Mensen die zich om medische redenen niet kunnen laten vaccineren willen vrijstelling van coronapas

Wat als je om medische redenen geen coronavaccin kunt nemen, bijvoorbeeld als je hartpatiënt bent of autisme hebt? "De QR-code beperkt het leven van mijn zoon."

De 15-jarige Stan Timmermans heeft autisme en een verstandelijke beperking. Hij volgt speciaal onderwijs en gaat dagelijks met de taxi naar school. Stan heeft eigenlijk altijd begeleiding nodig, vertellen zijn ouders Cees Jan en Monique.

Te veel prikkels

Voor Stan is het geen optie om zich te laten inenten tegen corona, zegt Monique. "De priklocaties zijn te druk, er zijn te veel prikkels die hij niet kan verwerken. Een naald in zijn huid kan ervoor zorgen dat hij in paniek raakt, met alle gevolgen van dien."

Daarnaast kan Stan nauwelijks aangeven waar hij last van heeft. "Hij kan dat niet onder woorden brengen en wij kunnen hem niet uitleggen wat er aan de hand is, waarom hij een inenting nodig heeft. Een mondkapje bracht al zoveel paniek."

Thuisvaccinatie

Na lang twijfelen zochten Cees Jan en Monique contact met de GGD en huisarts om een thuisvaccinatie aan te vragen. Ze hopen dat vaccineren in een vertrouwde omgeving misschien lukt. "Maar er is een lange wachttijd voor thuisvaccinaties en het is überhaupt nog maar de vraag of het thuis wel gaat lukken."

Is testen dan misschien een optie? "Nee, dat is echt een no go", zegt Cees Jan. "Een vreemde omgeving, een wattenstaaf in je neus, prikkels die hij niet kan verwerken en uiten. Dat kost hem bakken energie. En dat terwijl hij, als een begeleider hem zou meenemen, hij eerst een test moet laten doen voor het geval hij ergens naar de wc moet. Dat kan niet."

'Beleid niet uitvoerbaar'

Stans ouders vinden dat het verplichte vaccinatiebewijs zijn wereld beperkt. "En die is al zo klein", zegt Monique. "Men heeft de mond vol van participeren, maar met een verplichte QR-code wordt dat een lastige voor hem."

Stan woont vlakbij de Efteling en gaat graag zo vaak mogelijk naar Fabula, de opvolger van de Pandadroom. "Stan wordt heel gelukkig van deze attractie, hij heeft iets met dieren. Maar afgelopen zaterdag werd hij geweigerd. En zondag bij de McDonald's ook. Wij probeerden uit te leggen dat Stan geen code heeft vanwege het feit dat hij een meervoudige beperking heeft. Toen werd ons gevraagd weg te gaan."

'Fabula is afgezet'

Monique is bang dat de weerbaarheid en flexibiliteit van haar zoon op deze manier alleen maar afneemt. "Wij geloven dat de overheid haar best doet om goed coronabeleid te maken, maar er zijn doelgroepen binnen de maatschappij voor wie deze maatregelen echt niet uitvoerbaar zijn."

Steven van Gils van de Efteling vindt het jammer dat het zo gelopen is voor Stan. "De Efteling is te bezoeken zonder coronatoegangsbewijs. Bij de horecalocaties waar je binnen moet zitten, wordt wel om een coronabewijs gevraagd. De speeltuin die bij de Fabula hoort is niet te bezoeken. Die is afgezet omdat dit niet anders kan met de naastgelegen horeca", zegt hij.

Vrijstelling

Er zijn meer mensen zoals Stan die zich om medische reden niet kunnen laten vaccineren. Daar weet Jan van Overveld van de Stichting Hartpatiënten Nederland alles van. Veel leden kampen met dit probleem. "Sommigen krijgen allergische reacties en anderen hebben zo'n ernstige hartaandoening dat vaccinatie echt gewoon te risicovol is."

Uit een peiling die de stichting op haar website deed, blijkt dat van de 3.000 deelnemers twee derde vindt dat mensen die om medische redenen geen vaccinatie hebben, vrijstelling moeten krijgen van de coronapas. "Deze patiënten zullen met een vrijstelling niet direct een drukbezocht festival willen bezoeken, maar toegang tot een toilet of een kopje koffie bij de lunchroom op de hoek wordt er wel weer mee mogelijk."

'Onacceptabel'

Stichting Hartpatiënten wil dat het ministerie snel een oplossing verzint. "Zoals een verklaring van een arts waarin staat dat vaccinatie niet mogelijk is voor deze persoon", zegt Van Overveld. "Wij vinden het echt onacceptabel dat deze groep nu wordt buitengesloten en - weer - in isolement terechtkomt."

Rekening houden

Epidemioloog Dick Bijl ondersteunt de oproep van Stichting Hartpatiënten. "Er zijn inderdaad mensen die allergische reacties krijgen van het vaccin en zich daardoor niet kunnen laten inenten. Er is een duidelijke reden waarom ze niet gevaccineerd kunnen worden en daar dien je als maatschappij rekening mee te houden."

In een reactie laat demissionair minister Hugo de Jonge weten dat het juist voor mensen met een medische indicatie extra belangrijk is om zich te laten vaccineren. "Als ze dat niet willen, kunnen zij zich altijd gratis laten testen voor een toegangsbewijs. Er is een heel kleine groep mensen die zich om medische redenen niet kan laten vaccineren én niet kan laten testen. Voor hen werkt het kabinet nu aan een oplossing."