radio LIVE
meer NPO start

Naar je vakantiebestemming in een vliegtuig op waterstof: dankzij 17 Nederlandse bedrijven (waaronder Fokker) moet dat in 2028 kunnen

Naar je vakantiebestemming in een vliegtuig op waterstof: dankzij 17 Nederlandse bedrijven (waaronder Fokker) moet dat in 2028 kunnen
Maarten Klomp van Saluqi, die de elektromotor levert voor het waterstofvliegtuig
Bron: EenVandaag

Toen vliegtuigfabrikant Fokker Aircraft in 1996 failliet ging, verdween een groot deel van de Nederlandse luchtvaartindustrie. Het eerste passagiersvliegtuig op waterstof moet Nederland opnieuw op de kaart zetten als vliegtuigbouwer.

"Er is een wedloop gaande. Veel landen experimenteren er al mee, maar de grote vraag is: wie gaat het als eerste als vervoersservice naar de mensen brengen?" zegt CEO Maarten Klomp van Saluqi, het bedrijf dat de elektromotor levert voor het eerste commerciële waterstofvliegtuig.

Bestaand vliegtuig

"Als het aan ons ligt, wordt dit een Nederlands verhaal", zegt Klomp. Hij doelt op het productieproces dat tot nu helemaal bij Nederlandse bedrijven ligt, waaronder Saluqi. Als alles loopt zoals gehoopt kan Nederland hoofdleverancier worden.

Het vliegtuig dat vanaf 2028 al passagiers zou moeten vervoeren is een bestaand vliegtuig, de zogeheten Dash 8. De straalmotor wordt eruit gehaald, het nieuwe systeem gaat erin. "Nu produceert het vliegtuig geluid en uitstoot, straks ziet het er aan de buitenkant nog hetzelfde uit, maar komen er geen broeikasgassen meer vrij en is het een stuk stiller", zegt Klomp trots.

Jongensdroom

Bezig zijn met techniek, ontdekken wat je ermee kunt, dat is een jongensdroom die uitkomt voor Klomp, die 6 jaar geleden met zijn bedrijf startte. "Maar ik had nooit gedacht dat ik op een gegeven moment met een elektrisch vliegtuig op waterstof bezig zou zijn."

Maar nu hij dat eenmaal doet, heeft hij er alle vertrouwen in dat het mogelijk is om in 2028 te vliegen zonder gevaarlijke uitstoot. In elk geval tot 750 kilometer. "De technologie is zover en de roep wordt steeds harder, vanwege het milieu, vanwege geluidsoverlast. Ik voel daardoor wel druk om dit voor elkaar te krijgen, maar die motiveert me ook."

Het waterstofvliegtuig
Bron: Unified International
Het waterstofvliegtuig

'Elektromotor gebruiken we al 150 jaar'

Geen uitstoot, geen vervuiling en geen herrie, is dat niet te mooi om waar te zijn? "Nee, het kan absoluut", zegt Klomp. Al voegt hij daar wel aan toe dat, als Nederland dit helemaal 'groen' wil doen, er flink opgeschaald moet worden met duurzaam opgewekte elektriciteit.

"Maar aan de techniek ligt het niet. De elektromotor bestaat al 150 jaar, wordt al langer gebruikt in fabrieken. Daar voegen we nu een aantal nieuwe technologieën aan toe dat heet het Hydrogen Aircraft Powertrain and Storage System (HAPSS)."

Binnen 2 jaar testen

De belangrijkste onderdelen van dat HAPSS zijn een accu, een elektromotor en een brandstofcel die waterstof omzet in brandstof en daarmee de motor voedt. "Een voordeel is dat een elektromotor veel compacter is dan een straalmotor. Daardoor is er veel ruimte voor de rest van het systeem."

Daar zit voor het bedrijf van Klomp nog wel een uitdaging: "Hoe kleiner wij de motor kunnen maken, hoe meer ruimte we creëren." Wanneer hij zelf voor het eerst in een waterstofvliegtuig zal zitten, durft Klomp nog niet met zekerheid te zeggen, "maar het zou binnen een jaar of 2 moeten lukken. Het testen dan hè."

Bekijk de tv-reportage.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Vuurwerkverbod grote klap voor handelaren, ook voor Hans: 'Weet niet wat ik nu ga doen'

Het was lang een discussiepunt in Den Haag, maar nu komt het er hoogstwaarschijnlijk toch: een vuurwerkverbod. Voor vuurwerkhandelaren is het een grote klap, zo ook voor Hans Schram uit Castricum. "Ik dacht dat ik veilig zat voor de komende jaren."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Kun je jongeren digitaal beschermen door al hun gegevens te wissen? 'Niet hoe het internet werkt'

Kun je jongeren digitaal beschermen door al hun gegevens te wissen? 'Niet hoe het internet werkt'
De populaire videoapp TikTok op een smartphone
Bron: ANP

NSC en ChristenUnie pleiten voor een zogenaamde rode knop om jongeren digitaal beter te beschermen. Waarmee met één druk op de knop, al jouw online gegevens in één keer worden verwijderd. De vraag is of dat gaat werken.

Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet. Dat is de boodschap die Don Ceder van de ChristenUnie en Jesse Six Dijkstra van NSC aan de Tweede Kamer duidelijk willen maken. "Voordat je achttien bent, zijn er verschillende online profielen van je gemaakt."

Cookies slaan alles op

"Onze persoonlijke gegevens worden opgeslagen door cookies', zegt Lotje Beek, beleidsadviseur bij Bits of Freedom. "Cookies zijn een soort bestandjes die op een website zitten, en vervolgens vanaf de website terug gaan naar je computer'', legt ze uit. "Hierdoor houden ze bij wat jij online doet, op welke dingen je klikt, en voor hoelang."

"Deze informatie wordt vervolgens opgeslagen door bedrijven zoals Meta en Google. Op basis hiervan schetsen ze jouw persoonlijk profiel", vervolgt Beek. "Ze weten hierdoor precies welke boodschap ze aan jou kunnen meegeven, bijvoorbeeld om iets te kopen op het internet. Hierdoor verlies je de autonomie."

Bekijk ook

Persoonlijke online profiel

"Middels een online profiel kunnen bedrijven jou opdelen in bepaalde categorieën", vertelt cyberexpert Dave Maasland. "Bijvoorbeeld op interessegebied, leeftijdscategorie en of je man of vrouw bent. Dat kan heel gedetailleerd gaan."

"Maar dat gebeurt niet alleen via cookies", maakt hij duidelijk. "Ook je mobiele apparaat slaat informatie op. Het belangrijkst is dat mensen beseffen dat als je digitale voetsporen achterlaat, je snel persoonlijke informatie vrijgeeft."

Kansongelijkheid voor jongeren

Volgens NSC en ChristenUnie kunnen digitale profielen negatieve gevolgen hebben en leiden tot kansenongelijkheid. Ook beleidsadviseur Beek kan zich hierin vinden. "Vacatures voor mannelijke beroepen worden voor 90 procent vaker aan mannen laten zien, blijkt uit onderzoek van het College van de Rechten voor de Mens. Vrouwen zien weer vaker vacatures voor kappersopleidingen, waardoor zij vacatures als monteurs bijvoorbeeld missen. Dit levert minder kansen op en verdeelt de samenleving."

Ook cybersecurity-expert Maasland ziet problemen. "Als eenmaal iets op het internet staat, zal deze informatie niet snel verdwijnen. Bijvoorbeeld fanatieke berichten over je voetbalclub, of een boze reactie naar een leraar, die kunnen later altijd weer opduiken. Tijdens een ruzie of een sollicitatie bijvoorbeeld," legt hij uit.

Bekijk ook

'Niet hoe het internet werkt'

Precies hier zit volgens Maasland ook de crux. "De informatie op het internet staat altijd ergens opgeslagen, zelfs met een mooie rode knop. Hoe graag we ook een makkelijke oplossing willen, dit is niet hoe het internet werkt."

Desondanks vinden beide experts het goed dat NSC en ChristenUnie dit onderwerp onder de aandacht brengen. "Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet, maar we moeten in deze fase vooral kijken naar de voorkant," vervolgt Maasland. "Kinderen moeten weten dat het belangrijk is om na te denken wát je plaatst op het internet. De oplossing zit in meer educatie en mediabewustzijn. Niet bij een magische knop."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant