meer NPO start

Nederland start studie stamceltherapie bij MS

Nederland start studie stamceltherapie bij MS
Bron: EenVandaag

Nederlandse neurologen wilden er lange tijd niet aan: stamceltransplantaties voor MS-patiënten. Het Amsterdam UMC start nu tóch een studie. "Fantastisch nieuws dit", zegt Marlika Migchielsen die deze zomer naar Moskou ging voor zo'n zelfde behandeling.

In de komende twee jaar zullen tien Nederlanders met MS de stamceltherapie ondergaan als onderdeel van een grotere internationale studie.

Stamceltherapie versus medicatie

Ook Noorwegen, Zweden en Denemarken doen mee. Neurologen willen de effectiviteit van de stamceltherapie vergelijken met wat medicijnen doen bij patiënten met een hele actieve MS. Op dit moment wordt deze behandeling in Nederland nog niet vergoed noch uitgevoerd.

Joep Killestein is neuroloog in het MS Centrum Amsterdam UMC. Hij vindt het belangrijk nieuws dat zijn centrum de stamceltherapie gaat starten, maar waarschuwt tegelijkertijd voor teveel euforie. "Het gaat om een uitzonderlijke groep MS-patiënten die hier baat bij kan hebben. Patiënten met een hele actieve ziekte, die nog niet te ernstig zijn aangedaan. En die nog niet zo lang de ziekte hebben."

Naar Moskou voor behandeling

Het gaat hoe dan ook een tijd duren voor stamcelbehandeling bij MS in Nederland vergoed gaat worden, vertelt neuroloog Joep Killestein. Patiënten in de studie worden twee jaar lang gevolgd. "Je hebt tijd nodig om de effectiviteit daadwerkelijk te bewijzen en aan de andere kant de risico's en de verdraagbaarheid van de behandeling in kaart te brengen", zegt Killestein.

In de afgelopen jaren gingen tientallen MS-patiënten al naar het buitenland voor een stamcelbehandeling. Bijvoorbeeld naar Zweden, Mexico en Rusland. Zo ook de 30-jarige Marlika die wij eerder portretteerden. Kijk hier haar verhaal terug:

Video: Marlika hield een dagboek bij tijdens haar stamceltransplantatie in Moskou

'We hebben geen jaren'

Marlika vindt het 'echt fantastisch' dat Nederlandse neurologen nu wetenschappelijk onderzoek gaan doen. "Ik heb me hard gemaakt voor deze behandeling om dit ook in Nederland mogelijk te maken. Ik heb mijn stem laten gelden, ook in de Tweede Kamer, om de noodzaak te laten zien." Ze denkt dat heel veel mensen blij zijn met het onderzoek. "Zodat de behandeling kan worden erkend, dat MS-patiënten niet meer hun heil hoeven te zoeken in het buitenland."

Het is voor Marlika wel een beetje cru dat zij nog geen 3 maanden geleden in Rusland was, terwijl Nederland nu een onderzoek start. Maar spijt heeft ze geenszins. "Ik had ook geen moment willen wachten. Zo'n onderzoek start nu, maar hoe lang duurt het voor iedereen geholpen kan worden? Ik denk dat we dan wel een paar jaar verder zijn. En MS-patiënten hebben geen jaren."

Het Amsterdam UMC start een studie waarin MS-patiënten een stamceltransplantatie krijgen

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

AfD niet meer door alle partijen genegeerd in Duitsland: 'Moeilijk vol te houden bij een zeker draagvlak'

In Duitsland werkten traditionele partijen tot nu toe niet samen met het radicaal-rechtse AfD. Toch trokken de christendemocraten deze week ineens op met de partij bij een motie over migratieregels. Die keuze maakt, net voor de verkiezingen, veel los.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Hoe gevaarlijk is koppen in het voetbal nou echt? 'Algeheel verbod is symboolpolitiek'

Hoe gevaarlijk is koppen in het voetbal nou echt? 'Algeheel verbod is symboolpolitiek'
Bron: ANP

Voetballers maken zich zorgen: nog steeds wordt er volop gekopt, al wordt regelmatig koppen ook gelinkt aan hersenaandoeningen zoals alzheimer. Toch ziet de KNVB vooralsnog geen reden om het helemaal te verbieden.

Peter Houtman, voormalige spits en al vele jaren stadionspeaker van Feyenoord, heeft aangekondigd dat hij binnenkort stopt met zijn werkzaamheden. Bij hem is de ziekte van Alzheimer vastgesteld. Veel voetballers maken zich nu zorgen of hen hetzelfde lot te wachten staat.

Koppen verbannen

"Als voetbalspelers koppen gebeurt er iets in hun hersenen waardoor er schade ontstaat. Dat laten onderzoeken zien", zegt voormalig profvoetballer Evgeniy Levchenko, tegenwoordig voorzitter van spelersvakbond VVCS.

Levchenko pleit ervoor om koppen daarom helemaal te verbannen uit het voetbal: "Een kopbal kan net zo hard zijn als de stoot van een bokser. Als je zo'n bal telkens tegen je hoofd krijgt, als je er continu aan wordt blootgesteld, dat is gewoon slecht voor je hersenen."

Bekijk ook

'Niet kind met badwater weggooien'

Verschillende onderzoeken, onder meer uit Schotland en Frankrijk, laten een verband zien tussen veelvuldig koppen en kopduels bij voetballers, en latere schade aan de hersenen. Dat geeft ook manager sportgeneeskunde Edwin Goedhart van de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (KNVB) toe.

"Maar we moeten ook niet het kind met het badwater weggooien", waarschuwt de bondsarts. "Hersenschade is in de eerste plaats een mogelijk risico in het professionele voetbal, en dan met name bij spitsen die veel lange ballen aannemen of vaak in luchtduels terechtkomen."

Amateurvoetbal veel minder heftig

"Ook wij maken ons zorgen, dat wil de KNVB zeker niet onder tafel vegen," vervolgt de bondsarts. "Maar je wil mensen ook niet onnodig bang maken. In het amateurvoetbal gaat het er veel minder heftig aan toe dan bij de professionals."

"In het betaalde voetbal is het risico veel groter, dat kun je niet zomaar vertalen naar de 1 miljoen amateurvoetballers. Het zijn bijna twee verschillende sporten."

Bekijk ook

Betere protocollen en anders trainen

Volgens Goedhart is er nu al minder blootstelling dan in de jaren 70. "En we hebben betere protocollen, bijvoorbeeld voor de eerste week na een hersenschudding." Daarnaast worden kinderen nu anders getraind in het voetbal, vertelt hij.

"De gouden motorische jaren zijn rond je 10de, dan leren kinderen heel veel. Als je ze in die periode aanleert hoe je veilig kunt koppen, is dat ontzettend belangrijk." De bondsarts vertelt: "Vroeger werd er tijdens trainingen wel eens zo'n 20 minuten achter elkaar koppen geoefend. Dat doen we al lang niet meer. En laten we niet vergeten: we wíllen ook dat kinderen sporten. Als er veel zorgen, zijn gaan ze nog minder bewegen."

Moet koppen bij het voetballen verboden worden?

'Het heet niet voor niets vóétbal'

Levchenko vindt toch dat er strengere maatregelen moeten komen: "Het heet niet voor niets vóétbal. Wat heeft het koppen voor toegevoegde waarde als het tegelijkertijd het risico op hersenschade verhoogt? Ik vind dat de regelgeving herzien moet worden, op FIFA-, UEFA- en KNVB-niveau."

Goedhart benadrukt dat er al aanpassingen zijn gedaan: "De jeugd voetbalt bijvoorbeeld op kleinere velden, zodat het aantal kopballen tot een minimum wordt beperkt, en met lichtere ballen."

Onderzoek met Amsterdam UMC

"We doen nu onderzoek, samen met het Amsterdam UMC. Er wordt bij amateurs die op hoog niveau spelen gekeken wat er precies gebeurt tijdens het koppen. Met de resultaten van dat onderzoek kunnen we eventuele risico's gericht gaan beperken."

De KNVB-arts denkt wel dat dit tot aanpassing van regels gaat leiden: "Maar dan gericht: wat is de oorzaak, waar liggen nou echt de risico's? Dat zou bijvoorbeeld kunnen zijn: geen lange ballen meer van de keeper. De bal moet dan eerst een keer stuiteren, zodat die minder impact heeft. Of een regel die het duiken naar de bal beperkt."

Symboolpolitiek

Een breed verbod op koppen en kopduels gaat er niet komen, denkt de bondsarts. "Met een algeheel verbod ben je alleen maar bezig met symboolpolitiek."

Evgeniy Levchenko is het daar niet mee eens: "Mooi dat dit soort pleisters geplakt worden. Maar als je de schade echt vóór wilt zijn, dan moet je de regels veranderen. Onze hersenen zijn zo belangrijk, die moet je gewoon beschermen. Peter Houtman is weer een voorbeeld. Ik vind het echt verschrikkelijk, ik krijg er een brok van in mijn keel."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant