Hij werd zo goed als doodverklaard, maar inmiddels is 'ie herontdekt: de cd. Lp's zijn niet voor iedereen betaalbaar en alleen muziek luisteren via streamingdiensten is niet meer genoeg.

Het zijn vooral jongeren die cd's kopen, vertelt Esther Lutgendorff van platenzaak Velvet Music Amsterdam. En dat heeft alles met de prijs te maken: "Een cd kost 15 tot 20 euro, voor een lp betaal je al gauw 40 euro, dat is meer dan het dubbele."

Tweedehands aanbod

Ook is het aanbod van tweedehands cd's enorm groot, vertelt Lutgendorff. "Daardoor kun je nu al voor 2 of 3 euro goede titels krijgen en voor vrij weinig geld een leuke collectie aanleggen."

"Veel mensen hebben de afgelopen jaren hun collectie weggedaan. Daar zullen sommigen misschien wel spijt van krijgen."

Houvast

Steeds meer muziekliefhebbers lijken - net als voordat streamingdiensten populair werden - weer behoefte te hebben aan een tastbare cd-collectie. "Ze missen het om een verzameling in huis te hebben, voor als ze bezoek hebben en voor henzelf", zegt Lutgendorff.

"Als je alleen maar Spotify gebruikt, heb je geen overzicht van wat je een paar jaar geleden veel luisterde. Maar als je het in de kast hebt staan, loop je er langs, kijk je ernaar en denk je: 'hey, maar déze plaat ga ik weer eens luisteren."

Magisch formaat

Cd-verzamelaar Kees Bos weet als geen ander hoe leuk een cd-verzameling is. "Sinds de uitvinding van de cd heb ik geen lp's meer gekocht. Niet omdat ik iets tegen de lp heb, maar ik vind de cd gewoon leuker. Het formaat vind ik magisch en ik vind het mooi dat bij veel cd's een boekje zit."

Een paar jaar geleden is hij gestopt met tellen, bij zijn 12.000ste cd. Wekelijks komen er nog nieuwe exemplaren bij. Zijn meest recente aankoop is De Diepte van S10. Het zijn er zoveel, dat ze niet meer in de kast passen. Daarom haalt Bos ze uit de doosjes en stopt hij ze in plastic hoesjes.

Op volle toeren

En Kees Bos is niet de enige liefhebber, merken ze ook bij Replifact, de enige overgebleven onafhankelijke cd-fabriek in Nederland. "Onze fabriek draait op volle toeren en we krijgen nu ook opdrachten uit het buitenland", vertelt eigenaar Wander van Munster. "Ik maak er 4 miljoen per jaar, en dan ben ik maar een kleintje."

Van Munster is verheugd, maar niet verrast over de comeback van de cd. "Ik heb nooit begrepen waarom de cd werd weggezet als een 'lachertje'. Het is technisch gezien zo'n briljant product." Zelf heeft Van Munster, die uit de machinebouw komt, ook een collectie van tienduizenden cd's. Maar wel met een andere reden dan die van Bos. "Ik verzamel niet vanwege de muziek, maar vanwege de techniek."

Techniek boven muziek

Bij een cd is alles meetbaar, vertelt Van Munster enthousiast. "Ze hebben een digitale contactloze aftasting, lp's zijn technisch beperkt. Het is toch techniek van 70 jaar geleden. Bij het produceren van een lp is het alsof je iets in een blackbox gooit: je weet niet wat er uitkomt."

Van Munster merkt ook dat steeds meer artiesten ervoor kiezen om hun muziek op een cd uit te brengen. "De wachttijden voor een lp zijn momenteel erg lang, zeker een jaar tot 2 jaar. Er is te weinig capaciteit. Zeker semi-profs hebben daar de tijd niet voor. Met een cd ben je in 14 dagen geholpen."

Beste van twee werelden

Hij ziet wel waarom mensen zich aangetrokken voelen tot de lp: "Het is de beleving. Lp's hebben vaak een dubbele hoes en de artiest kan er met zijn kop mooi op."

Daarom levert Van Munster steeds vaker cd's in een kartonnen uitvoering. "De plastic versie van vroeger is niet meer zo populair. Ik maak steeds meer cd's in een kartonnen uitvoering, met dubbele hoes, een kleine lp-hoes eigenlijk, maar dan met een cd erin. Dan heb je het beste van twee werelden."

De Amerikaanse minister van Volksgezondheid Robert F. Kennedy Jr. heeft tegen Fox News gezegd dat hij van plan is om niet in te grijpen bij de vogelgriep. Op die manier wil hij kijken of sommige kippen immuun zijn. Maar dit plan zorgt voor veel kritiek.

Toen begin dit jaar een stuk ijs van een drijvende gletsjer afbrak, ontdekten wetenschappers iets heel bijzonders. Zo kwamen ze nieuwe diersoorten tegen die diep onder het het ijs van Antarctica leven, zoals stukjes koraal, sponzen en een octopus.

"Een hele bijzondere vondst", reageert Furu Mienis. Zij is marien geoloog bij het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ). De plek waar nu onderzoek is gedaan, was tot nu toe altijd moeilijk te bereiken. Het is volgens haar daarom des te bijzonder dat een stukje diepzee nu beter bekeken kan worden.

Wat hebben wij hier dan aan?

In de eerste plaats komt dat vooral doordat onze zeeën en oceanen in het algemeen heel belangrijk zijn voor mensen, legt Mienis uit. "Ze vormen een enorm oppervlak op onze aarde. En vooral van de diepere delen van die zeeën weten we nog maar heel weinig, maar er leeft wel heel veel."

Al dat leven heeft ook een functie, gaat de marien geoloog verder. "Die sponsen en koralen die ontdekt zijn, vormen eigenlijk een driedimensionale structuur op de zeebodem, een soort riff. En daar kwam heel veel andere dieren op af. Dus het vormt eigenlijk een hele bijzondere leefomgeving."

Koolstofopslag en medicijnen

Een andere reden waarom deze ontdekking belangrijk is, is de functie die ze hebben voor allerlei andere processen. Zoals koolstofopslag, vertelt Mienis.

Maar ook voor ons als mensen kunnen we nog steeds heel veel leren van dit soort diersoorten, gaat de marien geoloog verder. "Voor bijvoorbeeld de ontwikkeling van medicijnen of om te kijken hoe ze hun skelet bouwen."

Voedingsstoffen in het zeewater

Doordat de diersoorten die onder het ijs leefden, geen directe toevoer van voedsel hadden, kunnen onderzoekers zoals Mienis nu beter begrijpen hoe dat systeem in stand wordt gehouden. En dat is bijzonder, benadrukt ze.

"Sowieso is het een plek in de diepe oceaan waar we eigenlijk nog heel weinig van weten. Het is ook de vraag, waar leven ze dan van? Waar komt hun eten vandaan? Waarschijnlijk zijn dat heel veel opgeloste stoffen die in het zeewater zitten, waar deze diersoorten van kunnen leven. En daarmee aan hun energievoorziening voldoen", vertelt Mienis.

Klimaatverandering?

Of de afbrekende gletsjer ook daadwerkelijk gelijk gelinkt kan worden aan klimaatverandering, is volgens Mienis lastig te zeggen. Toch ziet ze wel dat er veel verandert in de poolgebieden.

"Er breken meer grote stukken ijs af. En sowieso hebben we veel minder ijs op het poolgebied. Dus komen er ook steeds meer van dit soort gebieden open en bloot te liggen." Juist doordat dit systeem nu open ligt, kan dit ook weer gevolgen hebben op de processen die daar plaatsvinden. Mienis wil daar ook snel onderzoek naar doen.

Kwetsbare gebieden beschermen

Bovendien is het van belang om deze gebieden ook goed te beschermen, ziet de marien geoloog. De ontdekte diersoorten leven namelijk in hele bijzondere omstandigheden: "Het is er koud, het is er donker. Je hebt te maken met heel hoge druk omdat je diep onder het wateroppervlak zit."

Dat in combinatie met weinig voedsel, zorgt ervoor dat de diersoorten die er leven langzaam groeien. Maar de dieren kunnen daardoor ook erg oud worden. "Daarom is het extra van belang om ook die gebieden te beschermen. Als het verandert, dan komt het niet zomaar weer terug. Dat kan dan echt honderden tot wel duizenden jaren duren."

Moeten we ons zorgen maken?

Mienis maakt zich ook erg zorgen over de staat van de oceanen. "Er is op dit moment ontzettend veel aan het veranderen. Vooral door ons als mens."

De systemen bij de poolgebieden en in de rest van de oceaan zijn zo specialistisch, dat het de vraag is of alles zich ook heel snel kan aanpassen aan al die veranderingen die nu plaatsvinden.

'Leven onder ijs verborgen houden'

"In dat opzicht maak ik me wel een beetje zorgen over wat er nu aan het gebeuren is", zegt Mienis.

"Ik denk dat er echt op nog veel meer plekken onder het ijs heel veel leven voorkomt. En ergens hoop ik dat dat ook nog voor heel lang verborgen blijft. Zodat deze ecosystemen nog helemaal beschermd worden door dat ijs en blijft voortbestaan."