Metworstenrace alleen voor echte Boxmeerse mannen?

Het is voor inwoners van Boxmeer nog belangrijker dan het carnaval zelf: metworstmaandag. Een traditie die ouder is dan het carnaval. Met een halve varkenskop als trofee en een meters lange worst als sjerp wordt de winnende ruiter van de paardenrace gekroond tot Koningmetworst. Een enkeling vindt dat ook deze traditie rijp is voor verandering.

Sinds 1740 mogen er alleen ongehuwde jongemannen meedoen en dat moet volgens de carnavalsvierende Geitenbokkers vooral zo blijven, bleek gisteren. De wedstrijd wordt al ruim 278 jaar gehouden. De paardenrace op ‘Metworstmaandag’- de aftrap van het carnaval- is van oudsher een vruchtbaarheidsritueel voor jonge mannen. Het hele dorp verandert in een renbaan met publiek; Ruiters in de traditionele blauw-witte kleuren, hoornblazers die rond de klok van vijf uur in de ochtend heel Boxmeer wakker blazen en een carnavaleske optocht naar de start.

In de voetsporen van vaders en overgrootvaders

Veel van de ruiters treden in de voetsporen van hun vaders en overgrootvaders. Dat geldt ook voor Roy van Eck, net als zijn vader doet ook hij ieder jaar weer en gaat voor de winst. Vader Frank van Eck heeft er ooit zijn huwelijk voor uit moeten stellen. Er zijn strikte voorwaarden. Om als ruiter deel te mogen nemen moet je een man uit Boxmeer zijn en ongehuwd.

Door de vergrijzing zijn er steeds minder jonge kandidaten die voldoen aan deze eisen.  De traditie houdt desondanks stand, maar is het anno 2018 geen mooi moment om te veranderen? Moet de metworst ook vrouwen, of kandidaten uit andere dorpen toe gaan laten? 

Antropoloog Peer Meurkens vindt de tijd rijp voor verandering. “Boxmeer kent erg goede vrouwelijke ruiters. Het is een doodzonde dat zij niet mee mogen doen. Dit is van oudsher een traditie, maar dat betekent niet dat we aan die conservatieve regels moeten vasthouden. Men is bang om een traditie te veranderen. Veel mensen staan er niet bij stil dat verandering juíst samen gaat met traditie. Een traditie bestaat omdat deze flexibel is en met de tijd mee kan gaan."  Ook de Boxmeerse Mariëlle Verdijk pleit voor verandering. “Ik ben dol op de metworst! Ik kom er nog elk jaar vanuit Rotterdam voor terug. Van origine moeten er een stuk of 27 ruiters mee doen. Dat aantal is al in geen jaren meer gehaald. Hierom denk ik dat vrouwen ook gewoon mee moeten rijden. Bovendien, de paardensport is niet een gescheiden sport! Waarom bij de metworst dan wel?” 

De meeste metworstmannen -de leden van vereniging de metworst- denken hier anders over. “De exclusiviteit maakt het juist zo’n mooie traditie. Het is pijnlijk als je net buiten de boot valt, maar dat hoort er nou eenmaal bij”., zegt Ferdinand Verkaart. Hij komt zelf uit een familielijn van metworstkoningen. Hij is uitgesloten van deelname. Bij de geboorte dachten zijn ouders dat ze een dochter zouden krijgen. Daarom is zijn moeder niet binnen de dorpsgrenzen bevallen. Daarmee vervalt deelname. “Jammer maar het is niet anders. Ik ben wél lid van de Metworst. Ik sta elk jaar bij het hek van de paddocks. Zo doe ik toch een beetje mee.”