Huiswerk niet gemaakt of boeken vergeten? Van sommige leraren moeten leerlingen dan een stapel strafregels schrijven. Wat leer je ze daar nou mee? In sommige situaties kunnen herhalende zinnen zeker bijdragen aan een verandering in gedrag, zeggen experts.

Een conrector op het Barlaeus Gymnasium in Amsterdam is groot voorstander van strafregels, vertelde ze vorige week in Het Parool. Die zouden namelijk heel goed werken. En daar blijkt ze gelijk in te hebben, al is niet iedereen fan.

Enthousiasme voor strafwerk

Want ook gepensioneerd orthopedagoog Astrid Boon ziet het nut in van strafregels. Ze schreef zelfs een boek over wanneer een schrijfstraf werkt.

Orthopedagoog Boon ging samen met leerlingen in gesprek om tot een juiste oplossing voor problematisch gedrag te komen. Strafregels vielen opvallend genoeg in de smaak. "Toen ik voorstelde of het kind honderd keer dezelfde zin wilde opschrijven, en dat vervolgens zou laten ondertekenen door zijn ouders, reageerde hij heel enthousiast. Ja, denk dat dat wel helpt!"

Grenzen stellen

Ook onderwijsdeskundige Sofie van de Waart ziet wel wat in strafregels. Het is belangrijk om grenzen te stellen, zegt ze. "Als je dat niet doet, worden kinderen juist grenzeloos."

"Het is heel goed voor kinderen om af en toe inperking te voelen, bijvoorbeeld door zoiets vervelends als strafregels schrijven", zegt ze. Van de Waart benadrukt wel dat belonen over het algemeen positiever werkt dan straffen. "Dat wil je eerst proberen natuurlijk."

Niet iedereen fan

"Problematisch gedrag corrigeer je door een kind te leren wat je wél graag wil zien", zegt ook orthopedagoog Carine Kielstra. Maar strafregels zijn volgens haar niet de manier om dat te bereiken. "Het heeft weinig zin. Het idee achter straf en strafregels is eigenlijk om iemand iets negatiefs te laten doen, iets herhalend, maar daar leert een kind niks van."

Volgens Kielstra is het belangrijk dat leerlingen iets leren van de consequenties van hun gedrag. "Stel, een kind heeft geen huiswerk gemaakt, dan is het belangrijk om te vragen waarom het niet is gelukt. Had de leerling te weinig tijd? Laat hem dan een weekplanning maken om te laten zien hoe het huiswerk daarin past. Zo leert een kind in het vervolg beter te plannen."

Voorbeeldzin

Besluit een leraar om een schrijfstraf op te leggen, dan moet zo'n 'strafzin' aan een aantal voorwaarden voldoen. Neem dit voorbeeld, zegt Boon: "Ik houd op met medeleerlingen bijnamen te geven, ook niet als grapje, want sommige leerlingen vinden dat niet leuk. Voortaan geef ik alleen in eigen vriendengroep bijnamen als ik zeker weet dat mensen dat leuk vinden."

Boon vindt deze zin heel geschikt, want zowel het onwenselijke gedrag staat erin beschreven, als een uitleg waarom dat gedrag onwenselijk is. Vervolgens draag je een helpende suggestie aan hoe je het gedrag kunt verbeteren en wat daar de voordelen van zijn.

Anderhalf uur

Dan is er ook de vraag hoe lang dat strafschrijven eigenlijk moet duren. Volwassenen kijken daar heel anders naar dan kinderen, vertelt Boon. "Als ik die vraag aan ouders stel, zeggen ze meestal dat een halfuur wel voldoende is. Stel je diezelfde vraag aan kinderen, dan roepen ze dat het pas indruk maakt als de strafregels een uur tot anderhalf uur van hun tijd roven."

Hoewel de meningen over strafregels uiteen lopen, zijn alle experts het er wel over eens dat de maatregel niet op iedere situatie toepasbaar is. Bij pestgedrag in de klas bijvoorbeeld, zijn andere maatregelen nodig.

Hulpverleners zijn hard bezig overlevenden te redden in Myanmar na de aardbeving. Ook een Nederlands team met reddingshonden staat klaar om het land, dat midden in een burgeroorlog zit, te helpen. "Ter plaatsen zullen we zien met wie we gaan samenwerken."

De eerste raket van de Duitse start-up Isar Aerospace wordt morgen in het noorden van Noorwegen gelanceerd. Als deze slaagt, is het de eerste keer dat een raket vanuit West-Europa in een baan om de aarde wordt geschoten. "Dit is belangrijk voor Europa."

Isar Aerospace is een van de eerste Europese commerciële bedrijven die zich bezighoudt met het bouwen van raketten, vertelt deputy director van het Netherlands Space Office (NSO), Joost Carpay. Europa loopt, vergeleken met Amerika, achter op dit gebied. "Maar nu lijkt er een gat in de markt te zijn waarin een paar commerciële bedrijven springen."

'Mooie ontwikkeling'

"Dit zijn mooie ontwikkelingen voor Europa", benadrukt Carpay. Volgens hem is het belangrijk dat we vanaf ons eigen grondgebied kunnen lanceren. Hij vindt het daarom goed dat het commerciële bedrijf Isar Aerospace, dat de intentie heeft om de Europese concurrent van het Amerikaanse SpaceX te worden, een risico neemt.

"Je ziet dat er op het moment minstens vier bedrijven bezig zijn met het ontwikkelen van raketten", vertelt hij. "En daar wordt dus ook in geïnvesteerd, soms door overheden maar dan zonder de ontwikkeling te sturen. Dus alleen met financiering." Ook zijn er private investeerders die steeds meer interesse tonen. En als de testlancering morgen succesvol blijkt, zal die belangstelling alleen maar groter worden, voorspelt Carpay.

Onafhankelijkheid voor Europa

Deze nieuwe ontwikkelingen zijn van groot belang voor Europa. Het is volgens de deputy director belangrijk om onafhankelijk te zijn, van wie dan ook: "Ruimtevaart is strategisch van groot belang. We willen zelf kunnen bepalen welke satellieten we wanneer waarnaartoe lanceren en dat moeten we in eigen hand hebben."

"Dit bedrijf ziet dus een markt naast SpaceX, ook omdat zij een kleine raket hebben. Die heeft SpaceX niet. Dus het is ook een kwestie van marktkansen zien."

Meer raketten en lanceerbases

Maar wat moet er eigenlijk nog gebeuren voordat we op grote schaal dit soort raketten kunnen lanceren, zodat we écht kunnen concurreren met SpaceX van Elon Musk? "Het belangrijkste is het ontwikkelen van de raketten en een lanceerbasis", antwoordt Carpay.

Hij vertelt dat in het ontwikkelen van zulke bases al grote stappen worden gezet. "Er zijn al een aantal in Europa die voor de wat kleinere raketten geschikt zijn. En onze Spaceport in Frans Guiana wordt ook voor die kleinere raketten klaargemaakt." Het is op dit moment een kwestie van de ontwikkelingen blijven stimuleren, stelt hij.

'Het blijft een uitdaging'

Maar wat als het morgen dan toch misgaat? "Het blijft een uitdaging", antwoordt Carpay. "Maar ik denk ook dat het bedrijf daar zelf rekening mee houdt. Het blijft altijd een risico, zeker omdat de raket nog nooit gevlogen heeft."

Wel is hij ervan overtuigd dat Isar Aerospace het proces grondig heeft aangepakt. En mocht het toch fout gaan, dan is het een goede les. "Dat betekent alleen maar dat de kans dat het de volgende keer goed gaat, groter is."

Lancering over 1 à 2 jaar

Gaat de testlancering morgen wel goed, dan komt een echte lancering sneller dan gedacht om de hoek kijken, denkt Carpay. "Ik zag dat ze hun eerste lanceringen in 2028 verkocht hebben. Maar als het morgen goed blijkt te gaan dan weet ik zeker dat we al eerder kunnen zeggen dat hij klaar is voor ontwikkeling."

"Dus laten we zeggen, dan verwacht ik dat binnen 1 of 2 jaar echt ook de markt het vertrouwen heeft in de raket om lanceringen in te kopen."

Sneller en wendbaarder dan ESA

Ook de European Space Agency (ESA), de Europese variant van de NASA, is al 10 jaar bezig met de bouw van raketten. Waarom duurt het daar veel langer dan wanneer een commercieel bedrijf een poging waagt?

"Die bedrijven zijn vaak wat sneller en wendbaarder dan de ESA", weet de deputy director. "Bij de ESA moeten 23 lidstaten beslissingen nemen."

Kleine raket

Maar ook het gewicht dat de raket van Isar Aerospace heeft, maakt het makkelijker voor het bedrijf om snel een raket te bouwen. "Het is een kleine die precies onder de gewichtsklasse zit van de raketten die ESA heeft ontwikkeld. Dus hij is speciaal voor de wat kleinere satellieten", legt Carpay uit.

"Normaal lanceren we met één raket een heleboel tegelijk. Maar met een kleinere raket gaat het met één of twee tegelijk." Ook hoeven de kleinere satellieten van de Duitse start-up niet te wachten tot ze met een grotere raket mee kunnen, vertelt de expert. "En dat maakt het heel interessant."