meer NPO start

Maarten en Karin kregen door politiewerk PTSS, maar UWV keurt ze niet af: 'Totaal niet naar mijn verhaal geluisterd'

Maarten en Karin kregen door politiewerk PTSS, maar UWV keurt ze niet af: 'Totaal niet naar mijn verhaal geluisterd'
Agenten bij een plaats delict, beeld ter illustratie
Bron: ANP

Honderden agenten die zich met PTSS bij het UWV melden, krijgen niet de juiste arbeidsongeschiktheidsuitkering en voelen zich niet begrepen. Ook Maarten en Karin liepen tegen onbegrip en onkunde aan bij de uitkeringsinstantie. Met grote gevolgen.

Jarenlang voerde Maarten* zijn politiewerk met veel plezier uit. "Ik wilde dit als kind al. De spanning, de sensatie. Maar ook het helpen van mensen, een meerwaarde zijn voor de maatschappij. Het is een prachtig vak." Dat geldt ook voor Karin*. "Ik wilde het stapje extra doen, het verschil maken."

'Je staat overal vooraan'

Maar een aantal jaar geleden werden de vele heftige incidenten die twee agenten meemaakten ze teveel. Maarten: "Als je 112-meldingen rijdt, sta je overal vooraan. Je maakt soms in een week meer mee dan sommige mensen in hun hele leven." Met name de geweldsincidenten laten hem niet los.

"Ik kreeg steeds meer klachten en een kort lontje. Ik werd superalert op straat en was bang voor confrontatie."

'Eentje die je raakt'

Dit had effect op zijn werk, vertelt Maarten. "Het is weleens gebeurd dat er een melding kwam die heftig klonk, en dat ik eerst een ommetje maakte. Zodat ik niet als eerste ter plekke was."

Een aantal specifieke incidenten kan ze moeilijk vergeten, vertelt Karin. "We maken allerlei zelfdodingen mee als agenten. Maar er kan er eentje zijn die je raakt. Die blijft dan in je hoofd zitten."

info

*Maarten en *Karin zijn verzonnen namen. Die keuze maken we in het dossier rondom de problemen bij het UWV niet vaak. Maar gezien de ernst van de PTSS-klachten, het wantrouwen en de stress die het voor Maarten en Karin oplevert om met EenVandaag te praten, hebben we voor dit verhaal een uitzondering gemaakt. Hun echte namen en functies binnen de politie zijn bij de redactie bekend.

'Niet meer nadenken of slapen'

Uiteindelijk lukte het zowel Maarten als Karin niet meer om te werken. "Ik durfde niet meer alleen naar een winkel, had moeite met drukke locaties", vertelt Maarten. "Het kostte me zoveel energie. En ik kreeg lichamelijke klachten, zoals duizeligheid en last van spierspanning."

Bij Karin kwam er een enorme hoeveelheid aan emotie bij. "Ik kon alleen nog maar huilen. Niet meer nadenken of slapen. En toen kwamen die eerdere incidenten weer boven, alsof het net gebeurd was."

Officiële diagnose PTSS

Beiden kregen ze officieel de diagnose posttraumatische stressstoornis (PTSS). Ondanks allerlei behandelingen waren de klachten na 2 jaar niet weg. Daarom moesten Maarten en Karin naar het UWV voor een keuring voor een WIA-uitkering.

"Ik moest bij het UWV allerlei papieren inleveren van de bedrijfsarts en over mijn behandelingen", vertelt Maarten. "Die heb ik die aangetekend naar het UWV verzonden. Maar toen ik daar kwam bleek dat de verzekeringsarts niets van mij had." Waar Maartens aangetekende post was gebleven, werd niet duidelijk.

'Zal intern wel rondzwerven'

Het leek alsof dit niet de eerste keer was, dat zoiets gebeurde. "De verzekeringsarts zei nonchalant: 'Het zal hier intern wel ergens rondzwerven, dat gebeurt wel vaker. Het is hier een zooitje met de administratie.'"

Tijdens het gesprek met de verzekeringsarts kreeg Maarten niet het idee dat er naar hem geluisterd werd. "De arts voerde een beetje lacherig het gesprek, keek steeds naar mijn buddy en niet naar mij. En hij was veel voor me aan het invullen." Karin herkent dat. "Ik had niet het gevoel dat ze goed naar mijn papieren hadden gekeken."

Bekijk ook

Werken in een fabriek

Uiteindelijk kreeg Karin het oordeel: deels afgekeurd, met mogelijkheden om in een fabriek te werken of in de tuinbouw. "Hier heb ik toch niet 30 jaar voor bij de politie gewerkt? Ik begreep het niet, maar had ook de kracht niet om er iets van te vinden."

Na jaren strijd is het voor Karin goed geweest. Op nog langere processen en nieuwe keuringen zit ze niet te wachten. "Keur mij maar af en ontsla me bij de politie. Ik wil niet meer. Ik wil gewoon klaar zijn."

'Ik kom nauwelijks de dag door'

Ook Maarten kreeg van een arbeidsdeskundige het oordeel dat hij nog gedeeltelijk kon werken, net als Karin in een fabriek. "Ik kom nauwelijks de dag door. Hoe moet ik dat doen? Ik zie mezelf niet 38 of 40 uur per week in een fabriek werken."

Maarten deed nog een poging om weer aan het werk te gaan bij de politie, maar het ging echt niet. Zijn klachten verergerden. Hij vroeg daarom een herkeuring aan.

In bezwaar tegen oordeel UWV

"Toen zat ik weer bij het UWV, bij dezelfde verzekeringsarts. En die man luisterde weer totaal niet naar mijn verhaal. Hij had gewoon zitten knippen en plakken uit het vorige rapport, zag ik achteraf. Ik zat inmiddels aan de medicatie, daar heb ik helemaal niks van teruggelezen."

Hoewel het op het moment van de herkeuring veel slechter ging met Maarten dan tijdens de eerste keuring, maakte het UWV de inschatting dat dat nauwelijks scheelde in het arbeidsongeschiktheidspercentage. "Ik was ontzettend boos, maar toen zeiden ze: 'Als je het er niet mee eens bent, moet je maar in bezwaar gaan.'" Maarten overweegt nog of hij dat gaat doen.

Bekijk ook

Maarten en Karin kregen door politiewerk PTSS, maar UWV keurt ze niet af

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Zo voorkom je dat je gevaarlijke namaakversie van pijnstiller oxycodon koopt

Er is al één Nederlander aan overleden en twee andere zijn erdoor in het ziekenhuis beland: namaak oxycodon-pillen. Vaak worden ze online gekocht, zonder recept. "Je weet niet wat je koopt."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Man die verdachte van steekpartij in Amsterdam overmeesterde deed dat 'behoorlijk professioneel': 'Handiger dan ik ooit gezien heb'

Man die verdachte van steekpartij in Amsterdam overmeesterde deed dat 'behoorlijk professioneel': 'Handiger dan ik ooit gezien heb'
Een toerist overmeestert verdachte van steekpartij in Amsterdam.
Bron: TikTok | @yrisparis

Videobeelden laten een opmerkelijk beeld zien bij het steekincident in het centrum van Amsterdam gistermiddag. Een burger overmeestert de verdachte en draagt hem ogenschijnlijk rustig over aan de politie. Is dat uitzonderlijk? "Ging heel efficiënt."

We leggen de video voor aan hoogleraar criminologie Marie Lindegaard van de Universiteit van Amsterdam.

Burger die ingreep, wist wat hij deed

"Wat mij heel erg opvalt aan de video van het burgerarrest in Amsterdam, is dat de omstander die de verdachte heeft gepakt zich behoorlijk professioneel gedraagt. Hij is een stuk handiger dan wat ik ooit gezien heb op camerabeelden van dit soort incidenten. De manier waarop hij op die dader gaat zitten en dan met één hand nog iets pakt. Dat geeft mij het idee: dit is wel iemand met professionele skills", vertelt Lindegaard.

De hoogleraar gaat verder: "Wat mij ook opvalt is het moment dat de politie aankomt. Wat omstanders op dat moment meestal doen is alles heel snel aan de politie overdragen, hier zie je dat politie en deze burger samenwerken. Dat geeft mij de indruk dat ook de politie ziet dat deze burger dit heel efficiënt doet en weet wat hij doet."

Cirkel van omstanders

Volgens Lindegaard is ook de manier waarop andere omstanders zich opstellen kenmerkend voor een serieus incident waar geweld bij komt.

"Er staan heel veel mensen omheen. Er is een vrouw die de burger die op de verdachte zit even aantikt, mensen vragen die burger dingen. Het is typisch voor zo'n situatie dat omstanders een cirkel eromheen vormen."

Gevoel van veiligheid

Dat contact zoeken tussen omstanders is een manier om met trauma om te gaan, proberen je veilig te voelen. Het is ook een manier om de burger die de verdachte beet heeft het gevoel te geven dat hij niet alleen staat, legt Lindegaard uit.

Meestal is het zo dat drie tot vier mensen gaan samenwerken en deze man doet het in de video alleen. Ook dat geeft volgens haar weer een aanwijzing dat deze burger professioneel overkomt.

Bekijk ook

Sociale banden

We weten inmiddels dat de burger die de verdachte overmeesterde een toerist was net als de meeste slachtoffers, is dat relevant?

"Ja", zegt Lindegaard. "Je ziet meestal dat mensen die een band voelen met de mensen die betrokken zijn in het incident eerder tot actie overgaan. Er waren veel toeristen op straat, dat soort sociale banden lokt omstander-ingrijpen uit. Dat geldt trouwens ook voor sociale banden tussen dader en burger."

Ingrijpen bij urgentie

Interessant is ook wanneer iemand tot actie overgaat. "Als er een wapen wordt gebruikt dan zien we dat omstanders iets later ingrijpen en terughoudender zijn. Het was in Amsterdam redelijk laat dat er iets werd gedaan door die burger en dat past bij dit soort incidenten", vertelt Lindegaard.

In het algemeen zie je dat omstanders bij vechtpartijen of ruzies meestal ingrijpen op het moment dat duidelijk wordt dat het niet een gewone ruzie is, dat is het moment waarop omstanders iets gaan doen, ziet de hoogleraar. "Je zou natuurlijk ook kunnen denken: dat is het moment waarop het ingewikkeld wordt dus; liever niet. Maar dat is niet zo. Als de urgentie wordt gevoeld dan grijpen mensen vaak in."

Bekijk ook

Omstander-effect

Hoe zit het met het omstander-effect? Vanuit de psychologie is dat vaak uitgelegd als een situatie waar mensen gezamenlijk kijken naar een noodsituatie maar niets doen.

"Het omstander-effect is vooral een laboratorium fenomeen. Het is niet in het echte leven aangetoond voor een situatie waar geweld of agressie in het spel is, omdat je daar geen proefpersonen aan mag blootstellen. Wij zien steeds: als het geen noodgeval is dan gaan mensen niks doen, maar als het nodig is dan doen mensen iets."

Persoonlijke kenmerken

Is er iets bekend over wat voor type mensen er ingrijpt in zo'n situatie?

"Weinig. Het gebeurt best wel vaak maar is niet goed onderzocht. Het wordt vaak niet opgenomen in de politiestatistiek, er is weinig informatie over die mensen", sluit Lindegaard af.

Britse toerist overmeesterde verdachte 'vanuit instinct'

De Amsterdamse burgemeester Halsema heeft de man die de verdachte overmeesterde een heldenspeld overhandigd.

Zij zegt over de man: "Hij heeft een geweldig instinct aan de dag gelegd. Je weet het natuurlijk niet wat de verdachte van plan was, wat er nog had kunnen volgen, maar je kunt niets uitsluiten. Deze man heeft in een split second een beslissing genomen, die echt uitzonderlijk is en waarvoor heel veel waardering moet zijn."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant