radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Meerderheid wil liever nieuwe verkiezingen dan doorgaan met formatie

Meerderheid wil liever nieuwe verkiezingen dan doorgaan met formatie
Bron: ANP

Zes op de tien (61 procent) mensen zien liever nieuwe verkiezingen dan dat de formatie van een minderheidskabinet wordt doorgezet. Ook een groot deel van de D66- en CDA-stemmers vindt dat het inmiddels tijd is om weer naar de stembus te gaan.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder 28.000 leden van het Opiniepanel.

Alleen VVD'ers steunen voortzetten formatie in meerderheid

De formatie is bijna een half jaar bezig, inmiddels wordt de mogelijkheid van een minderheidskabinet dat bestaat uit een combinatie van de VVD, D66 en het CDA onderzocht.

De meeste VVD-kiezers vinden dat een goede zaak; twee derde ziet het liefst dat de poging een minderheidskabinet te formeren, wordt doorgezet. Een kwart wil liever verkiezingen.

Ongeveer helft D66- en CDA-achterban wil nieuwe verkiezingen

De VVD-achterban staat daarin alleen. Er is geen andere partij waarvan de kiezers in meerderheid het liefst verder willen formeren. Bij bijna elke kiezersgroep willen de meeste stemmers liever nieuwe verkiezingen, PVV- en FVD-stemmers voorop.

Veel kiezers willen liever nieuwe verkiezingen.

Opvallend is vooral dat ook een groot aantal D66- en CDA-kiezers een gang naar de stembus verkiest boven het voortzetten van de formatie. Hun partijen zijn nog in de race voor kabinetsdeelname en beide partijen staan op verlies in de zetelpeiling. Desondanks wil 43 procent van de D66'ers en de helft (51 procent) van de CDA'ers liever nieuwe verkiezingen.

Bekijk ook

Nieuwe verhoudingen

Velen van hen hopen dat er dan nieuwe verhoudingen ontstaan, die de kans op een geslaagde formatie vergroten. Dat D66 en het CDA minder zetels zouden kunnen halen, 'is dan maar zo', volgens een CDA-kiezer. En een D66-stemmer zegt: "Dit voortzetten is nog schadelijker voor mijn partij."

Ook zijn er D66- en CDA-kiezers die nieuwe verkiezingen willen aangrijpen om op een andere partij te stemmen. "Ik heb D66 gestemd, maar ik vind dat Kaag het niet goed doet", zegt een deelnemer. Meerdere CDA-kiezers schrijven in het onderzoek dat ze bij nieuwe verkiezingen op een eventuele partij van Omtzigt zouden stemmen en denken dat het CDA onder Hoekstra bij de kleinere partijen gaat horen.

Laagste vertrouwen in Kaag en Hoekstra

De reacties van deze deelnemers staan niet op zichzelf. D66-leider Kaag en CDA-voorman Hoekstra scoren van alle politiek leiders de laagste vertrouwenscijfers onder de eigen achterban. Van de kiezers die bij de verkiezingen op D66 stemden, heeft nog 69 procent vertrouwen in Sigrid Kaag als leider van D66. Bij Hoekstra is dat 62 procent.

In mei was dat nog 91 en 70 procent; in februari, voor de verkiezingen, kon Hoekstra zelfs nog op steun van 95 procent van de CDA-achterban rekenen.

Hoeveel vertrouwen hebben kiezers in 'hun' partijleider?
info

Peilingtrends

Meer uitslagen over de politiek vind je vanaf nu op Peilingtrends. Daar staan de cijfers gebundeld in handige grafieken zodat je alles makkelijk kunt vinden en vergelijken.

Vertrouwen in Rutte blijft hoog

Het aftreden van Sigrid Kaag als minister van Buitenlandse Zaken zorgt voor een opleving in het vertrouwen dat D66'ers in haar hebben. Van de D66-kiezers die het onderzoek na haar aftreden invulden, heeft 77 procent vertrouwen in haar als partijleider. Een ruime meerderheid van hen (86 procent) vindt dat ze, hoewel ze nu is gestopt als minister, kan aanblijven als D66-leider.

Maar nog altijd is het verschil met Rutte aanzienlijk. Het vertrouwen dat VVD-kiezers in hem hebben, blijft met 93 procent torenhoog. Ze roemen zijn doorzettingsvermogen, noemen hem 'de enige constante factor' in de turbulente politiek en menen massaal dat er geen betere kandidaat is voor het ambt van premier en het VVD-leiderschap.

Bekijk ook

Laag vertrouwen kabinet, wel waardering aanpak corona

Hoewel Rutte goede cijfers blijft scoren onder zijn eigen kiezers, is het vertrouwen in het demissionaire kabinet onder alle kiezers stukken minder. Een kwart (24 procent) heeft er nu vertrouwen in dat het kabinet zijn werk goed doet. Dat cijfer is niet nieuw: ook in april was de steun voor het kabinet al zo laag. In juni volgde een kortstondige opleving in het vertrouwen vanwege de vaccinatiecampagne die op stoom was, maar nu die naar de achtergrond is verdwenen, zakt het vertrouwen weer.

Voor de manier waarop het kabinet de afgelopen 1,5 jaar de coronacrisis heeft aangepakt, krijgt het meer waardering. Bijna de helft (47 procent) vindt dat het kabinet over het algemeen goed met de crisis is omgegaan. Niet alleen kiezers van de huidige kabinetspartijen maar ook de meeste PvdA- (59 procent) en de helft van de GroenLinks-stemmers (49 procent) zijn daar positief over.

Zo denken kiezers over de manier waarop het kabinet de coronacrisis heeft aangepakt.
info

Over het onderzoek

Dit onderzoek is gehouden van 15 tot en met 20 september 2021. Aan het onderzoek deden 19834 leden van het Opiniepanel mee voor het aftreden van Kaag en 8200 na haar aftreden. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 70.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Moet btw op energie lager? Deze deskundigen denken dat oplossing tegen energiearmoede ergens anders ligt

Moet btw op energie lager? Deze deskundigen denken dat oplossing tegen energiearmoede ergens anders ligt
Energie-expert Gwen Jansen van Milieu Centraal en energiecoach Claar Wachter
Bron: EenVandaag

De Consumentenbond doet vandaag een oproep in de Tweede Kamer: verlaag de btw op elektriciteit om de energierekening financieel behapbaar te houden. Maar is dat de oplossing? "Tijdelijke pleister."

De energierekening: voor veel mensen is het een grote zorg. Daarom roept de Consumentenbond op om het btw-tarief voor energie van 21 procent naar 9 procent te verlagen.

Hoge rekening profiteert

Dat er iets moet gebeuren is duidelijk, ook volgens energie-expert bij Milieu Centraal Gwen Jansen. Maar het voorstel van de Consumentenbond is volgens haar maar 'een tijdelijke pleister'. Daarbij is het vooral voordelig voor mensen die al veel stroom gebruiken, en niet voor mensen die juist proberen de energierekening laag te houden omdat ze al moeite hebben met betalen.

"Dit voorstel is eigenlijk vooral goed voor de mensen met een hoge energierekening, want die profiteren het meest", vertelt ze. "Maar juist de mensen die het heel hard nodig hebben, maar een lagere energierekening hebben, profiteren minder. Dus wij zijn voorstander van meer structurele maatregelen."

Beter isoleren

Minder btw betalen klinkt als een goed idee, maar houdbaar is het niet volgens Jansen. "Want uiteindelijk gaat die btw weer omhoog, dus je kan beter kijken hoe deze mensen op de langere termijn geholpen kunnen worden."

Maar er zijn volgens de energie-expert wel andere maatregelen die genomen kunnen worden om de energierekening betaalbaar te houden. "Verreweg op Ă©Ă©n staat het beter isoleren en ventileren van de woningen. Energie die je niet verbruikt hoef je ook niet te betalen. 2 op de 3 woningen zijn nog slecht geĂŻsoleerd en 9 op de 10 slecht geventileerd. Dat zorgt voor veel hogere kosten dan nodig is."

Bekijk ook

Inzet energiecoaches

Maar volgens Jansen kunnen zogenaamde energiecoaches ook een groot verschil maken. Dat terwijl in bijvoorbeeld de gemeente Amsterdam de huis-aan-huisbezoeken met de energiecoaches worden stopgezet. "Uit onderzoek van TNO blijkt heel duidelijk dat energiecoaches, heel goed werk leveren en dat zij de maatschappelijke kosten ook op termijn heel erg laag kunnen houden. Ook voor de gezondheid van heel Nederland is dat goed."

Het is een laagdrempelige manier om mensen te helpen, zegt Jansen. "Je ziet dat heel veel energiehulp mensen nog niet bereikt. De deuren blijven dicht, vooral bij mensen die de energierekening niet kunnen betalen. Daar is schaamte en wantrouwen. Hoe kom je daar wel binnen? Door heel dicht bij deze mensen te staan." Volgens de experts is dat het geval met energiecoaches. "Die werken ook vaak met vrijwilligers uit de buurt, die wel binnenkomen bij deze mensen."

Radiatorfolie, douchetimers en tochtstrips

Claar Wachter is zo'n energiecoach bij organisatie !WOON die bewoners in Amsterdam bijstaat. Zij weet precies waar ze op moet letten als ze bij mensen over de vloer komt, en heeft een aantal trucjes die ze altijd aanbeveelt. Bijvoorbeeld een timer voor in de douche: "Na 5 minuten geeft die een geluid als een sirene." Of folie achter de verwarming: "Dat zorgt dat je niet de buitenmuur verwarmt, maar dat alles binnen blijft."

En zo kan ze nog even verder gaan: tochtstrips, de instellingen van de cv-ketel en zelfs de brievenbus komen aan bod bij haar huisbezoeken. Daar ziet ze ook wat de hoge rekening met mensen kan doen. "Ik kom ook wel bij mensen die hun verwarming niet aan durven te zetten vanwege de energierekening. Dat is ook niet goed voor de gezondheid."

Bekijk ook

'Het is altijd zinvol'

Het werk van Claar wordt gewaardeerd door de mensen die het nodig hebben. "Mensen zijn blij als ik uitleg hoe de verwarming werkt: dat je niet de radiatoren aan en uit moet doen, maar de thermostaat moet gebruiken. Of mijn uitleg over de radiatorfolie of over ventileren. Het is altijd zinvol, ook als het alleen is om mensen gerust te stellen dat ze het meeste goed doen."

Een lagere btw is volgens Claar helemaal niet zo'n slecht idee. "Er zit nu wel heel veel belasting op voor de consument, dus ik ben het wel eens met de redenatie." Verder is de energiecoach het met Milieu Centraal eens dat goede isolatie in woningen de meest duurzame oplossing is. "Dat scheelt enorm."

Investeren in energiehulp

Helemaal tegen het idee van de Consumentenbond is Jansen van Milieu Centraal overigens niet. "Elke poging om te zorgen dat die energierekening betaalbaar wordt, is hartstikke goed want het is heel erg nodig. Maar", gaat ze verder, "wij denken dat er een betere maatregel is."

"Wij zijn er groot voorstander van dat het energiehulp-werkveld eigenlijk versterkt wordt om hun werk nog beter te kunnen doen. Dat ze de tools krijgen, de content, de kennis om de mensen ook structureel te kunnen helpen", sluit ze af.

Moet btw op energie lager? Deze deskundigen denken dat oplossing tegen energiearmoede ergens anders ligt

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ontslagronde bij Tata Steel, maar kan Europa wel zonder eigen staalfabrieken? 'Nodig voor schepen en tanks'

Ontslagronde bij Tata Steel, maar kan Europa wel zonder eigen staalfabrieken? 'Nodig voor schepen en tanks'
Werknemers van Tata Steel aan het werk
Bron: ANP

Terwijl China en de Verenigde Staten met importheffingen naar elkaar gooien, is er slecht nieuws uit IJmuiden. Mede dankzij die importheffingen zit Tata Steel in zwaar weer. 1 op de 5 medewerkers gaat zijn baan verliezen. "Speelt al heel lang bij Tata."

Tata Steel heeft het, net als andere Europese staalbedrijven, al jarenlang moeilijk. De recente importheffingen van Amerikaanse president Donald Trump van 25 procent op Europees staal zijn maar een van de vele uitdagingen, ziet ook Ron Stoop, strategisch analist geo-economie aan het Haags Centrum voor Strategische Studies.

Concurrentie vanuit China

"Allereerst is er hele hoge concurrentie vanuit China op dit moment", legt hij uit. Dat komt volgens Stoop door het industriebeleid van China, daar wordt erg ingezet op de zogenaamde maakindustrie maar neemt de consumptie minder toe. Dus er wordt heel veel gemaakt in China terwijl de vraag niet enorm hoog is.

"Daardoor wordt er vanuit China heel veel staal geëxporteerd. Dat staal komt dus op andere markten terecht, waaronder de Europese." Dat goedkope Chinese staal drukt op de markt, legt Stoop uit, waardoor Europese staalbedrijven minder aantrekkelijk worden. "Er zijn toch veel bedrijven die gewoon staal kopen waar het het goedkoopst is."

Bekijk ook

Energieprijzen en investeringen

Maar ook binnen Europa zijn er grote ontwikkelingen, ziet de analist. "Ten eerste de hogere energieprijzen, als gevolg van onder andere de energiecrisis." Daardoor zijn Europese bedrijven die veel energie gebruiken, zoals de staalindustrie, veel duurder uit. "Die worden gewoon minder concurrerend."

De tweede ontwikkeling is volgens Stoop de energietransitie, staal moet op een groenere manier gemaakt worden. "Daarvoor zijn veel investeringen nodig. Daarbij is het ook zo dat groene productiemethoden op dit moment duurder zijn dan de traditionele methoden", legt hij uit. Bedrijven weten daarom volgens hem niet zeker of ze die grote investeringen gaan terugverdienen.

'Speelt al erg lang bij Tata Steel'

Medewerkers van Tata Steel zijn niet verrast dat er ontslagen vallen. "Dat is een verhaal dat eigenlijk al heel erg lang speelt bij Tata Steel", vertelt een logistiek medewerker. "We moeten natuurlijk naar groen staal toe en daar zijn gewoon impactvolle beslissingen voor nodig, dit is waarschijnlijk er weer Ă©Ă©n van."

Volgens een andere medewerker van het staalbedrijf moeten de Nederlandse regering en Europese beleidsvormers iets doen om het tij te keren voor Europese staalbedrijven. "China dumpt heel veel staal op de internationale markt. Ik denk ook dat de Europese staalindustrie gesubsidieerd moet worden om overeind te blijven."

Bekijk ook

'Is een algehele trend in Europa'

Voor Stoop is het ook geen verrassing dat Tata Steel met een ontslagronde komt. "Het is een trend, ook in Engeland zijn er staalbedrijven flink aan het snoeien in het aantal medewerkers", vertelt hij. "Je hebt ook andere Europese bedrijven die bepaalde groene staalinitiatieven nu aan het terugschroeven zijn."

Het verschilt volgens de analist enorm per bedrijf wat ze doen om geld te besparen. Zo kunnen bedrijven doorwerken maar geen nieuwe investeringen doen, mensen ontslaan, het bedrijf verplaatsen naar goedkopere plekken of sluiten.

Basisindustrie in Rotterdam

De vraag is hoe belangrijk het nog is dat we staalfabrieken hebben in Europa, want we kunnen het gewoon veel goedkoper halen uit China. Maar volgens Stoop is deze zogenaamde 'basisindustrie' nog steeds nodig. "Belangrijkste is dat die producten weer in andere industrieën verder gebruikt worden, zoals in de hightechindustrie."

Stoop legt uit dat die industrieën zich vaak vestigen waar ze die producten kunnen kopen, zoals in Rotterdam. "Er zijn ook allemaal hightech-bedrijfjes die om die basisindustrie heen zitten. Daar zie je het veel."

Bekijk ook

'Nodig voor schepen en tanks'

Een andere reden waarom Europa - vooral nu - volgens de analist staalfabrieken nodig heeft, is de herbewapening. "Want staal heb je nodig voor schepen en voor tanks. Zonder staal kun je eigenlijk bijna niet beginnen met het maken van defensieproducten."

"Stel je bent in oorlog met China, jij moet schepen maken en China zegt: 'Je krijgt geen staal meer van ons.' Dan heb je wel een probleem natuurlijk", legt hij uit.

Ontslagronde bij Tata Steel, maar kan Europa wel zonder eigen staalfabrieken? 'Nodig voor schepen en tanks'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant