De camping van Lowlands is weer geopend. Door de regen komen er waarschijnlijk minder bezoekers, maar alsnog reizen veel festivalfans naar Biddinghuizen. En veel mensen betekent veel toiletbezoeken. Deze onderzoeker is daar heel blij mee.
De urine van Lowlands-bezoekers is de komende dagen goud waard voor onderzoeker Chris Slootweg van de Universiteit van Amsterdam. "We willen laten zien dat je het heel goed kunt recyclen."
Fosfaat opvangen en scheiden
Samen met een team van onderzoekers vangt Slootweg in een speciale toiletruimte de urine van festivalgangers op. "We hebben de Lowlandsgangers hard nodig. Gelukkig zijn we het enige toilet dicht in de buurt van de Alpha-tent."
In een grote container komt alle urine samen. "In de nacht voegen we er dan magnesium aan toe. Op die manier kunnen we fosfaat uit de urine halen." Het fosfaat zakt naar de bodem en is dan makkelijk te scheiden. En dat fosfaat kunnen we erg goed gebruiken.
Radio-interview: Chris Slootweg (Universiteit van Amsterdam) vertelt over het onderzoek naar urine op Lowlands
Uit de mijn of uit je lichaam
Fosfaat is een belangrijke grondstof die schaars aan het worden is in Europa. "Alleen in Finland staat nog een fosfaatmijn, die langzaam leeg raakt. Maar we scheiden fosfaat dus ook met ons lichaam af, en dat kan je op een circulaire manier goed opvangen."
Opgevangen fosfaat kan vervolgens ingezet worden als kunstmest. "Maar als het in het milieu terecht zou komen, kan het leiden tot algengroei. We willen dat voorkomen door het eerder op te vangen en dus te recyclen." Dat is dan ook het voornaamste doel van het onderzoek. "We zoeken de oplossing van een milieuprobleem, ook worden we hierdoor minder afhankelijk van de import van fosfaat uit de mijn."
Maar om het fosfaat te kunnen gebruiken, moet het wel zuiver zijn, zegt Slootweg. "We vermoeden dat er op Lowlands medicijnresten of andere pillen aan te treffen zijn in de urine. Onze hoop van het onderzoek is dat die middelen niet in het teruggewonnen fosfaat terechtkomen." Is de fosfaat zuiver, dan kan het later gebruikt worden.
Het kiezen van Lowlands als onderzoekslocatie heeft nog een doel: "We hebben voor het festival gekozen, omdat we bezoekers ook bewust willen maken van circulaire mogelijkheden. Het is een bewustwordingscampagne." Festivalgangers met hoge nood hoeven zich over één ding geen zorgen te maken: "De toiletten zijn in elk geval lekker schoon. Daar zorgen we voor!"
De VS wil snel een deal met Poetin om de oorlog in Oekraïne te stoppen. Maar Europa is niet uitgenodigd aan de onderhandelingstafel. Waarom wil Donald Trump dit zo graag? En wat zijn de gevolgen van deze nieuwe koers? "Betekent het einde van de NAVO."
Woonminister Mona Keizer wil met nieuwe wet meer betaalbare woningen
Bron:
ANP
Nu het woningtekort is opgelopen tot ruim 400.000 woningen, wil het kabinet de bouw van betaalbare huizen afdwingen. Maar volgens de SP is dat bij lange na niet genoeg. De overheid moet de regie volledig terugpakken – desnoods door grond te onteigenen.
De ambitie van het kabinet is torenhoog: 100.000 woningen per jaar erbij. Om meer grip te krijgen op de woningbouw stuurde woonminister Mona Keijzer vandaag het wetsvoorstel Versterking regie volkshuisvesting naar de Tweede Kamer.
Versneld woningen bouwen
De aangepaste wet van de minister bepaalt onder meer hoeveel, waar en voor wie er gebouwd gaat worden. Maar het regelt ook kortere procedures en versneld bouwen buiten de bebouwde kom.
Nieuw is dat per regio twee derde van de nieuwbouw betaalbaar moet zijn, waarvan 30 procent sociale huur. Lukt het nu niet om genoeg betaalbare huizen op een locatie te bouwen, dan kun je dat compenseren op een andere plek. Gemeenten met weinig sociale of middenhuur kunnen gedwongen worden meer te bouwen.
Woningnood oplossen
"Het is belangrijk dat mensen met een gemiddeld inkomen in alle gemeenten kans hebben op een betaalbare woning", benadrukt Keijzer. "Iedereen kent wel iemand die al jaren aan het wachten is op een betaalbaar plekje." Volgens de minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening brengt deze wet de regie daarop terug.
"Het gaat bepalen welke betaalbare woningen je waar gaat bouwen en versnelt daarbij procedures, zodat we de woningnood op kunnen lossen met elkaar." Alles bij elkaar moet het volgens Keijzer gaan lukken om uiteindelijk 100.000 woningen per jaar erbij te bouwen. "Als je kijkt naar de cijfers van vorig jaar, dan zitten we al op 82.000 woningen. En als je kijkt wat er in de pijplijn zit, dan gaan we in 2027 honderdduizend woningen realiseren."
Projectontwikkelaar Maarten de Gruyter ziet positieve elementen in de wet. Als een project in een buurt met veel sociale huur financieel niet haalbaar is, biedt de nieuwe wet volgens hem meer flexibiliteit.
"Op dat moment kun je zeggen: 'Weet je, we gaan hier wat meer vrije sector en wat meer middenhuur realiseren'", zegt De Gruyter. Sociale huur kan dan op een andere plek in de regio komen.
Meer geld nodig
Maar nog altijd mist de projectontwikkelaar oplossingen voor de financiële haalbaarheid van projecten. Er is volgens De Gruyter meer geld nodig. "Je kunt wel een project sneller tot stand willen brengen, maar op het moment dat een project nog steeds niet haalbaar is, dan heeft dat natuurlijk niet zoveel zin."
De bouw van betaalbare woningen, sociaal en midden, is volgens De Gruyter vaak niet rendabel. Dat bleek eind vorig jaar ook uit cijfers van de gemeente Utrecht. Volgens de gemeente lopen ontwikkelaars bij betaalbare huurwoningen soms tot 46.000 euro verlies per woning.
Met de nieuwe woningwet wil het kabinet meer grip krijgen op het bouwen van betaalbare woningen, maar volgens SP-leider Jimmy Dijk kiest de overheid voor een 'woningmarkt' en niet voor 'volkshuisvesting'. "De markt heeft heel erg gefaald in het bouwen van betaalbare woningen voor mensen", zegt hij.
Volgens Dijk leidt de verplichting van 30 procent sociale huur per regio, in plaats van per gemeente en project, juist tot minder sociale huur. Vooral op de plekken waar het volgens de partij echt nodig is. "Het klinkt sociaal, maar het is een versoepeling. Het betekent voor gemeenten waar er meer dan 30 procent sociale huur is, dat ze minder sociale huur moeten gaan bouwen."
Miljoen woningen voor 800 euro
Daarom komt oppositiepartij SP vandaag met een radicaal ander woonplan. De partij denkt dat het haalbaar is 1 miljoen woningen te realiseren met een maximale huur van 800 euro, voor iedereen. SP-leider Dijk zegt dat dit kan door 'speculanten' aan te pakken. Dat zijn mensen die huizen opkopen om ze vervolgens met een zo groot mogelijke winst door te verkopen. Ook pleit hij om leegstand tegen te gaan en te investeren in renovatie en nieuwbouw.
"Grondprijzen bepalen nu 60 procent van de bouwkosten. Daar moeten we echt vanaf. We moeten speculanten aanpakken en keihard belasten", benadrukt Dijk, die in het uiterste geval grond zelfs wil onteigenen. "Een overheid die inderdaad gaat ingrijpen op de grondprijzen. Daar is niks communistisch aan. Er zijn onwijs veel landen in Europa die dat ook doen, en terecht."
Critici noemen het plan van de SP onrealistisch en vooral onbetaalbaar. Volgens ontwikkelaars zou het plan in de tientallen miljarden kunnen lopen. Maar Dijk wijst op het verleden. "Voor de jaren 90 was dit doodnormaal. Toen lukte het om 100.000 woningen per jaar te bouwen. 70 tot 80 procent van de mensen kon toen een betaalbare huurwoning vinden."
Dijk wil de plannen financieren met een woonfonds van 20 miljard euro. "Als je de staatsschuld met 1,7 procent laat oplopen, kun je dit doen. We hebben de laagste staatsschuld in 50 jaar." Om het woonfonds verder te vullen kijkt Dijk ook naar de hypotheekrenteaftrek. Door dit af te schaffen boven hypotheken van 450.000 euro, zou dit volgens hem 6 miljard euro moeten opleveren.
Minister ziet niets in SP-plan
Hoewel het plan volgens de SP-leider haalbaar is, ziet projectontwikkelaar De Gruyter dat anders. De projectontwikkelaar pleit voor minder regels en lagere kosten om betaalbare woningen te bouwen.
Ook woonminister Keijzer wijst de SP-plannen voor onteigening af. "Dat is wel vrij communistisch. Het eigendomsrecht is een van de pijlers van onze rechtsstaat." Onteigening duurt volgens haar jaren en helpt woningzoekenden niet.