tv LIVE radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Muskusrat op je bord: een culinaire én praktische uitdaging

Muskusrat op je bord: een culinaire én praktische uitdaging
Bron: Stock

Volgens kenners is de muskusrat heel smakelijk. Een van de beesten bemachtigen voor op je bord is alleen niet gemakkelijk.

De muskusrat is geen echte rat, maar is eigenlijk verwant aan de woelmuis. Een restauranthouder, die niet met naam en toenaam genoemd wil worden, noemt het vlees van de rat 'smakelijk, mals en heel geschikt als stoofvlees'.

Niet van het waterschap

De Nederlandse waterschappen vangen er tienduizenden per jaar, maar leveren deze niet als voedsel aan. "Onze ratten zijn niet voor consumptie geschikt. We leveren ze ook niet aan consumenten. We vernietigen de dieren", zegt Henk Post, van de Unie van Waterschappen.

Het bestrijden van de dieren is hard nodig: ze zijn een groot gevaar voor onze dijken. Inmiddels gebruiken jagers de meest moderne technieken om het ongedierte te vangen en uit te roeien.

Lees ook

Voor iedere staart 15 gulden

Tot 1984 waren er premievangers in ons land actief. Voor iedere staart kreeg je al snel 15 gulden van de waterschappen, als beloning voor het helpen met de bestrijding. "Het probleem was alleen dat de premievangers opzettelijk niet alle ratten vingen", zegt Post. "Ze hielden de soort in stand, zodat ze ieder jaar weer geld konden verdienen. Ze hadden geen belang bij het uitroeien van de soort. Dat is nou precies wat wij wel nastreven."

Bovendien was er een risico dat mensen de ratten zouden gaan fokken om die staarten aan te kunnen leveren. De vrees was dat dat zou leiden tot ontsnappingen, waardoor er een plaag zou kunnen ontstaan. De rattenpremie werd daarom uiteindelijk afgeschaft.

info

De muskusrat, oorspronkelijk uit Noord-Amerika, knaagt dijken kapot en holt deze uit met gangenstelsels. Hierdoor dreigt instortingsgevaar. De soort vermenigvuldigt zich in een razend tempo: een paartje krijgt jaarlijks zo'n 25 nakomelingen. De soort moet daarom constant worden bestreden. Henk Post van de Unie van Waterschappen is belast met de bestrijding van de ratten. "We hebben 400 rattenvangers in dienst en gezamenlijk vingen zij in 2018 50 duizend exemplaren. Het is echt een ambacht om die beesten te vangen."

Geen Afrikaans rattenvlees

Muskusratten behoren tot de groep van knaagdieren. Daarom mag rattenvlees, en bewerkt rattenvlees, op de Nederlandse markt aangeboden worden. "Maar alleen als het afkomstig is van de Europese markt. Afrikaans rattenvlees is niet toegestaan", vertelt Toon van Wijk van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). "Hiervoor geldt een aparte verordening, waarin eisen vermeld staan over vleesproducten uit derde wereldlanden."

Wel worden er, als het vlees uit Europa komt, allerlei eisen gesteld aan de veiligheid van het levensmiddel. Denk aan het vervoer, het slachten, uitsnijden, bewerken en de hygiëne van het vlees in alle stadia. "Er gelden dezelfde eisen als voor elke andere aanbieder van levensmiddelen", zegt Van Wijk. "Je kunt je voorstellen dat ratten die in het kader van bestrijding zijn gevangen niet aan deze eisen kunnen voldoen."

Menu met waterkonijn

Volgens Henk Post, van de Unie van Waterschappen, is het een fabel dat de muskusrat in Nederlandse restaurants op het menu zou staan. "Dat was vroeger zo, maar inmiddels is het verboden om deze te verhandelen en op het menu te zetten", vertelt hij. Wel zouden er in België nog sporadisch restaurants zijn die het dier onder de noemer 'waterkonijn' serveren.

Hoe kom je als nieuwsgierige Nederlandse fijnproever dan toch aan een muskusrat? Jagers met een vergunning mogen de muskusrat schieten en deze in privékring serveren. Mocht je geen jager in je vriendenkring hebben, dan kan je je hond er een laten vangen, zo is als tip te lezen op internet. Eenmaal in bezit van het dier, zijn er online een aantal recepten te vinden. Daarin staan tips voor het schoonmaken van het dier en de bereidingswijze van twee smakelijke gerechten:

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ophef om astronauten die 'te lang' zouden vastzitten in ISS, maar hoe erg is dat? 'Naar Mars duurt nog langer'

Ophef om astronauten die 'te lang' zouden vastzitten in ISS, maar hoe erg is dat? 'Naar Mars duurt nog langer'
Astronauten Barry Wilmore en Sunita Williams in ruimtestation ISS
Bron: NASA

SpaceX-eigenaar Elon Musk beweert dat de twee astronauten die vastzitten in het internationale ruimtestation al lang thuis hadden kunnen zijn. Maar is het eigenlijk wel zo erg dat ze langer in de ruimte bijven? "Prachtige kans voor wetenschap."

De Amerikaanse astronauten Sunita Williams (59) en Barry Wilmore (62) zitten al een tijdje 'vast' in de het internationaal ruimtestation (ISS). Maar het einde van hun missie lijkt na maanden van vertraging eindelijk in zich te komen. Toch is er nu 'ruzie' over hun langere verblijf in de ruimte.

Ruimteschip kapot

Williams en Wilmore gingen begin juni de ruimte in tijdens de eerste bemande testvlucht met het Starliner-ruimteschip van Boeing. Ze zouden een week in het ISS blijven, maar hun vaartuig had technische problemen. De NASA vond het niet veilig om ze terug te sturen en de Starliner vertrok leeg naar de aarde.

De Amerikaanse astronauten moeten daarom met een ander ruimteschip worden opgehaald. De volgende mogelijkheid daarvoor, deze keer met een capsule van ruimtevaartbedrijf SpaceX, staat gepland voor eind maart. Dat betekent dat de missie van Williams en Wilmore zeker driekwart jaar zal duren, in plaats van de 8 dagen die oorspronkelijk gepland waren.

Bekijk ook

Aanbod geweigerd?

SpaceX-eigenaar Musk zei eerder deze week in een tv-interview met Fox News dat de astronauten al veel eerder opgehaald hadden kunnen worden. Volgens heeft stelde zijn bedrijf voorgesteld om een extra capsule te sturen naar het internationale ruimtestation. Toenmalig president Joe Biden zou niet ingegaan zijn op dat aanbod, beweerde Musk.

De ondernemer sprak van 'politieke redenen' waarom Biden niet zou zijn ingegaan op het aanbod van SpaceX. Bewijs dat zo'n aanbod daadwerkelijk is gedaan en vervolgens is afgewezen, leverde hij overigens niet. Maar hoe erg is het eigenlijk dat Williams en Wilmore nu langer dan gepland in de ruimte moeten blijven?

'Kunnen ermee omgaan'

De astronauten wisten waar ze aan begonnen, vertelt ruimtevaartexpert Nancy Vermeulen. "Ze moesten een testvlucht uitvoeren voor de Boeing Starliner", legt ze uit. "Om alle systemen te testen en te kijken of de procedures vlot verliepen." De heenreis ging goed, maar eenmaal in het ISS aangekomen bleken er dus technische mankementen aan het ruimteschip.

Dat ze hierdoor niet naar de aarde konden terugkeren, daar waren Williams en Wilmore ook op voorbereid, benadrukt Vermeulen. "Hun missie duurt nu inderdaad erg lang, maar professionele astronauten zijn getraind op het onverwachte, dus ook op veranderingen in de missie. Ze kunnen dus omgaan met een langdurig verblijf in de ruimte."

Bekijk ook

Bewuste keuze van NASA

Het is volgens haar uiteindelijk een 'bewuste keuze' van de NASA geweest om de twee astronauten nog maanden extra in de ruimte te houden. Zij nemen nu namelijk de plek in van astronauten die eigenlijk na hen in het ISS zouden verblijven. "De NASA heeft in september in plaats van vier maar twee nieuwe astronauten met een SpaceX-capsule opgestuurd."

Op de manier hoopt de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie 'de algemene planning van het internationale ruimtestation niet te veel in het gedrang te brengen', legt Vermeulen uit. Als de missie van de in september aangekomen astronauten afloopt - en volgens planning zal dat dus eind maart zijn - gaan Williams en Wilmore met hen mee terug naar de aarde.

'Zeker niet gezond'

Ondanks dat de astronauten voorbereid zijn op onverwachte veranderingen, heeft een lange ruimtereis wel gevolgen voor hun gezondheid, vertelt Vermeulen. "Want langdurig in de ruimte blijven is zeker niet gezond", benadrukt ze. "Er gebeurt van alles met je lichaam: je botten verslappen, je spieren slinken en je wordt blootgesteld aan grote hoeveelheden straling."

Maanden in de ruimte zweven zonder zwaartekracht heeft dus echt ingrijpende fysieke gevolgen voor astronauten, gaat de expert verder. "En om die zoveel mogelijk tegen te gaan moeten astronauten elke dag 2 uur sporten aan boord van het ISS."

Bekijk ook

Missie naar Mars

Hoewel hun langere verblijf in het internationale ruimtestation voor Williams en Wilmore zelf dus niet per se heel gezond is, is deze situatie voor de wetenschap wel 'goed'. "Dit geeft onderzoekers natuurlijk een prachtige kans om te kijken wat er met hun lichamen gebeurt", zegt Vermeulen daarover.

De uitkomsten kunnen namelijk gebruikt worden voor latere ruimtemissies, legt de expert tot slot uit. "We willen opnieuw naar de maan en op de lange termijn ook naar Mars. Een reis naar de maan duurt maar enkele dagen, maar men wil daar ook langdurig verblijven. En een reis naar Mars duurt heen en terug 3 jaar. Daarvoor is dit soort kennis erg nuttig."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Deze landen steunen Rusland in de oorlog tegen Oekraïne

Na 3 jaar oorlog in Oekraïne heeft Rusland te maken met westerse sancties, maar komt er nog wel steun uit andere landen. Waarom en van wie? In deze video zetten we de militaire en economische hulp die president Poetin krijgt op een rij.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant