Studenten op mbo-opleidingen moeten sinds kort minimaal een 5 halen voor de rekentoets om hun diploma te krijgen. Daarmee vallen studenten met dyscalculie buiten de boot: "Het is zo zonde van al die talenten."
Noëmie van Broekhoven is eerstejaars mbo-student Media en Vormgeving en wil graag illustrator worden. Ze heeft dyscalculie: basisrekenvaardigheden, zoals het ordenen van getallen of het begrijpen van breuken en percentages, zijn voor haar heel erg moeilijk.
'Een black-out door cijfers'
"Als ik cijfers zie, dan klap ik helemaal dicht", vertelt Noëmie. "Het is als een soort black-out. Mijn brein begrijpt gewoon niet wat het moet doen. Mensen snappen vaak niet wat dyscalculie betekent, maar het is echt meer dan 'wat moeite met rekenen'."
De oorzaak van dyscalculie is onduidelijk. Naar schatting heeft zo'n 3 tot 5 procent van de bevolking ermee te maken. Het is niet gerelateerd aan intelligentie: mensen met dyscalculie hebben vaak een normale of zelfs bovengemiddelde intelligentie op andere gebieden.
Bekijk ook
Onoverkoombare horde
Ook Noëmie doet het goed op haar studie, maar sinds afgelopen jaar heeft ze een groot probleem. Studenten moeten nu minimaal een 5 voor de rekentoets halen om een mbo-diploma te kunnen krijgen. En dat is voor haar een onoverkoombare horde.
Haar moeder, Sophie Hack-van Broekhoven, vertelt hoe zo'n toets Noëmie al eerder in de weg zat. "Toen ze op school bezig was met het eindexamen deed ze 3 keer de rekentoets. Het ging alle keren mis, ze haalde telkens maar een 2. Het is elke keer een dreun, dan moet ze weer bewijzen: ik ben niet dom." Gelukkig telde de rekentoets op de middelbare school niet mee en kon Noëmie alsnog haar diploma halen.
'Niveau taal, rekenen en burgerschap neemt af'
Maar het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft de mbo-rekentoets onlangs verplicht gemaakt, vanwege zorgen over het dalende kennisniveau bij scholieren en studenten. "Het niveau van de basisvaardigheden op het gebied van taal, rekenen en burgerschap neemt af", vertelt een woordvoerder van de MBO Raad, de brancheorganisatie van alle scholen in het middelbaar beroepsonderwijs.
"Het is echt belangrijk dat studenten goed leren rekenen. We willen het niveau hoog houden en daarvoor is toetsing essentieel. We hebben het over basisvaardigheden waardoor je kunt meedraaien in de maatschappij, daar wil je niet aan tornen."
Bekijk ook
Invoering 'slechte zaak'
Toch denken deskundigen dat het invoeren van de nieuwe eis voor onnodig veel uitvallers zonder diploma gaat leiden. "Dit is een slechte zaak", zegt orthopedagoog en docent aan de Universiteit Utrecht, Jojanneke van der Beek. "Op deze manier gaat veel talent verloren. Het zijn rekenzwakke kinderen, maar ze zijn in andere vakken vaak wel heel goed."
De orthopedagoog denkt dat de invoering van deze maatregel een puur politieke keuze is. "Men zegt: 'De rekenvaardigheid van studenten moet omhoog'. Maar met toetsen alleen red je dat helemaal niet. Het is vooral het onderwijs dat beter moet. Zodat je bijvoorbeeld kinderen met dyscalculie er sneller uit haalt en beter kunt begeleiden."
Begrip voor zorgen
De MBO Raad heeft begrip voor de ontstane onrust: "Er is aardig wat ophef over ontstaan", geeft de woordvoerder toe. "We begrijpen de zorgen van studenten met dyscalculie en we willen helpen om oplossingen te vinden."
Meer maatwerk zou een optie kunnen zijn, denkt de Raad: "Bijvoorbeeld rekenen in beroepscontext. Dat betekent dat iemand die dokters- of apothekersassistent wordt heel anders leert rekenen dan iemand in de bouw. Momenteel is het voor iedereen hetzelfde. We willen zeker meedenken over meer passende oplossingen."
Bekijk ook
Debat Tweede Kamer
Aanstaande dinsdag gaat Noëmie samen met haar ouders, medestudenten en vertegenwoordigers van verschillende belangenverenigingen een petitie aanbieden in de Tweede Kamer. Er staat dan een debat over het mbo-onderwijs gepland.
"We hopen dat er een regeling komt voor mbo-studenten met dyscalculie, die anders nooit een diploma kunnen halen", vertelt ze.
'Echt nijpend'
Moeder Sophie vult aan: "Er zijn altijd opleidingen waar je wel rekenen nodig hebt, en dat is prima. Maar waar het echt niet nodig is, zou het niet bindend moeten zijn voor het behalen van een diploma."
"We vinden dit echt nijpend. Je wilt voorkomen dat de maatschappij straks met allemaal ongeschoolde mensen zit, terwijl geschoolde vakkrachten juist zo hard nodig zijn."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.