Mart op Maandag: Waar was je toen…

Neen, de vraag “Waar was je toen het Nederlands vrouwenvoetbalteam Europees kampioen werd?” zal niet heel vaak gesteld worden, maar het leunt er wel dicht tegenaan. Op een of andere manier ging dat toernooi in eigen land leven en zoals zo vaak als het Oranje succes betreft, wordt het Oranje lol en Oranje (lichte) overdrijving in alles.

Zet ik me af tegen dit alles? Zeker niet, ik heb een heel attractieve finalewedstrijd gezien met kanjers van doelpunten en Nederland won terecht en die meiden deden het goed en leuk en dansten en kregen de superbe vraag voorgelegd “Hoe voel je je?” en dansten door.

Prima winnende ploeg, leuke vreugde... allemaal niets mis mee. Damesvoetbal (zo noem ik het nog maar steeds) zette zichzelf op de kaart en daar had het Oranje volk van achter de dijken waarschijnlijk heel erg behoefte aan.

In de week dat twee voetballende uithangborden bij de mannen (Ajax en PSV) uit hun Europese competities werden geknikkerd, slaagden de vrouwen (dames…) wel in hun streven te winnen. Dat was bijna te voorzien, maar toch, ze deden het.

Idioot hoge kijkcijfers

Ja, en ik keek. Dat wil zeggen, ik zag voor een groot gedeelte van de wedstrijd de televisiebeelden, want ik deed er wel andere dingen bij, zoals bijna altijd als bij ons de televisie aanstaat. En dat is zelden.

Nou had ik het grootste gedeelte van het EK in eigen huis niet meegemaakt vanwege verblijf in het buitenland en andere interesses, maar ik had wel begrepen dat idioot hoge kijkcijfers als bewijs van goed gedrag van de dames te melden waren. Miljoenen mensen wilden dit alles zien.

Ik ook. Ik wilde me laten overtuigen, dat vooral. Overtuigen dat dit een andere dan mannensport is die ook voetbal heet en dat werd bewezen. Zoals vrouwentennis anders is dan mannentennis, vrouwenbasketbal anders dan mannenbasketbal en je mag dat over het hele palet aan sporten die op de wereld bestaan trekken: vrouwen sporten zijn anders dan mannensporten.

Vergelijken heeft geen enkele zin en moet je ook niet doen.

Laat die meiden voetballen

Dat er, uiteraard, polemieken ontstonden en mensen stukjes gingen schrijven omtrent hun gevoelens bij het zien van beelden van vrouwenvoetbal was te verwachten. Dat het bij tijden persoonlijk werd in avondkletsprogramma’s op de televisie kon je ook bedenken.

Dat was niet Nederlands, zoals wel gesteld werd, dat kwam overal voor. Ik was tijdens het toernooi in drie andere Europese landen en ook daar werden dezelfde vragen gesteld, dezelfde vergelijkingen gemaakt en ook daar waren mensen het niet met elkaar eens.

Ik meen dat het de Deense bondscoach Nils Nielsen (met die opvallende, niet bij hem passende, bijna zielige oorringetjes) was die me op de late zaterdagavond via Studio Sport toesprak en iets zei van “Als je gaat kijken, kijk dan met een open blik. Als je niet van vrouwenvoetbal houdt, houd je mond en wees niet respectloos. Laat die meiden voetballen.”

Goede, wijze woorden en die stonden dan tegenover de wel gemeende, maar soms wat zuur en verwrongen klinkende meningen van de ridders van het Nederlands mannenvoetbal.

Als Arnold Mühren in de krant laat optekenen dat dit Nederlands elftal van een vijfde klasse mannen amateurploeg verliest, is dat wellicht zijn gelijk, maar het is tevens niet nodig zo’n opmerking te maken en je vraagt je af waarom die mannelijke voetbalhelden-met-enige-naam (ik meen dat ook Ronald Waterreus de volle laag kreeg na zijn waar- en wijsheid over vrouwenvoetbal te hebben gezegd) dit allemaal deden?

Wat hinderde hen? Wat zat ze dwars?

De aandacht? De wat naïeve en licht overdreven “coverage” van alles?

Alleen zomerlol?

Het is zomer, de komkommers liggen nog klaar voor het journaille, de Oranjeploeg vulde het gat tussen Tour en WK atletiek prima in en oké, het was geen mannensport, but so what?

Ik zag, vlak voor het toernooi begon, Eva Jinek in haar prima programma kirren van plezier met de gierende uithaal “Johan Derksen is ook om”.

Of dat belangrijk was.

Wat telt is dat in een voor het grote publiek vrij onbekende sport de nationale ploeg van Nederland verdraaid goede resultaten haalde tijdens een leuk thuistoernooi.

Wij, als sportliefhebbers, werden eigenlijk voor het eerst geconfronteerd met een nieuwe sport: vrouwenvoetbal.

Ja, er bestond al tijden vrouwenvoetbal, maar dat haalde, om welke reden ook, nooit de schijnwerpers en dat kwam slechts snippersgewijs tot ons, maar nu zagen we veel meer: hele wedstrijden, gesprekjes, filmpjes, meningen en ja, dus ook die soms ietwat zure en onnodige vergelijkingen tussen mannen en vrouwen sport.

Hoe is dat over een paar weken? Hoe gaan we dan met vrouwenvoetbal om? Gaan we hele wedstrijden van welke competitie dan ook uitzenden? Gaat de polemiek verder?

Of is het verder business as usual?

Soms eens een bericht, soms eens een korte samenvatting en verder stilte?

Hoe gaan de voetbaltelevisieprogramma’s verder om met vrouwenvoetbal?

Wat heeft dit toernooi losgemaakt?

Was het alleen maar zomerlol; vulde het mooi een leegte in de sportkalender, zoals sommigen stelden?

Dat laatste kan zeer goed zo zijn.

Vergelijk niet

Vanaf vandaag is voetbal weer voor de mannen. Nu kan daar weer overdreven worden, nu klagen we verder over de wankele staat van de Nederlandse voetbalwereld bij de mannen; uitgespeeld (nu al) in Europa, leeggekocht door rijkere clubs in buitenlanden, zwakjes uitgevoerd, niets aan… maar toch overvloedig en overdreven gebracht… zeggen anderen.

Voor eens en altijd: vergelijk niet. Vrouwenvoetbal bleek gedurende drie weken een leuke, zomerse bezigheid te zijn voor velen. Voor de vrouwen die het speelden en de mensen die het volgden.

Succes was Oranje gekleurd en de blijheid was nauwelijks in te dammen.

Terecht toch.

Of dien je, heel cerebraal en vooral nuchter alles terug te reduceren tot nul?

Nee toch.

Toen op de late zondagavond Anouk Vetter en Dafne Schippers brons haalden bij het WK atletiek was dat ook verdomde leuk om aan te zien. En vergelijken we Schippers met 100 meter-mannen? Neen, want met haar 10.91 haalt deze vedette niet eens de voorronde van een mannentoernooi. Maken we daar die vergelijking?

Natuurlijk niet, door de jaren heen zijn we daarin opgevoed, nietwaar?

Het is een proces…en zoiets heeft tijd nodig.

Dus?

Anouk Vetter, met overal tranen en een hyper nerveuze lach, was schattig, breekbaar en toch ook super sterk en had ook haar gevoelens op een rijtje staan toen ze, live voor de televisie, ineens opmerkte:” Ja, ik ben vreselijk hyper en blij… en dat gedoe van mij moeten jullie dan allemaal ook uitzenden…”

Die ene opmerking sloeg alle spijkers die er bestonden recht op de kop.

Die opmerking van de intens blije sportvrouw, winnares van de bronzen medaille, was wellicht wel de kern van alles.

Denk daar maar eens goed over na en geef ook die voetballende vrouwen een plaats in je bestaan. Velen keken ernaar, velen kwamen naar de stadions en er waren er ook die zich er niets van aantrokken en geen enkele weet hadden van dat EK-toernooi, net zoals er criticasters waren, zuurpruimen en blije burgers die de naam Miedema leerden uitspreken.

En ja, als je dan toch wilt relativeren: er keken dik vier miljoen mensen naar de finalewedstrijd op de tv en meer dan 5 miljoen naar de huldiging... Geweldige cijfers.

Zoals mijn wijze en altijd rustig redenerende vader me vroeger voorhield als ik hem vertelde hoeveel mensen er naar “ons” programma hadden gekeken: weet je hoeveel er dan niet keken?

In dit geval: ruim tien miljoen andere Nederlanders.

Het is gelijk het leven: voor elk wat wils.