar ze de eerste stap kunnen zetten, in plaats van dat je als overheid zegt waar ze moeten beginnen. Voor de een is het makkelijker om te stoppen met vliegen, voor de ander om minder vlees te eten."
Moeilijke maatregel
De overheid moet zich sowieso aanpassen, zegt Renes. "Het kabinet heeft veel nieuwe klimaatplannen gepresenteerd. Het klopt zichzelf op de borst, maar tegelijkertijd halen we met de geplande maatregelen de klimaatdoelen niet."
"Zo was er in 2019 al een grote campagne, maar daar werd niks gezegd over minder vlees eten", vertelt hij. "De politiek vindt dat duidelijk een moeilijke maatregel. Maar door die houding haal je ook de burger niet over om zijn of haar gedrag te veranderen."
Bekijk ook
Klimaat-OMT
"Als kabinet moet je niet relativerend doen, alsof er niks aan de hand is", vervolgt Renes. "We moeten concreet maken wat we willen doen. Rondom onderwerpen als wonen, reizen, eten, etcetera. Je moet de burgers daarbij betrekken."
"Waarom maken we geen OMT rondom klimaat?" stelt hij voor. "Stel ieder jaar een helder, concreet doel op zoals het isoleren van huizen of het eten van minder vlees. Doe het in kleine stapjes. Zo krijg je zoveel mogelijk mensen mee."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.