Kooi- en volièrevogels worden in Nederland volop gefokt en geëxposeerd. Met zo'n 25.000 leden is de Nederlandse Bond van Vogelvrienden de grootste ter wereld. Vogelkwekers uit alle windstreken komen tijdens het WK Volièrevogels in Zwolle bij elkaar.

De Mondial, oftewel het WK Volièrevogels, wordt gezien als het belangrijkste vogelfestijn ter wereld. Dit jaar is Zwolle aan de beurt om het evenement namens het Confédération Ornithologique Mondiale de Mondial te organiseren. Duizenden fokkers van kooi- en volièrevogels uit alle werelddelen komen jaarlijks bijeen om elkaar te ontmoeten, vogels te vergelijken en vogels tentoon te stellen. De gouden plakken, in achttien categorieën uitgedeeld, worden gezien als de belangrijkste prijzen van het fokseizoen.

Nederland vogelland

Het is geen toeval dat Nederland gastheer is voor het wereldkampioenschap Volièrevogels. De Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers (NBvV) is met 25.000 leden de grootste vogelbond ter wereld. Volgens Albert Zomer van de NBvV is de belangrijkste verklaring hiervoor de verenigingscultuur in Nederland. "In ons land is dit ontzettend goed georganiseerd. In vrijwel elke stadje of dorpje vind je een vogelvereniging."

Mondial volièrevogels
Bron: Jan Hooimeijer

Scoren met kleurintensiteit

Daarnaast kent Nederland veel goede vogelkwekers. "Met name in het kweken van exotische vogels zijn we heel sterk. Dat staan we in het buitenland ook bekend om", zegt Zomer. "Er zijn vogelliefhebbers die om de twee jaar hun complete volière ombouwen om een nieuwe biotoop te creëren." Zomer denkt ook dat de ondernemingsgeest en ietwat zuinige houding van de Nederlanders meespeelt. "Tropische vogeltjes op buitenlandse markten vinden we al snel duur. Wij Nederlanders doen het liever zelf."

Binnen de vogelhouderswereld bestaan er specifieke schoonheidseisen per vogelsoort. Bij het WK Volièrevogels in de IJsselhallen worden onder andere parkieten, papegaaien, vinkjes, tropen en exoten geëxposeerd. Om kans te maken op één van de wereldtitels moet een fokker ervoor zorgen dat hun vogeltje voldoet aan strenge eisen die per categorie verschillen. De grootte van vogels, het uiterlijk van het verenpak of de intensiteit van de kleur zijn voorbeelden van wat mogelijk goed scoort. Een goede kweker weet precies hoe er gekruist moet worden om daar aan te voldoen.

Kortademigheid en een bedroevende levensverwachting

Het doorfokken en muteren is niet zonder gezondheidsrisico's voor de vogels. Het bekendste voorbeeld van een doorgefokte parkiet is de Engelse grasparkiet. Volgens Jan Hooimeijer van Stichting Papegaai komen met name bij Engelse grasparkieten veel gezondsheidsproblemen voor: "Deze soort bestond niet voordat er werd gefokt met parkieten. Bij Engelse grasparkieten zien we een afwijkende haargroei waarbij de ogen niet zichtbaar zijn. Er is meestal veel overgewicht en de parkieten hebben vaak last van structurele kortademigheid. Deze vogeltjes hebben een bedroevende levensverwachting. Bij grasparkieten zijn er veel tumoren geconstateerd die gerelateerd zijn aan het kweekbeleid."

Strenge eisen

De NBvV herkent zich niet in de kritiek van Stichting Papegaai. "Misschien komt dat wel eens voor, maar er zijn per categorie strenge gezondheidseisen waar een vogel aan moet voldoen", vertelt Zomer. "Een vogel die niet goed ziet of die slecht vliegt komt niet in aanmerking voor expositie. Ook is deze niet interessant voor de handel. We leiden zelfs onze eigen surveillanten op om bij exposities en markten toezicht te houden, zonder dat dit ons wordt verplicht."

Vogelfestival3
Bron: ANP

Illegale vogelhandel

Er wonen niet alleen veel vogelkwekers in ons land, maar in Nederland wordt ook veel gehandeld in vogels. Eerder liet EenVandaag zien dat Nederland de spil is in de illegale vogelhandel. Duizenden vogels worden ongeregistreerd verkocht aan particulieren, soms voor vele duizenden euro's per stuk. Wedstrijdvogels, zoals op de Mondial, zijn verplicht voorzien van een ringetje om het pootje, maar met zo'n 400 vogelmarkten per jaar is het moeilijk om toezicht te houden op de handel buiten het wedstrijdcircuit om.

Roof uit de natuur

Toch is het onduidelijk of het fokken van wedstrijdvogels helemaal volgens de regels verloopt. Volgens Stichting Papegaai worden vinken, merels, eksters of puttertjes massaal in parken, bossen en achtertuinen gevangen. Deze vogels worden gebruikt voor de verkoop of voor het doorfokken. Jan Hooimeijer van Stichting Papegaai: "Misschien worden de wedstrijdvogels goed geregistreerd, maar we weten niet hoe deze tot stand zijn gekomen en wat er weer met het nageslacht gebeurt."

De Nederlandse Bond van Vogelvrienden erkent dat ze niet bij alle leden kunnen nagaan of het kwekers en handelen in vogels altijd volgens de regels verloopt. Albert Zomer van de NBvV: "Natuurlijk zullen er mensen bij zijn die zich niet aan de regels houden, maar over het algemeen verloopt het gewoon via de regels. Onze leden zijn vogelliefhebbers."

25.000 vogels in de IJsselhal

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.