Gaat Mark Rutte na zijn premierschap het onderwijs in, zoals hij vorig jaar zei? Eerst zien dan geloven, zeggen betrokkenen, die het een mooie uitdaging voor hem vinden. "Voor 150 Kamerleden spreken lastig? Vrijdag het achtste uur is ook topsport."

Mark Rutte zorgde maandagochtend voor een verrassing toen hij aankondigde dat hij de politiek gaat verlaten. De VVD-leider geeft nu paar uur per week les, maar wil na zijn premierschap fulltime het onderwijs in. Dat zei hij eind vorig jaar in elk geval.

Moeilijke vragen

Het is niet bekend hoe hij daar nu over denkt, maar Rutte heeft er in ieder geval de kwaliteiten voor, zeggen oud-rector Kars Veling (75) en Nederlands bekendste geschiedenisdocent Joost van Oort, op YouTube bekend als JORTgeschiedenis.

"Hij is welbespraakt en met een moeilijke vraag breng je hem niet van zijn stuk. Hij benut zo'n vraag juist voor het verder brengen van het begrip over het onderwerp waarmee hij bezig is." Dat zegt Kars Veling, die goede herinneringen bewaart aan docent Mark Rutte op de Johan de Witt Scholengroep, waar hij tussen 2003 en 2011 rector was.

Gastdocent

Veling haalde Rutte 20 jaar geleden als gastdocent naar de Haagse scholengemeenschap. Daar staat de scheidend VVD-leider nog altijd een paar uur voor de klas als gastdocent maatschappijleer.

"Hij is een heel vaardige docent", zegt hij. "Als leerlingen het niet met hem eens waren, leidde dat nooit tot frictie. Hij ging dan juist het gesprek aan", blikt de oud-rector terug.

Bekijk ook

Niet bevoegd als docent

Veling weet nog hoe de demissionair premier hem benaderde. "Dat was in 2005. Rutte werkte parttime op een school in Amsterdam, maar hij vond dat vanuit Den Haag wat ver." De twee kenden elkaar uit de landelijke politiek en Rutte vroeg of Veling nog een plek op zijn school had voor hem.

"Het leek mij een mooi plan. We besloten dat hij maatschappijleer zou geven, maar er was een kleine complicatie: hij was niet bevoegd om alleen les te geven. Daarom hebben we hem toegevoegd aan een docent die de bevoegdheid wél had. En zo kwam hij elke vrijdagochtend op zijn fiets naar de school om les te geven", herinnert hij zich.

Beveiligers in de klas

Al werd het wel een stuk ingewikkelder om hem op de school te houden toen Rutte in 2010 premier werd. "Ineens gingen allerlei mensen zich ermee bemoeien. Zo wilden beveiligers in de klas meekijken, maar dat wilde Rutte beslist niet. De beveiligers moesten koffiedrinken in de docentenkamer terwijl hij lesgaf."

Ook kwam er een roosterwijziging: Rutte gaf niet meer op vrijdagen, maar donderdagen les. Op vrijdagochtend was namelijk het wekelijkse kabinetsberaad.

'Nu even niet meebewegen'

Veling ziet nog voor zich hoe een leerling ooit in het trappenhuis de VVD-leider aansprak. "Die zei dat hij het oneens was met wat hij die dag ervoor op televisie had gezegd. Dan ging Rutte met die leerling het gesprek aan."

"Dat tekent de man, hij was zo vrij en zo direct, vanaf het begin al. Hij geeft veel mensen de ruimte. Dat is hem in de politiek nog wel eens verweten. Dat mensen zeiden: 'Mark, nou even niet meebewegen.' Maar als docent deed hij dat uitstekend."

Bekijk ook

'Klas prikt door politieke trucs heen'

Joost van Oort helpt op YouTube al jaren middelbare scholieren met het vak geschiedenis. Ook hij denkt dat Rutte, die historicus is, veel kwaliteiten heeft om voor de klas te staan. "Het snelle schakelen, beslissingen nemen en bovendien retorisch vaardig zijn, dat kenmerkt hem. Bovendien heeft hij veel kennis en kan hij vanuit zijn ervaring veel mooie voorbeelden geven over het vak."

Maar Van Oort plaatst ook kanttekeningen. "Rutte is heel goed in politiek bedrijven als je kijkt naar de politieke trucs die hij uithaalde om zichzelf te redden. Een klas laat je daar niet mee wegkomen. Daar prikken leerlingen zo doorheen. Die willen niet dat er een spelletje met ze gespeeld wordt. Hij moet dus open kaart spelen en dat heb ik Rutte de laatste tijd niet zo vaak zien doen."

Bekendheid voor de klas

Of zijn bekendheid Rutte in de weg zit als hij ervoor kiest fulltime voor de klas te staan? Van Oort, zelf een redelijk bekende in de onderwijswereld, denkt van niet. "Het zal in eerste instantie gek zijn, niet alleen voor leerlingen, maar ook voor collega's en ouders. Maar als de deur van het klaslokaal dichtgaat, maakt het leerlingen weinig uit hoe bekend iemand is", zegt de docent geschiedenis op het Montessori College in Nijmegen.

"Uiteraard is het iets waar je het als leerling over hebt met vrienden. Het is natuurlijk cool als Rutte je docent is. Maar uiteindelijk beoordelen leerlingen je niet op wie je bent als persoon, maar op hoe goed je lesgeeft en of je ze ziet voor wie ze zijn."

Bekijk ook

'Kan het me niet voorstellen'

Joost van Oort en Kars Veling moeten nog maar zien of Rutte daadwerkelijk fulltime voor de klas gaat staan. "Ik zie hem zeker ook na het premierschap voor de klas staan. Maar fulltime? Ik denk niet dat hem dat bevredigt", zegt Veling, die Rutte 'zo nu en dan nog' ontmoet.

"Ik kan het me in ieder geval niet voorstellen", gaat hij verder. "Als Nederland, Europa en zelfs daarbuiten je werkterrein is geweest. En je hebt zo centraal gestaan in belangrijke maatschappelijke en politieke ontwikkelingen, dan vind ik een schoolklas een wat beperkte werkomgeving."

'Ga er maar aan staan op vrijdagmiddag'

Van Oort: "We hebben goede leraren nodig die een bak levenservaring meenemen. Ik zie het hem zeker doen, maar het is niet makkelijk. Ga er maar aanstaan op vrijdagmiddag het achtste uur. Dat is echt niet makkelijker te managen dan 150 kritische Kamerleden, hoor."

Oud-rector Veling gelooft dat als Rutte voor een carrière in het onderwijs kiest, hij er een 'groot succes van maakt'. "Hij is gewoon aardig en leerlingen vinden hem leuk. Als leerlingen dat al van je vinden, dan heb je al heel wat bereikt."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.