Marokkaans-Nederlandse moeders kloppen na scheiding van hun Marokkaans-Nederlandse man regelmatig aan bij zowel de Nederlandse als bij de Marokkaanse rechter voor kinderalimentatie. "Het kan om duizenden euro's gaan", zegt advocaat Jamal El Hannouche.

Stellen met de dubbele nationaliteit kunnen voor zowel voor de Marokkaanse als de Nederlandse wet trouwen. Dat zorgt er voor dat vrouwen na een scheiding ook nog kunnen proberen kinderalimentatie aan te vragen in Marokko. Dat gebeurt met succes. Het feit dat de vrouw in Nederland woont en alimentatie ontvangt speelt dan geen rol.

Cherry picking

Advocaat Jamal El Hannouche is gespecialiseerd in echtscheidingsrecht en kent deze gang van zaken goed. Hij verdedigt Marokkaans-Nederlandse mannen en vrouwen bij een scheiding. "Dit is wat we cherry picking noemen", legt El Hannouche uit. "Iemand met een dubbele nationaliteit kijkt dan in welk land hij of zij de zaak het beste kan doen."

Volgens de Utrechtse advocaat gaat het zeker om honderden zaken per jaar. "Vrouwen zijn steeds meer bekend met deze mogelijkheid. Alleen al in mijn praktijk heb ik paar zaken per jaar. Dat is het topje van de ijsberg, want dat gaat het alleen nog maar om de mannen die na een dwangsom in Marokko bij mij uitkomen. Maar ik hoor ook veel collega-advocaten hier over en wijs vrouwelijke cliënten zelf ook op deze mogelijkheid. Ik denk dat het om honderden zaken per jaar gaat."

Wanbetaler in Marokko

Abdelaziz Alaoui Mrani (59) uit Den Haag is geboren in Marokko en woont sinds zijn tiende in Nederland. 17 jaar geleden is hij getrouwd met een vrouw voor de Marokkaanse én de Nederlandse wet. "Toen ik ging trouwen, deed ik dat omdat ik verliefd was". Het stel kreeg twee kinderen, maar na 7 jaar klapte het huwelijk. Zowel Mrani als zijn ex-vrouw zijn in Nederland blijven wonen na de scheiding.

Afgelopen lente was Mrani in Marokko. Het kwam hem ter oren dat zijn ex-vrouw ook in Marokko een scheidingsprocedure is gestart en dat de rechter kinderalimentatie toe heeft gezegd. "Als ik een dag langer was gebleven had ik mogelijk het land niet meer uit kunnen komen vanwege wanbetaling," zegt Mrani. Naar eigen zeggen betaalt Mrani sinds de scheiding netjes alimentatie volgens de Nederlandse regeling.

Schaamte

De ex-vrouw van Mrani erkent dat ze de procedure voor kinderalimentatie in Marokko is gestart. Ze spreekt tegen dat Mrani zijn financiële verplichtingen voor de Nederlandse wet heeft voldaan. Verder wil ze 'in het belang van haar kinderen' niet reageren op de zaak.

Voor de Marokkaanse wet wordt de man doorgaans als kostwinner gezien. Van hem wordt verwacht het gezin te onderhouden, ook na scheiding. Volgens Jamal El Hannouche speelt schaamte een belangrijke rol. "Deze vaders voelen zich beetgenomen, maar vaak komen deze zaken pas op mijn bureau omdat een broer, een zus of een vriend belt in plaats van de vader zelf. Het komt dan bijvoorbeeld pas aan het licht als een vader terug wil naar Marokko vanwege een stervende moeder."

Koning Mohammed VI

Sinds 2004 werd in Marokko het islamitisch familierecht, de Mudawana, gemoderniseerd onder impuls van de modernere Koning Mohammed. De wet heeft de positie van de Marokkaanse vrouw aanzienlijk verbeterd. De huwbare leeftijd ging van 15 naar 18, er kan worden gescheiden en kinderalimentatie werd in het leven geroepen.

Alleen de vrouw kan dit aanvragen; de man wordt verantwoordelijk gehouden voor het gezinsinkomen. Partneralimentatie, zoals in Nederland, bestaat niet in het Marokkaanse recht.

President Donald Trump kondigde het gisteravond aan: Amerika gaat een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie doorvoeren. Wereldwijd waarschuwen economen dat dit een slecht idee is, vooral voor de VS zelf. Toch zet Trump door.

Voor Nederlandse ondernemingen met veel export naar de Verenigde Staten breken spannende tijden aan. Door de extra belasting van 20 procent worden hun producten voor de Amerikaanse consument een stuk duurder. "Dit betekent heel veel onzekerheid."

"Dit valt wel rauw op ons dak", zegt Willem Hulsebosch. Samen met zijn vrouw en zoons runt hij al jaren een bloembollenbedrijf in Julianadorp.

Andere markten

"We doen al decennialang zaken met Amerika en hebben in de loop der jaren echt een goede band opgebouwd met onze klanten in de VS", gaat Hulsebosch verder. "Die willen we graag houden. Maar als het moet, dan gaan we ons op andere markten richten."

Want de familie beseft wel dat Amerikanen zullen afhaken als bloemen door de heffing te duur worden. "Tulpen zijn geen eerste levensbehoefte. Aan het eind van je rondje supermarkt staat er een bosje bloemen. Als dat ineens 20 procent duurder is, dan denk je wel twee keer na."

'We begrijpen zijn visie'

De familie Hulsebosch is flink verweven met de Verenigde Staten. "Onze moeder is Amerikaans, we hebben familie overzee en komen er vaak", vertelt zoon Roy.

"We houden van het land en zijn zelfs pro-Trumpers. Dat klinkt misschien tegenstrijdig, maar we begrijpen zijn visie wel. Hij maakt waar wat hij zegt. Dat vinden wij ergens ook wel bewonderenswaardig. Hij zet zijn volk op één, dat is duidelijk. Daar kunnen wij in Europa nog wat van leren. Alleen dit plan, dat maakt het voor ons wel lastig."

Niet volledig afhankelijk

Toch blijft Hulsebosch positief: "We zijn gelukkig niet volledig afhankelijk van Amerika. We exporteren ook naar Engeland, China, Rusland en Kazachstan. En we hebben een uniek product. Bollen kun je maar op één plek in de wereld telen, en dat is hier, in Nederland. Door het klimaat, de bodem, de omstandigheden. Dat kan niet zomaar ergens anders. Daar hebben ze ons gewoon voor nodig.

Er zijn dus genoeg opties. "Als de ene markt moeilijk doet, dan vinden wij onze weg wel via een andere. We hebben al vaker met onzekerheden te maken gehad. Als het even tegenzit, dan nemen we genoegen met wat minder marge en stellen we investeringen gewoon even uit."

'Kennis en ervaring zit in Nederland'

"Trump ziet ons het liefst naar Amerika vertrekken", legt directeur van TTA-ISO Martin Maasland uit. Het Nederlandse bedrijf maakt landbouwmachines en heeft een grote afzetmarkt in de Verenigde Staten.

TTA-ISO heeft zelfs een kantoor in de VS zitten. "Maar de kennis en ervaring op het gebied van high-techsystemen in de tuinbouw zit hier in Nederland. Die gekwalificeerde mensen kun je niet oppakken en in Amerika neerzetten."

Prijs verlagen

Bang voor Amerikaanse concurrenten is Maasland niet. "In ons geval zijn er weinig of eigenlijk geen partijen in de Verenigde Staten die hetzelfde kunnen bieden als wij. We zien onszelf daardoor niet genoodzaakt om de winstgevendheid op onze machines te verlagen."

Maar als de prijs vanwege de invoerheffingen te hoog wordt, dan bestaat er volgens Maasland wel een kans dat de markt afneemt of zelfs helemaal stilvalt. "Dan kunnen we overwegen of we bereid zijn iets van onze marges op te geven, maar we moeten ook de salarissen van onze medewerkers kunnen betalen."

Tegenactie

Over eventuele eigen tarieven die de EU als tegenactie kan invoeren, maakt Maasland zich geen zorgen. "De grootste impact zijn uiteindelijk toch de hoge tarieven van Amerika richting Europa, omdat wij in Europa produceren."

"En andersom importeren wij weinig vanuit Amerika", gaat hij verder. "Dus als Europa hoge handelstarieven gaat invoeren, verwachten wij niet dat dat veel impact op ons heeft."

Minder groei maar geen crisis

Hoofdeconomoom van de ING Marieke Blom begrijpt de zorgen van Nederlandse ondernemers die veel exporteren naar de Verenigde Staten. "Door Trumps nieuwe invoertarieven, gemiddeld 25 procent, en zelfs 54 procent voor China krijgt ook de Europese Unie een tarief van 20 procent opgelegd. Dat leidt naar verwachting tot een exportdaling van zo'n 15 procent richting de VS. Voor Nederland betekent dat een krimp van ongeveer 0,2 procent van het BBP."

Toch is dit volgens Blom geen nieuwe economische crisis in wording. "Dit is niet te vergelijken met corona of de energiecrisis. Het is vooral een rem op de groei."

Niet terugslaan met eigen tarief

Blom verwacht dat Europa met eigen tarieven zal reageren. "Maar hoe dat uitpakt is onduidelijk, omdat we niet zeker weten hoe Trump reageert. Een handelsoorlog moeten we zien te voorkomen."

"We kunnen beter gerichte steun bieden aan getroffen sectoren. Ook kan er veel winst worden geboekt door de interne markt beter te laten werken. En er liggen veel kansen in het versterken van handelsrelaties met landen als India en Zuid-Amerika. Als we dit moment grijpen, kan Europa uiteindelijk sterker en minder afhankelijk van de VS worden. Ook voor Nederland liggen hier echte kansen."