radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Minderheidskabinet, zakenkabinet of extraparlementair kabinet? 7 vragen en antwoorden over de overgebleven opties in de formatie

Minderheidskabinet, zakenkabinet of extraparlementair kabinet? 7 vragen en antwoorden over de overgebleven opties in de formatie
Geert Wilders (PVV) en Pieter Omtzigt (NSC) na het laatste overleg met informateur Ronald Plasterk
Bron: ANP

De formatie krijgt een doorstart. Nieuwe informateur Kim Putters gaat onderzoeken welke vorm het nieuwe kabinet moet krijgen. We vroegen wat jullie wilden weten over de overgebleven opties in de formatie.

Jullie vragen worden beantwoord door politiek commentator Joost Vullings.

1. Is een volledig rechts meerderheidskabinet nog mogelijk?

In theorie zeker, zegt Vullings. "De opdracht van de nieuwe informateur Kim Putters is om een vorm te zoeken waarin de vier rechtse partijen (PVV, VVD, BBB en NSC) tot een samenwerking kunnen komen."

Het meest gebruikelijk is om die samenwerking vorm te geven in een meerderheidskabinet. "Dat is wat we gewend zijn: een of meer partijen stellen samen een regeerakkoord op, met zeer gedetailleerde afspraken. Die partijen leveren ook de ministers. En de grootste partij levert de premier."

"In de praktijk zien we nu alleen dat NSC en VVD eigenlijk niet met de PVV willen regeren in een meerderheidskabinet. Zij zien wel kansen op migratie, maar vinden andere standpunten van de PVV te extreem."

"Als die acceptabeler waren geweest, hadden we nu al een meerderheidskabinet met deze vier partijen gehad. Maar nu willen NSC en VVD zich niet aansluiten bij die standpunten. Zij willen kunnen zeggen: 'Ik werk wel met de PVV samen, maar hoor er niet echt bij.'"

Joost Vullings
Bron: EenVandaag
Politiek commentator Joost Vullings

2. Waarom gaat de informateur behalve aan de vier partijleiders ook nog aan leiders van andere partijen vragen welke kabinetsvorm zij willen?

Vullings: "Omdat Kim Putters van iedereen wil horen hoe ze verschillende kabinetsvormen definiëren en voor zich zien. Hij wil toch nog eens formeel aan iedereen vragen of ze voor zichzelf een rol zien weggelegd, in het kabinet en in de Tweede Kamer. Want uiteindelijk moet ieder kabinet kunnen rekenen op een productieve samenwerking."

"En het is natuurlijk ook een reactie op het probleem dat dit hele kabinetsgedoe veroorzaakt: de PVV is de grootste geworden, maar weinig andere partijen willen met Wilders regeren. De BBB is de enige partij die ertoe doet op dit moment en die wél met de PVV wil."

3. Waarom wordt nu al gesproken over opties als minderheidskabinet, zakenkabinet en extraparlementair kabinet?

Dat is niet gebruikelijk, zegt Vullings. "Normaal gesproken wordt pas nagedacht over deze opties als er werkelijk geen enkele formatie van een meerderheidskabinet meer mogelijk is."

"De discussie over allerlei varianten - minderheidskabinet, extraparlementair, zakenkabinet - komt voort uit ongemak. Bijna alle partijen zijn ongelukkig dat ze met Wilders in een kabinet moeten, en dat proberen ze te maskeren met gezwets over kabinetsvormen."

"Als ik luister naar de partijen, dan zijn ze vooral op zoek naar een vorm waarin de binding tussen coalitiepartijen onderling en tussen het kabinet wat losser zijn dan normaal. Omtzigt wil geen verstikkende regeerakkoorden die het ministers vrijwel onmogelijk maakt om nog eigen keuzes te maken, en waardoor iedereen elkaar alleen maar op de vingers aan het wijzen is. Dat is zijn schrikbeeld."

"Yeşilgöz is ook op zoek naar een wat lossere vorm, met meer vrijheid om beleid uit te voeren. Zij stuurt aan op een vorm waarin een aantal partijen een soort coalitieakkoord maakt, maar dan echt alleen op hoofdlijnen. En waarna partijen zelf mogen weten of ze ministers leveren."

Bekijk ook

4. Waarom kost het zoveel moeite om uit te leggen wat een extraparlementair kabinet is?

Het extraparlementair kabinet is inderdaad een ingewikkelde, zegt Vullings. Yeşilgöz noemt haar lossere vorm een extraparlementair kabinet, maar Vullings vindt het 'gewoon een meerderheidskabinet, maar dan met wat lossere afspraken'.

De term 'extraparlementair' erop plakken, maakt het makkelijk om te verantwoorden richting haar eigen partij dat ze met Wilders samenwerkt. Het schept voldoende gepaste afstand", verklaart hij.

Bij een extraparlementair kabinet in de meest pure vorm is de afstand tussen kabinet en de coalitie nog veel groter, en de steun minder vanzelfsprekend. Hij ziet dat daarom niet werken.

"Voor elk voorstel waar vooraf geen afspraken over zijn gemaakt, moet een meerderheid worden gezocht. Dan krijg je dat iemand een linkse meerderheid op klimaat denkt te vinden, terwijl een ander rechtse plannen wil maken op landbouw, en zitten ze elkaar in de weg. Zie dan maar eens tot samenhangend beleid te komen."

En wat altijd de essentie is van regering, vervolgt hij: "Je deelt samen het zoet, maar ook het zuur. Ook als er tegenvallers zijn, er een recessie komt, moet je het samen doen. Dus als je tot een soort los verband gaat komen, wie is dan bereid om het zuur te pakken?"

"In the end zitten we gewoon te kijken naar mensen die het moeilijk vinden om met Wilders samen te werken en zoeken naar een etiketje wat ze erop kunnen plakken."

info

EenVandaag Vraagt

In dit artikel zijn antwoorden verwerkt op vragen die zijn ingestuurd via EenVandaag Vraagt. Met EenVandaag Vraagt heb je invloed op wat we maken. Wil je meedoen? Download dan de Peiling-app van EenVandaag, ga dan naar 'Instellingen' en zet je notificaties voor EenVandaag Vraagt aan. Je vindt de vragen en antwoorden terug bij 'Doe mee'. De Peiling-app van EenVandaag is gratis te downloaden in de App Store of Play Store.

5. Er wordt voortdurend gezegd als het gaat om de formatie, er geen twee partijen kunnen gedogen. Waarom niet?

Het mág wel, twee partijen die gedogen, weet Vullings. "In de grondwet staat alleen dat er verkiezingen moeten zijn en dat er een regering moet zijn. Maar verder zijn er nauwelijks vereisten."

Toch is een kabinet dat door meer dan één partij gedoogd wordt op dit moment onwerkbaar: "Je krijgt dan slechts twee partijen in de vergaderzaal van de Ministerraad, PVV en BBB, die niet voldoende personeel hebben om het kabinet te vullen, en die bovendien vanaf de zijlijn continu bemoeienis krijgen van de twee gedogende partijen."

"Zolang beide partijen willen gedogen, en niet een van de twee toch zegt 'oké, ik ga er volledig in zitten', valt de optie van een minderheidskabinet met gedoogsteun dus af."

Bekijk ook

6. Kunnen er nieuwe verkiezingen komen?

"Nieuwe verkiezingen worden pas georganiseerd als alle andere opties uitgebreid over rechts en links verkend zijn. De aankomende vier weken zal nog eens op initiatief van de PVV geprobeerd worden een kabinet te vormen."

"Lukt dat niet, dan zullen er andere opties besproken worden, misschien op initiatief van een andere partij. Alleen wanneer dat ook nergens toe leidt, komen er nieuwe verkiezingen."

7. Hoe lang laat het parlement het initiatief nog bij Wilders?

"Pas als de vier partijen die nu om de tafel zitten, zeggen 'het lukt echt niet meer, wij hebben er totaal geen geloof meer in, de verhoudingen zijn volledig verzuurd. Dan pas komt het initiatief bij de tweede partij, GroenLinks-PvdA te liggen. Maar dat zal dus niet in de aankomende 4 weken zijn."

"Daarnaast moet Timmermans het natuurlijk zien zitten om die rol op zich te nemen. En ook de VVD speelt hierin een cruciale rol, want die heeft regeren met GroenLinks-PvdA uitgesloten, waardoor een middenkabinet niet mogelijk is."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Gevluchte Oekraïners moeten hun auto op Nederlands kenteken zetten: 'Nieuw hoofdstuk in ons leven'

Vandaag 3 jaar geleden vielen Russische troepen Oekraïne binnen. Oekraïeners die naar Nederland vluchtten, moeten hun auto voor 4 maart op Nederlands kenteken hebben gezet. Dat lijkt misschien 'gewoon' een praktische handeling, maar er zit meer achter.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom producten uit Chinese webwinkels vaker onveilig zijn dan spullen uit China die hier in de winkel liggen

Waarom producten uit Chinese webwinkels vaker onveilig zijn dan spullen uit China die hier in de winkel liggen
Pakketjes van Shein en Temu zouden duurder worden
Bron: AFP

Er komen steeds meer pakketjes uit China onze kant op. Vaak uit webshops als Temu en Shein. Maar deze producten kunnen onveilig zijn. Wat is het verschil tussen deze en de producten die je zelf in de winkel koopt? "Je importeert zelf."

Temu, AliExpress en Shein: in onze chat vertelden veel kopers positieve ervaringen te hebben met deze webwinkels. Ze vinden daar goedkoper dezelfde producten als in Nederlandse winkels, met dezelfde kwaliteit. Maar onder andere de Consumentenbond waarschuwt dat producten van deze webwinkels gevaarlijker zijn. Hoe zit dat?

Direct uit China kopen

Goed om te weten: de meeste producten die je koopt of bestelt uit China deugen inderdaad, vooral die in de winkel. "Als we het hebben over gevaarlijke producten, dan zijn die rechtstreeks uit China gekocht of via platforms als Temu of Shein", legt Joyce Donat van de Consumentenbond uit. "Dat zijn platforms waarbij je direct vanuit China als consument zelf importeert."

Het zijn juist deze producten die van slechtere kwaliteit kunnen zijn. En waarmee de Europese markt op dit moment overspoeld wordt. "Wil je dat tegengaan? Koop dan gewoon bij een Europese webwinkel."

Bekijk ook

info

Miljarden kleine pakketen van buiten de EU

Volgens de Europese Commissie kwamen er vorig jaar 4,6 miljard pakketten met een waarde van onder de 22 euro de Europese Unie binnen. Dat zijn er twee keer zoveel als het jaar daarvoor. De meeste van deze pakketten komen uit China. Vaak gaat het om producten van slechtere kwaliteit, die ook gevaarlijk kunnen zijn. Daarom wil de Commissie invoerrechten gaan heffen op deze bestellingen om ze duurder te maken. De hoop is dat daardoor op een gegeven moment minder van dit soort bestellingen worden gedaan.

Europese veiligheidsregels

Maar waarom kunnen deze producten gevaarlijk zijn? Donat legt uit dat alles wat in Europese winkels wordt verkocht aan de Europese veiligheidsregels moet voldoen. Ook Chinese fabrikanten moeten zich daaraan houden.

Zo mogen elektronische apparaten die de EU binnenkomen voor maar 0,01 procent bestaan uit cadmium, een metaal dat op de lange termijn voor nierproblemen kan zorgen. Daarbij moeten bijvoorbeeld alle smartphones toegankelijk zijn voor mensen met beperkingen.

'Etalage voor Chinese fabrikant'

Maar platforms als Temu en Shein zijn volgens Donat 'de etalage voor de Chinese fabrikant'. Die verkopen producten de direct vanuit die fabrikant worden geïmporteerd. "Ze voldoen heel vaak niet aan de veiligheidseisen."

Daardoor is er een grotere kans dat bijvoorbeeld een föhn van Temu het niet doet in onze stekkerdoos of dat er meer cadmium in een telefoon zit dan is toegestaan.

Is winkel verantwoordelijk?

Omdat je via platforms als Temu zelf importeert, ben je ook zelf verantwoordelijk en heb je geen makkelijk bereikbare plek om naartoe te gaan als er dingen fout gaan. De fabrikant zit natuurlijk aan de andere kant van de wereld.

Dat de kwaliteit minder is, kan ook gebeuren als een Europese winkel iets importeert vanuit China, want die veiligheidscontroles worden door de fabrikant zelf gedaan. Maar als de föhn het dan niet doet, is de winkel verantwoordelijk. De winkel moet ervoor zorgen dat alles in orde is, en je kan daar naartoe gaan als dat niet zo is.

Bekijk ook

Vliegtuig vol losse pakketjes

Naast dat producten worden gecontroleerd in het magazijn van de winkel, gebeurt dit ook bij controles van de douane voordat ze de EU binnenkomen. Bij Europese of Nederlandse winkels gebeurt dat vaak met zogenoemde bulk-orders. Dan worden veel dezelfde producten tegelijkertijd verstuurd via bijvoorbeeld dezelfde scheepscontainer of hetzelfde vrachtvliegtuig voor grotere winkels. "Dat is makkelijker voor de douane om te controleren", legt Donat uit. En dus veiliger.

"Je moet je voorstellen: de douane controleert óf een bulkpartij producten, die door een winkel worden geïmporteerd, óf ze moeten een heel vliegtuig vol met miljoenen individuele pakketjes controleren." Dat laatste is waar de douane mee zit bij bestellingen van Temu of Shein. Een container met 1.000 föhns is makkelijker te controleren op fouten dan twintig föhns omringd door honderden andere producten.

'Kijken met wie je te maken hebt'

Maar zelfs bij Nederlandse webwinkels en platforms moet je volgens Donat oppassen. "Je moet altijd kijken met wie je eigenlijk te maken hebt", vertelt ze. "Want vaak koop je het dan alsnog bij een derde partij. Je moet erop letten dat dat geen 'dropshipper' is."

"Via een 'dropshipper' komt het product ook direct uit China. Het beste is om bij een Europese of Nederlandse winkel te kopen." Dan heb je volgens haar veel meer zekerheid over wat je koopt. Dat het aan de regels voldoet en dat je ergens terecht kan bij vragen.

info

Wat is dropshipping?

Dropshippers zijn webwinkels zonder eigen voorraad: als je bij hen iets bestelt, wordt het rechtstreeks vanuit de leverancier naar je verzonden. Veel mensen hebben een negatieve associatie met dropshipping, maar dat is niet altijd terecht. Het is wel problematisch als er bijvoorbeeld direct uit China wordt geleverd en consumenten dit niet weten. Er zijn ook dropshippers die producten van Chinese platformen direct op hun website aanbieden voor een veelvoud van de oorspronkelijke prijs. bron: Thuiswinkel Waarborg

Bekijk ook

'Een hele klus'

Een populaire Nederlandse webwinkel is Bol. Een woordvoerder laat weten dat dropshippen daar verboden is. "Bol wil de kwaliteit van de artikelen op het platform zo goed mogelijk waarborgen", vertelt hij. "Dit betekent dat we erop toezien dat er alleen veilige artikelen op ons platform worden aangeboden en dat namaakartikelen niet zijn toegestaan."

Toch komt het voor dat er dropshippers actief zijn binnen hun webwinkel, ook al heeft de webwinkel een team die zich erop richt. "Je kunt je voorstellen dat dit met 47.000 verkooppartners en ruim 41 miljoen producten een hele klus is", zegt de woordvoerder. "We handhaven streng: als we een verkooppartner betrappen op dropshippen trekken we de helft van hun beleidspunten af. Dit betekent dat als zij nog een keer dezelfde fout begaan, wij genoodzaakt zijn hun verkoopaccount te sluiten."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant