"John Lennon heette me welkom in zijn hotelkamer. Ik stond in de deuropening en hij tikte met zijn hand op bed en zei dat ik moest gaan zitten", zegt Constance Vrijdaghs.

Als 16-jarige scholiere wist Constance toegang te krijgen tot het bed van haar idool John Lennon en zijn vrouw Yoko Ono. Die lagen daar om de wereldvrede te promoten. "Het blijft een historisch moment voor me die ik nooit meer vergeet."

De ultieme poging om Lennon te ontmoeten

Het was 26 maart 1969, een woensdag. Ik kwam aanlopen bij het Hilton-hotel. Twee meisjes en een jongen stonden naar boven te kijken, naar de twee ramen waarop papieren hingen met de tekst 'Bed Peace' en 'Hair Peace'.

Constance vroeg aan het duo of ze al boven waren geweest. "Nee, vertelden ze mij. Ik zei vervolgens dat ik het ging proberen." Samen met de jongen deed Constance een poging om Lennon in levende lijve te ontmoeten.

Bron: ANP

Een slimme list

Er moest natuurlijk een list verzonnen worden. "Tegen de portier zeiden we dat we koffie gingen drinken in de bar", vertelt Constance. Maar toen ze hem voorbij waren, renden ze naar de lift en drukten op verdieping negen. "De deuren gingen nét niet snel genoeg dicht en de portier kwam weer met de vraag waar we heen gingen."

Op dat moment trok Constance haar Beatles-fanclub-kaart. "Ik ben van de Nederlandse Beatles-fanclub en wil John en Yoko feliciteren met hun huwelijk", vertelt Constance. De portier reageerde dat dat niet zomaar kon en belde naar de hotelkamer. "We moesten 20 minuten wachten. Hans Boskamp van de platenmaatschappij haalde me uiteindelijk op." Ze herinnert zich het moment dat ze in de deuropening stond nog goed.

Zwart en blauw

"'Welkom, ga zitten'", zei Lennon. En daar zaten we dan. Op het bed. Ik gaf ze een hand en feliciteerde hen met hun huwelijk. Ik had het nieuwste nummer van het Beatles Monthly Book bij me en John zette er zijn handtekening op. Ze vertelden me dat ze naar Amsterdam waren gekomen omdat het een anarchistische stad was."

Na een tijdje werd Constance verzocht te vertrekken. Maar het zogenaamde interview met Lennon voor het fanblad had ze nog niet gedaan. "Is het goed als ik in de lobby nog wat vragen opschrijf en willen jullie de antwoorden dan aan mij opsturen?", vroeg Constance. Dat vonden ze goed. "De handgeschreven antwoorden werden keurig per post toegestuurd. De teksten van John in het zwart en die van Yoko blauw. Ik heb natuurlijk alles bewaard", zegt een trotse Constance.

Door alle problemen met stikstof zou je denken dat de luchtkwaliteit in Nederland er slecht voor staat. Maar de lucht in Nederland wordt steeds schoner. Dat concludeert het Planbureau voor de Leefomgeving. "Maar we kunnen nog niet achterover leunen."

"Er ligt een deken van luchtvervuiling over Europa, en die wordt veroorzaakt door verschillende chemische stoffen die worden uitgestoten", licht Marko Hekkert, directeur van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) toe. Het inademen van die stoffen is schadelijk voor onze gezondheid.

Europese afspraken

Stoffen als zwaveldioxide, stikstofoxide, ammoniak en fijnstof zijn een stuk minder aanwezig in de lucht dan jaren geleden, zo concludeert het PBL, dat de luchtkwaliteit samen met het RIVM onderzocht.

Dat komt doordat Europa eerder afspraken heeft gemaakt om die uitstoot te verminderen en de lucht weer schoner te krijgen. Auto's, schepen en stallen moesten minder vervuilend worden gemaakt. Afspraken met de industrie spelen een belangrijke rol. "Ze hebben nieuwe technieken ontwikkeld en geïmplementeerd, en dat heeft gewerkt. De auto's die we nu kopen zijn een stuk schoner dan 20 jaar geleden", zegt Hekkert.

Emissiedoelen in zicht

Onze lucht is nu dus een stuk schoner dan decennia geleden. En wordt ook nog schoner, zo is de verwachting. Bijvoorbeeld doordat we meer elektrisch gaan rijden. Het PBL denkt dat de kans groot is dat we de Europese emissiedoelen in 2030 gaan halen.

Waar vroeger bijvoorbeeld zwavel een groot probleem was, speelt die stof nu nauwelijks nog een rol, merkt Hekkert op. "Dat leidde tot zure regen, waardoor bossen doodgingen. Maar nu hebben we het niet eens meer genoemd in onze presentatie."

Schonere kachels

Fijnstof is nog wel een punt van aandacht. Daar is volgens het PBL wel een daling te zien, maar veel minder scherp dan bij andere stoffen. "Van fijnstof worden mensen echt ziek, maar we hebben er ook zelf veel invloed op", zegt Hekkert.

Het gebruik van houtkachels stoot bijvoorbeeld veel fijnstof uit. Wie iets aan zijn vervuiling wil doen kan een schonere kachel aanschaffen.

Levensverwachting 8 maanden korter

Voor onze gezondheid en kwaliteit van leven is de luchtkwaliteit van groot belang. De levensverwachting in Nederland wordt door de luchtvervuiling gemiddeld 8 maanden ingekort. Als deze verbetering zich doorzet, kan dit teruglopen tot 4 maanden.

"Dat klinkt misschien niet als een groot verschuil, maar het is een gemiddelde voor heel Nederland. Veel mensen overlijden hier gewoon jaren eerder door."

Landbouwsector blijft vervuilen

Maar ondanks een forse daling van de ammoniakuitstoot, liggen de landelijke doelen voor stikstofdepositie op de natuur nog ver buiten bereik. "De landbouw is de sector die nog relatief veel blijft uitstoten", zegt Hekkert.

Als het gaat om de gezondheid van de mens gaat het nu een stuk beter, maar de natuur heeft het nog zwaar. Daar zal dan ook nog hard aan gewerkt moeten worden om aan de normen te voldoen. "We kunnen nog niet achterover leunen."