Dat katten buiten niet allemaal lieverdjes zijn, is geen verrassing. Maar volgens wetenschappelijk tijdschrift Nature zijn katten zelfs een bedreiging voor de biodiversiteit in de wereld.
"Katten zijn zelfs verantwoordelijk voor het uitsterven van een zestigtal diersoorten in de wereld", vertelt ecoloog Chris Smit. Het gaat onder andere om vogels die op eilanden voorkwamen, maar ook om hagedissen en zoogdieren.
Invasieve soort
Kattenliefhebbers zeggen weleens dat het 'de natuur' is, dat katten weleens een ander die doden. Maar daar steken ecologen een stokje voor. "De kat is anders, omdat hij van nature niet in onze ecosystemen voorkomt", vertelt Smit, hoogleraar ecologie en natuurbeheer aan de Rijksuniversiteit Groningen.
"Wij hebben hem als mens ingebracht, dus we noemen hem daarom een invasieve exoot. Dat is anders dan natuurlijke predatoren, zoals vossen en marterachtigen, die wel van nature in ecosystemen voorkomen. En daarnaast zijn de dichtheden van huiskatten vele malen hoger in veel gebieden dan van de natuurlijke predatoren."
Bekijk ook
Experiment op Schiermonnikoog
Smit houdt onder andere katten op Schiermonnikoog in de gaten, waar een populatie verwilderde katten rondloopt. "We hebben gekeken naar wat het dieet is van die katten. En dan zie je dat daar ondertussen ook bedreigde diersoorten tussen zitten."
"Zoals graspiepers, veldleeuweriken, maar ook konijnen en die populatie is hard achteruitgegaan in heel Nederland." Op Schiermonnikoog worden katten weggevangen, vertelt Smit, om het ecosysteem te herstellen. "En uiteindelijk gaan we dan bepalen op het wegvangen van die katten effect heeft op het herstel van populaties."
Bekijk ook
Het gedrag beïnvloeden
Om de katten minder op prooien te laten jagen, kan veel gedaan worden, zegt Smit. Er is nu de chip-plicht voor katten, die nog wel verder moet worden uitgewerkt. En je kat onder toezicht houden of in de tuin, kan ook, zegt hij. "Maar het omdoen van een kattenbelletje of fluorescerend bandje, kan ook al helpen."
Aan het jachtinstinct van katten zelf kan je vrij weinig doen, zegt Maggie Ruitenberg van het Katten Kenniscentrum. Dat zit echt diep geworteld. Maar je kunt hun gedrag wel beïnvloeden. "Er is bijvoorbeeld onderzoek dat aangetoond heeft dat als je een aantal malen per dag met je kat speelt, met een speeltje waarbij de kat prooivangstgedrag kan vertonen, dat de kat dan met minder prooien thuiskomt", vertelt ze.
Tussenoplossing zoeken
Wat volgens Ruitenberg vooral belangrijk is dat mensen ook overwegen een soort tussenoplossing te zoeken. "Dus enerzijds is het voor de kat heel erg verrijkend om naar buiten te kunnen, maar dat hoeft niet per se kilometers ver rondom je huis te zijn."
"Een kattenren of een afgezette tuin kan een hele fijne tussenoplossing zijn, waarbij je eigenlijk de natuur beschermt en je kat wel veilig houdt."
Bekijk ook
Boete van 500 euro in Duitsland
In andere landen zijn veel meer maatregelen ingevoerd, om diersoorten te beschermen tegen de kat. "In Australië is het veel extremer", vertelt ecoloog Smit. "Als daar jouw kat niet op je eigen erf is, kan hij feitelijk van je worden afgenomen, of afgeschoten. Dat is daar heel erg geaccepteerd."
"Maar ook in Duitsland is er recent een maatregel in een gemeente ingevoerd, waarbij je, als je je kat niet binnenhoudt en ergens wordt gezien of gevangen, een boete van 500 euro krijgt. Dus er zijn tal van andere landen waarbij de wetgeving al een stuk verder is. Het gekke is dat in Nederland ook wetgeving is over dat je je kat niet in natuurgebieden mag laten lopen, maar dat wordt nauwelijks gehandhaafd."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.