Meerderheid Tweede Kamer wil zwarte lijst voor Chinezen die mensenrechten schenden

De Europese Unie moet een zwarte lijst opstellen voor Chinese bestuurders die betrokken zijn bij mensenrechtenschendingen in hun land. Dat wil een meerderheid van de Tweede Kamer. Deze Chinezen mogen dan de EU niet meer in en hun tegoeden worden bevroren.

Tweede Kamerleden Sjoerd Sjoerdsma (D66) en Martijn van Helvert (CDA) dienen het plan vandaag in de Tweede Kamer in. Een meerderheid van de Kamer steunt het plan. "We willen mensen die zich schuldig maken aan mensenrechtenschendingen aanpakken", zegt Van Helvert. Hij doelt op leden van de Communistische Partij. "Dus niet de hele bevolking of het hele land."

Tegoeden bevriezen

"Met een 'laser-achtige' focus willen we de personen die verantwoordelijk zijn voor het schenden van mensenrechten raken. Bijvoorbeeld door hun Europese tegoeden te bevriezen en ervoor te zorgen dat ze de Europese Unie niet meer binnenkomen", aldus Sjoerdsma.

Het gaat de Kamerleden met name om de Chinese officials die betrokken zijn bij de deportatie van de Oeigoeren, een Chinese Islamitische minderheid, naar heropvoedingskampen.

Er worden enorme gruwelijkheden begaan tegen de Oeigoeren. Je kunt er bijna niet van slapen, als je er te lang over nadenkt

China doof voor kritiek

De afgelopen jaren neemt de kritiek op de mensenrechtensituatie in China toe, maar de supermacht trekt zich daar weinig van aan, zo lijkt het. De onderdrukking van Oeigoeren gaat onverminderd voort. In Hongkong worden de touwtjes verder aangetrokken en critici van China worden veelvuldig gearresteerd.

Onlangs kwam ook aan het licht dat het land data verzamelt van 2,5 miljoen mensen die China niet welgezind zijn, voornamelijk mensen uit westerse landen. Kritische journalisten uit Australië moesten halsoverkop het land uit vluchten.

Voor Oekraïne geldt het al

Met de zwarte lijst moet de Europese Unie een duidelijk signaal aan China afgeven, zo is het idee. Een dergelijke lijst bestaat al voor Russen die betrokken waren bij oorlogsmisdaden in Oekraïne of op de Krim. Zij komen de EU nu al niet meer in en hun tegoeden hier zijn bevroren.

Met de zwarte lijst loopt de EU voor op een wet die er uiteindelijk voor moet zorgen dat mensenrechtenschenders van over de hele wereld Europa niet meer in komen. Deze zogenaamde 'Magnitsky Act' wordt op dit moment voorbereid door de Europese Commissie, met steun van het Nederlandse kabinet.

Voorstel te vroeg

Maar daar willen D66 en CDA niet op wachten. Sjoerd Sjoerdsma: "Laten we het voorbeeld van de Verenigde Staten volgen, en de mensen vervolgen die blaam treft voor deze verschrikkelijkheden." Van Helvert: "Waarom zou je wachten op een wet, waarvan je nu al weet dat die komt? We kunnen nu al beginnen met het vullen van die lijst."

Premier Mark Rutte reageerde vanochtend namens het kabinet op het voorstel. Hij vindt dat het te vroeg komt. Hij wil de wet van de Europese Commissie voor een permanent sanctieregime afwachten. Door nu al te praten over lijsten met personen komt daar volgens Rutte "een hypotheek op te liggen". Vandaar dat hij dit voorstel afkeurt en de motie hierover ontraadt.